Heimilisblaðið - 01.02.1939, Blaðsíða 2
22
HEIMILISBLAÐIÐ
Skuggsjá.
'l'iíbíiið fiKHimi. Áður en langt um líður verður
h,in fyrsta verksmiðja sett n stofn lil aö fram-
leiða tilbúið gúmmí (buna) i Schopkau núlægt
Halle ú Þyzkalandi. Telst svo til, að á fúam vik-
um verði hægt að fullnægja mestum h.luta af
gúmmi-J)örfum Þýzkálands. Síðan á cð stofna
fjöldann allan af slíkum gúmmí-verksmiðjum út
um alt laudið.
Met í lioknieiitaln'iminiim. Elzta bók i heimi
er í þjóðbókasafninu í París. Hún er riluð ná-
lægt 5200 árum f. Kr.; fanst í gröf einni nálægt
Pebu-borg á Egyptala.ndi. Stærsta bók heimsins
er myndalfók. sem lýtur að líkskurðarfræði, sem
geymd er í Ví: arborg. Hún er 1,90 metrar á 'næð,
og 0,90 metrar á breidd. Minsta bók í b.eirni er
prentuð á ítalíu. Pað eru bréf Galileis stjörnu-
fræðings. Hún er hér um bil einn sentimetri á
hæð og háifur sentimetri á breidd. Pað mætti því
vel greipa hana í fingurbaug. Hún er prentuð
með eins konar myndamótum og verður eigi les-
in nerna með stækkunargleri. Þ/rgsta bók heims-
ins, »Saga íþöku«, gefin út í byrjun 19. aldar,
af hertoga einum i Austurríki. Hún vegur ná-
kvæmlega 4S kilógrömm. Dýrasta bók heimsins
já, það pr áreiðanlega biblía sú, er Gutenberg
pi-entaði, frumkvöðull prentlistaririnar. Hún var
seld fyrir fyrir eina miljón og tvö hundruð þús-
und krónur.
Hvfið ci'ii maigai' tiuigur til í Iicíiisíiiiiiii! I hag-
skýrslu einni segir svo frá, að nú sem stendur
séu töluð 2796 turígumál á jörðunni. Ensku tala
flestir i heimi, en þar á móti ta.la eigi fleiri en
50 miljónir málið á helgibókum Indverja, og er
því níðst á skránni. Hvergi eru talaðar jafn-
margar sjálfstæðar tungur og á Indlandi - - ekki
mállýzkur: Ilinar 264 miljónir Indverja tala 200
tungur. Pær 440 miljónir manna, sem Norður-
álfu byggja, tala ekki nema 56 tungur, að und-
anskildu Káðstjórnarrikinu rússneska. Tungur
þær, sem nú eru útdauðar, eru langt um fleiii
en hin lifandi mál eða um 4000.
Hvev atliugai' cSdiiættuna, er hann kastar frá
sér vindlingsenda á götuna eða gangstétlina. Að
maður nú ekki tali um, þegar hrist er aska fram-
an af vindlingi inni í húsum. — Pað skeði fyrir
nokkrum árum vestur í Ameríku, að smáfuglar
urðu þess valdandi, að eitt af stærstu leikhús-
um þar vestra brann til kaldra kola. Menn vissu
fyrst enga crsök, en svo við rannsókn kom það
í ljðs, að nokkrum klukkustundum áður en kvikn-
aði í byggingun.ni, sáu menn smáfugla vera aö
tína upp vird'ingaenda, sem glóð var í, og tljúgu.
með þá upp í hreiður sín upp undir ’nakbrún
hússins. Hefir svo kviknað t hreiörinu og síðan
í húsinu.
Iiil'liicnz i írá Kína. Frægur enskur læknir, Dr.
VVise, he’dur því fram, að inflúcnzan sé kcmin til
Evrópu fr.í Kína, frá Yangtse-Kiang, Gula fljót-
inu. Þegar fijótið flæðir yfir bakka sína og vatn-
ið þverrar aftur, þá my.ndast slímlag á jörðiriríi
og í þessu slími kvikna inflúenzu-sóttkveikjurn-
ar, og er þornar, ber vestanvindurinn þær yfir
lönd og höt, alla leið til Evrópu. Staðhæfingar
sínar byggir dr. Wise á því, að árin 1889 og 1918
geysuðu hinar skæðustu inflúenzu-drepsöttir f
Evrópu, en þau ár voru einmitt h.in mestu flóð
í Gula fljótinu í Kína. Næsta inflúensu-drepsótt
telur hann að geysa. muni árið 1946.
M'dnríaveikin er útbreidd í hinum heitu lönd-
um. TaJið ei' að 170 milljónir manna þjúist af
henni árlegn. Kinin er öruggasta meðalið gegn
henni og eru seld af því 1400 tonn á ári til h.eitu
!a 'danna.
Hæst liggjandi járnbraut í heimi er í ríkinu
Perú í Amerku. Hún liggur frá höfuðborginm
Lima upp ti! bæjanna í Andesfjöllunum, þar sem
járnbrautaistöðin Paso de Calero er endastöð.
Slíkt ferðaiag er erfitt og á illa. við þá, sem van-
ir eru láglcndisloftslagi. í 10—12 klst. smá sígur
lestin áfram i yfir 5—6000 feta. hæð yfir hafið
og farþegunum fer að líða illa, h.öfuðverkir, blóö-
nasir og ýmiskcnar vanlíðan fer að gera vart við
sig. En háfjallabúar fara þá fyrst að ná sínu rétta
eðli og fjörgast.
Þeir, sem þangað ferðast, taka því oftast það
ráðið, að staðnæmast nokkra daga í 3—4 áföngum
á leiðiiini, tii þess ofur litið að venjast loftslaginu.
Árlega heimsækja Buckingham-höllina í Lund-
únaborg mesti sægur af allskonar fólki, sem viII
fá að tala við kónginn. Eru það oftast menn, sem
eru sannfærðir um, að þeir hafi fundið eitth.vað
það upp sem meira eða minna muni umturna öllu
í heiminum. En þessum mönnum gengur ekki vel
að ná í kónginn til viðtals, en það sækja. þeir
fast, vegna þess, að geti þeir fengið kónginn á
sitt mál, þí telja þeir auðvitað slnu máli borgið.
Nýlega kom til hallarinnar frú ein, sem endi-
lega vildi fá aö tala við kónginn. En þegar varð-
maðurinn neitaði henni um það, jós hún yfir hanr:
ærumeiðandi skömmum. En þegar varðmaðurinn
s.tóð grafkyrr og ansaði henni engu, þá æstisc
hún svo, að hún rak h.onurn utanu.ndir rokna
löðrung.