Kirkjuritið - 01.02.1963, Síða 18

64
KIRKJURITH)
Þegar sagt er:„/yrir trúna einaíi, er átt við það sama og Páll
á við með orðunum „ jyrir trú án lögmálsverka“.
Hins vegar neitar Lúther ekki gilili kærleikans og verkanna.
Aðeins eru þau fánýt til frelsunar; maður getur verið ágætur
lilaupari, þó að liann sé ekki sundmaður og gæti því ekki
bjargað sér úr vatni. Lúther segir m. a. gegn hinni kaþólsku
kenningu uin kærleik og trú, tides cliaritata formata: „Þegar
manni er sagt, að liann eigi vissulega að trúa á Krist, en að
trúin réttlæti ekki fyrr en ,,lögun“ liennar sé til komin, nefni-
lega kærleikurinn, fellur hann þegar frá trúnni og liugsar:
Réttlæti trúin ekki án kærleikans, er trúin óvirk og gagns-
laus og kærleikurinn réttlætir einn; því að trúin er ekkert, sé
hún ekki löguð (mótuð) og prýdd af kærleikanum“. Þetta er
alveg rétt hjá Lúther, því að hér er um tvennt að ræða, annað
livort jyrir trúna eina eða kœrleikann einan.
En liefur nokkur svo miklum kærleika á að skipa? Hver er
svo ríkur af góðum verkum, að vegi upp syndina? Ef vér eig-
um að verða sáluhólpnir fyrir verkin, þ. e. fyrir kærleikann,
er úti um oss. En nú liefur Guð sýnt oss þá náð, að liann rétt-
lætir oss af trúnni einni án lögmálsverka.
Það er fróðlegt að kynnast þeim rökum, sem Melanchton og
Jústus Jónas draga fram í Játningarvörninni fyrir réttlætingu
af trú. Skulu hér tekin dæmi, þó ekki ávallt orðrétt.
Melanchton liafði sainið Ágsborgar-játninguna, en kaþólskir
guðfræðingar andmælt. Þá skrifaði Melanchton Játningar-
vörnina, á latínu, en Jústus Jónas þýddi á þýzku og jók nokkru.
Kaþólskir fyrirdæmdu lútherska fyrir að kenna, að menn verði
hólpnir af náð vegna Krists fyrir trúna án nokkurrar eigin
verðskuhlunar. — Af náð, vegna Krists, fyrir trúna. — Lúthersk-
ir menn neita því, að menn fái fyrirgefningu syndanna fyrir
eigin verðskuldun, en sta&haifa, að menn fái fyrirgefningu
syndanna fyrir trúna og réttlætist fyrir trúna á Krist. En
kaþólskir höfnuðu báðum liðunum.
Melanchton byrjar svo á því að greina milli lögmálsins og
fagnaðarerindisins. Með lögmálinu á liann við boðorðin tíu,
en ekki helgisiðalögmálið og réttarfarið. Kröfur lögmálsins eru
svo lníar, að þær yfirstíga alla mannlega getu. Það lieimtar,
að vér óttumst og elskum Guð af öllu hjarta, áköllum liann i
allri neyð og treystum engu iiðru; séum þess fullviss, að Guð