Kirkjuritið - 01.09.1975, Síða 32

Ég er meS þessum orðum ekki
einasta að fella dóm yfir sjálfum okk-
ur sem kristnum söfnuði. Ég hefi orð á
þessu, umfram allt vegna þess, að ég
vil benda á grundvallarsannindi í sam-
bandi við trú okkar. Það, sem ég á við
er þetta: Það er ekki komiö undir ein-
hverjum eiginleikum okkar, t. d. hvort
við erum auðmjúk á ytra borði eða
ekki, eða hvort við erum óraunsæ eða
raunsæ, — það er ekki komið undir
neinu af þessu, hvort við teljumst toll-
heimtumenn eða farísear, hvort Guð
elskar okkur eða hafnar okkur. Allt,
sem við hugsum og gerum, getur djöf-
ullinn nefnilega fært sér í nyt; jafnvel
helgustu hugsanir okkar og verk geta
orðið málstað hans til framdráttar. Það
er hægt að nota fyrirgefningu Guðs
sem yfirvarp illskunnar. Tökum til
dæmis guðfræðinginn (hví skyldi ég
hlífa minni eigin stétt?). Hann getur
verið harðsvíraður farísei, sem hefur
fyllilega á valdi sínu kórrétta kenningu
um réttlætinguna af trú og náð, og ver
hana af ofstækisfullum hroka og
grimmdarlegum rétttrúnaði. Og hann
getur prédikað mönnum boðskapinn
um elsku Guðs á þann hátt, að ails
staðar skíni í gegn fyrirlitning á þeim,
sem skilja þetta ekki eða þá aðeins
til hálfs. Þessi sýki er meira að segja
mjög útbreidd meðal guofræðinga og
presta. Þegar við fjöllum um kærleika
Guðs, þá erum við allt of oft vond
auglýsing fyrir kristindóminn, vegna
þess hve vissir við erum í okkar sök,
kenningarfastir og þrætugjarnir.
Verum því varkár og höfum vakandi
auga með trúarlífi okkar. Engin synda-
játning er trygging gegn hrokanum.
Jafnvel mesta auðmýkt getur orðið
djöflinum að skotmarki. Oft er hún
einmitt það hreiður, sem hann verpit
í gaukseggjum drambseminnar. Og
Og það hlakkar í honum, þegar hinir
trúuðu klekja þeim út.
Við stöndum því andspænis þessari
spurningu: í hverju er munurinn á
þessum tveimur mönnum fólginn, dýpst
skoðað? Við höfum séð, að tollheimtu-
maðurinn getur verið hrokafullur og
faríseinn auðmjúkur. Hver er munur-
inn, úr því drottinn getur gist hinn
guðlausa og djöfullinn dvalið hjá hin-
um fróma?
Lítum því ögn nánar á dæmisöguna.
Fyrst kemur í Ijós, að mennirnir tveir
eiga ýmislegt sameiginlegt.
Báðir koma fram fyrir Guð. Þeir óska
samfélags við hann. Þeir ganga báðir
í musterið. Þeir leita ekki Guðs aðeins
úti í náttúrunni. Þeir, sem slíkt gjöra,
eru einungis á höttunum eftir trúarlegd
sælukennd; þeir vilja ekki taka neinum
breytingum sjálfir, heldur halda áfram
að vera eins og þeir eru. Þessi nátt'
úruguð gerir þeim ekkert. Hann dæm-
ir þá ekki. Hann leggur ekki fyrir Þa
boð sín og fyrirmæli. Þeir þurfa ekk'
að deyja, hans vegna. Þeir mega bara
njóta hans. í upphafinni tign sinm.
er náttúruguðinn okkur með öllu fjar'
lægur, hann er langt fyrir utan og ofah
okkar hversdagslega einkalíf.
En mennirnir tveir í dærnisögunm
láta sér ekki slíka guðsdýrkun nægj3,
Þeir nálgast hinn lifandi Guð í helg1'
dómi hans. Þeir vilja beygja kné sín 1
návist hans, lúta vilja hans, hlýða hom
um. Þeir hika ekki við að taka afstöðm
Þeir skipa sér glaðir undir merki GuðS’
Það eitt er ekki svo lítið.
Framkoma þeirra sýnir, að þeim el
190