Heimir - 01.01.1911, Síða 18

HEIMIR
1 14
Modernista hreyfingin innan
kaþólsku kyrkjunnar
Fyrirlestnr fluttur á kyrkjuþingi Únítara í júní 1910
af séia Albert E. Kristjánssyni.
ABBÉ LOISY
Á Frakklandi hefir tnodernista stefnan náS afarmikln haldí.
Frakkar hafa frá því fyrsta lagt áherzlnna á þaö, aö kaþólska
kyrkjan í sínu landi væri Fransk-kaþólsk kyrkja. Þeir hafa
altaf veriö tnjög ófúsir á aö láta stjórna kyrkjumálum sínum of
mikiö frá Róm. Sagan utn aöskilnaö ríkis og kyrkju á Frakk-
landi er yður fiestum svo kunn, að óþarfi væri að fara að rekja
hana hér, enda yrði það of Iangt mál. Það setn vekur mesta
eftirtekt í modernista hreyfingunni þar nú, er biblíu-kritíkin, og
maðurinn sem þar kveður langmest að er Abbé Loisy. Biblíu-
krittkin hefir að þessu haft aðal bólstöð st'na á Þýzkalandi. Nú
iítur helst út fyrir að Frakkar sé að fara fratn úr Þjóðverjum í
þessari grein. Loisy var fæddur áriö 1857. Hatin er af fátæku
bændafólki kotninn og hefir átt viö fátækt að stríða mestan
hluta æfi sinnar. Hann var prófessor í “Heilagri Ritning” í
“Kaþólsku stofnuninni” í Paris, í 12 ár. Hann kendi Hebresku
og biblíu útlistun (exegesis). Eftir stuttan tíma'varö hann að
hætta viö hina síðastnefndu nátnsgrein, því útlistun hans á
ritningunni þótti víst ekki allskostar holl. Hann fór nú aö rita
bækur um biblíu rannsóknir sínar, og smámsaman fóru valds-
mertn kyrkjunnar að þrengja meir og meir að kostum hans, þar
til árið 1893 aö hann misti þetta kennara embætti sitt.
Árið 1899 bannaöi erkibiskupinn í Paris, Richard kardínáli,
aö gefa út eina af ritgjörðum hans uin “Trúarbrögð ísraels-
manna.” Árið 1903 fyrirdætndi páfinn fimm af bókum Loisy’s,
og 7. Mars 1908 var hann að lokum gjörður' kyrkjurækur.
Meðal biblíu fræðinga er Loisy viðurkendur um allan hinn
kristna heim sem einn hinna allra fremstu í þeim fræðum.