Kirkjuritið - 01.04.1975, Blaðsíða 53

eina stofnun samfélagsins helgari en
aðra. Heilög vébönd Gu5s vilja spanna
rr>anninn allan, einstaklinginn jafntsem
samfélagið. Af því leiðir, að krafa
Guðs vilja um réttlæti og miskunn í
aiannlegum samskiptum, kemur til
rnóts við manninn, hvar sem hann er
að finna, hvort heldur það er í skjóli
fjölskyldunnar eða úti í kuldanum, á
vettvangi harðsviraðrar hagsmunabar-
attu og pólitískra átaka. Með öðrum
orðum krafan um réttlæti og miskunn
tekur bæði til einstaklingsins sem til
Þess þjóðfélagskerfis, sem hann býr
við.
Ekki verður hjá því komizt, að þessi
einstæða og um leið gjörtæka áherzla
a réttlæti og miskunn sem inntak Guðs
vilja geri augljósa brestina í mannlegri
viðleitni til að fullnægja fyllsta réttlæti
°9 auðsýna miskunn. Því skyldi það
vera eitt megin einkenni kristilegrar
siðfræði, að hún haldi uppi sívakandi
9a9nrýni á þjóðfélaginu og á hlutskipti
einstaklinga og hópa innan þess. Þessi
9agnrýni stefnir ekki að því að skapa
kristið þjóðfélag í þeim skilningi að
^iæða veraldlegar stofnanir í ímynd-
aðan kristilegan búning. Gagnrýnin
stefnir hins vegar að því marki að
sveigja þjóðfélagið og hinar ýmsu
stofnanir þess æ meir í þá átt að verða
iarvegur réttlætis og miskunnar í sam-
skiptum manna.
Fjölskyldan hefur löngum verið tal-
ln einn af máttarstólpum samfélagsins.
Með upplausn þessarar stofnunar riði
heildarbygging samfélagsins til falls.
Yrnsir óttast, að nú séu þeirtímar, þeg-
ar greinilega megi merkja nokkur þau
einkenni, sem bendi til þess, að heil-
ðrigðu fjölskyldulífi sé stefnt í voða.
Ég mun í síðara erindi mínu víkja nán-
ar að þessum einkennum, en ræði
fyrst nokkur almennari atriði til glöggv-
unar á stöðu og hlutverki fjölskyld-
unnar.
Tímar hraðfara breytinga eru í senn
erfiðir tímar og tímar margvíslegra
nýrra tækifæra. íslenzk þjóð hefur á
þessari öld, jafnvel á fáeinum áratug-
um gengið í gegnum þjóðlífsbreyt-
ingar, sem aðrar þjóðir höfðu mun
lengri tíma að laga sig að. Af okkur
er því krafist aðlögunarhæfni í óvenju
ríkum mæli. Það er þá kannski ekki
að undra, þótt margir verði ráðvilltir
og aðrir uggandi um, hvert þessar öru
breytingar stefni. Það er til marks um
þennan ugg, að mönnum virðist nú
tamara að tala um breytingar en fram-
farir.
Ekki er nema eðlilegt, að mönnum
verði einkum starsýnt á þær breyt-
ingar, sem orðið hafa á vettvangi verk-
legrar menningar og tækni. Það eru
þessar breytingar öðrum fremur, sem
breytt hafa yfirborði jarðar, gjörbreytt
búsetuskilyrðum manna og atvinnu-
háttum og leitt til lífskjara, sem í efna-
legu tilliti eru betri en menn hafa
nokkurn tíma áður kynnzt. Þessar
breytingar hafa vissulega komið við
fjölskylduna og haft afdrifarík áhrif á
stöðu hennar og hlutverk. Nærtækast
er að benda á þá miklu röskun, sem
orðin er á hlutverki fjölskyldunnar. Frá
því að vera í senn mikilvæg fram-
leiðslueining og neyzlueining verður
fjölskyldan í borgarasamfélaginu nær
einvörðungu neyzlueining. Fjölbreytt-
ari atvinnuhættir og síaukin sérhæfing
dæma fjölskylduna óhæfa til mark-
verðra athafna á framleiðslusviðinu.
51