Kirkjuritið - 01.04.1975, Blaðsíða 36

nefnt, er þess aö vænta að Guð opin-
berist honum að nýju.
Hér mun óhætt að fullyrða, að við
séum tekin að nálgast rætur tilveru-
guðfræðinnar, sem svo hefur verið
nefnd. Það orkaði lítið eitt skoplega á
mig, þegar ég í dagblaði nýverið var
ásakaður um að flytja boðskap, sem
ekki tæki tillit til mannlegra efa-
semda. i) Tilveruguðfræðin hefur — á
sama hátt og tilveruheimspekin —
með afar skýrum hætti dregið fram
þann efa og þá tómhyggju, já þá ör-
væntingu, sem einkennir þann tíma
trúarlegrar upplausnar og fráfalls, sem
við nú lifum. En tilveruguðfræðin geng-
ur enn lengra: Hún bendir á jákvæðari
hliðar efans og tómhyggjunnar: Efinn
og tómhyggjan rífa niður hjáguði, og
maðurinn stendur einn, — á berangri.
En einmitt þar er hann færari en
nokkru sinni um að heyra fagnaðarer-
indið um Guðs ríki. Þess vegna geng-
ur tilveruguðfræðin í lið með efanum
og tómhyggjunni og kollsteypir traust-
inu til mannlegra vitsmuna og mann-
legs átrúnaðar, hvar sem því verður
við komið, — en boðar í stað þess
„absolute faith“, sem ég hef gerzt svo
djarfur að þýða með orðum Hallgríms
um „trúna hreinu.“
Þessi iðja er í góðu samræmi við
evangelisk-lútherska hefð. Sjaldan gat
meiri „niðurrifsmann" en Martein Lút-
her. Hann braut ofan hjáguði róm-
verskrar kirkju, einn af öðrum. Fyrst
og síðast braut hann niður trúna á
manninn, góðverk mannsins, vitsmuni
1) Sbr. enn grein sr. Þóris Stepnensen, Mbl. 16.
mai.
mannsins. Fyrir þetta varð hann óvin-
sæll um sína daga, — meðal margra,
— en ekki allra!
Marteinn Lúther starfaði beinlínis í
anda Krists. Sjálfur sundraði Kristur
með ýmsum hætti hjáguðum samtím-
ans, — ekki sízt þeim, sem byggðir
voru á fullvissu um mannlega getu. i
stað þess setti hann trú, — og aftur-
hvarf. Af þessum sökum voru einnig
hans vinsældir næsta blendnar! — Þó
var hann ekki yfirgefinn af öllum. —
Þann þátt tilveruguðfræðinnar, sem
ég nú drap á, bar hæst í fyrri grein
minni, bæði niðurrif hjáguða (árásin á
spíritismann) og áherzla á efa og tóm-
hyggju. Wð það verk varS ég að beita
hörSum oröum. Það var reyndar hvorki
gert af örlyndi né prakkaraskap, heldur
að vandlega yfirveguðu ráði. Ég vænti
þess líka, ef einhver les þau orð nú,
kannski með lítið eitt meiri rósemi en
í byrjun, að sá hinn sami muni upp-
götva, að þau voru ekki að ráði innan-
tómur gauragangur, heldur rækilega
valin hvert um sig. Markvísi mun þau
heldur ekki hafa skort, ef dæma má af
viðbrögðum manna.
Enginn skurðlæknir fjarlægir illkynj-
aðar meinsemdir með þvi einu að
strjúka sjúklingnum um vangann.
Spíritisminn er illkynjuð meinsemd á
líkama íslenzku kirkjunnar. Hann elur
á hjáguðadýrkun og stendur beinlinis
i vegi lyrir einni saman trúnni á Krist.
Þess vegna hlaut hann að verða fyrir
valinu, þegar reynt var að beita egg-
járnum tilveruguðfræðinnar á vettvangi
íslenzkra kirkjumála. Þess vegna hlaut
og sviðinn undan hörðum orðum að
verða hvað ákafastur einmitt í röðum
34