Heimir - 01.04.1908, Side 12

228
HEIMIR
hvorki sé til upphaf né endir, geta samt látiö str hugkvan.ast
aö lífiö taki enda, að sá tími sé til, er enginr. hlutur veröi fram-
ar til. Vér búum hér á hnetti, er hrevfist um endalausan geim,
og störuin aðeins hálfsjáandi augum á leyndardc'ina og furðu-
sýnir himinhvolfsins, er æ verða undursamlegri eftir því sem
ferðalagið lengir. Og hvergi er hin minsta bending, ekki ávæn-
ingur, að út fyrir verði farið tíma og rúm. Og sannlega er sá
trúarveikur er heldur, að urn leið og rökkrið fellur yfir þær „firnm
gættir" er vér horfum út um yfir heiminn, það gefi nokkuð ann-
að til kynna, en afturbirtu, ljósmeiri dag en þann liðna. Þeg-
ar vér erum sem fyllilegast vér sjálfir, þráum vér samfélag við
guð, að hafa hans sýslan með höndum, að hugsa og vinna í
hans nafni, vera engu undirgefnir nema hans vilja, lúta engu
öðru valdi, viðurkenna engann annan dómara. Allt annað
verður tilgangs snautt.
Með þetta fyrir augum, þegar vér svo hitturn fyrir lítinn
hóp manna, skoðana frjálsa, er lært hafa að þekkja undirstöðu-
lögmál trúarbragðanna, og lært hafa að meta ævarandi gildi
þess, svo að ekkert getur rift skoðun þeirra eða gint þá fráþví,
sem þeir vita að eru hin einu og nauðsynlegu skilyrði mann-
legrar velferðar, hvort heldur andlega eða líkamlega, smáhópa
inanna, er standa stöðugir árið út og árið inn, þrátt fyrir hróp,
hroka og óvild voldugra trúilokka, hlýtur maður að álíta, að
skoðanir þeirra hafi við söguleg rök, eða að minsta kosti forn
kristileg rök að styðjast, er þolað hafi og þola muni alla eld-
raun mannlegra ofsókna og mannlegra rannsókna. Merkur rit-
höfundur segir, að Jesú hafi flutt þá stórkostlegustu ræðu er
nokkru sinni hafi farið yfir mannlegar varir. En ræðan var
aðeins nokkrar setningar að lengd. Það hefði mátt ætla, að
Jesú hefði valið þann tíma til þess, er tilheyrendur hans hefði
verið fjölmargir, eins og sandur við sjáfarmál, svo áríðandi var
að allur heimur heyrði þann boðskap. I þess stað var aðeins
einn tilheyrandi, hvorki Grikki né Gyðingur, heldur Samversk
kona er var úrkast meðal sinnar eigin þjóðar. Hvílík áminning
til manna, fyrir vantraust þeirra á sannleikanum. Hvílík
áminning um kraft sannleikans að komast til viðurkenningar!