Kirkjuritið - 01.09.1975, Side 77
og sömuleiSis er það hugsun ritenda
þeirra, að grundvallargerð samfélags-
ins sé sambúð eiginmanns og eigin-
konu.
Til þess að maðurinn verði ekki
einn þarfnast hann „meðhjálpar við
hans hcefi". Þessi sérlega heilbrigða
lýsing á því, sem hinn einmana maður
hefir þörf fyrir, hittir alveg í mark. Hin
hógvœra framsetning felur svo mikið
1 sér, að hún gefur samfélagi manns-
ins merkingu allt frá fyrstu bernsku til
elli.
Með 18.—24. versi lýkur frásögn-
inni af sköpun mannsins, en með
banninu í 16.—17. versi er nefnt atr-
'ði, sem í rauninni er óviðkomandi frá-
sógn á því sköpunarverkþ sem maður-
inn er. Því er það, að 18.—24. vers
eru eins og formáli að því, sem sagt
er í 3. kap., og Genesis 2:25 er þá sem
tengiliður. Það, sem eftir fer, er í raun-
'nni aðeins skiljanlegt, þegar setning-
ln- ,,Og þau voru bœði nakin, maður-
lnn og kona hans og blygðuðust sín
ekki", er höfð I huga. Með þessu er
ondirbúið það, sem á eftir fer, en
Það miðar ekki við að birta ,,upp-
runa ástand". Við höfum veitt því at-
^ygli, að 2. og 3. kapituli eru ein saga.
I henni er leitazt við að kunngjöra at-
hui-ð, sem er nátengdur sköpun
Hnannsins, atburð í söguformi, sem e;
frumatriði í mannlegri tilveru. Þessi
Saga er ekki rétt skilinn, þegar þessir
tveir kapitular eru aðskildir, þannig
annar kaflinn sé um sköpunina, en
hinn um syndafallið og með því komi
^am tvö tímaskeið, — annað um
"uppruna ástand" fyrir syndafallið,
°9 svo enn annað ástand eftir það.
hetta er oftúlkun á sögunni og óhœtt
er að segja það, að sögumaðurinn
stefndi ekki til þessa.
Sögumaðurinn leiðir karl og konu
fram á sjónarsviðið til að sýna þau
eins og þau voru af Guði gerð, —
barnsleg. Þau blygðast sln ekki hvort
fyrir öðru, Þetta er aðeins hœgt að
segja, af því að blygðunin kemur ekki
til 1 einsemd mannsins, heldur aðeins
i nálœgð annars. Þetta verður að
segja á þeim stað, sem það er gert,
vegna þess að brot á boði Guðs veld-
ur því, að samfélagið breytist, ekki
aðeins milli Guðs og manns, heldur
meðal manna. Brot á boðorði Guðs
veldur blygðun fyrir öðrum manni.
Það innsœi, sem er birt í þessari ein-
földu sögu, hefir að miklu leyti glat-
ast okkur. Menn skilja vart núorðið
merkingu blygðunar í lífi mannsins og
í gerð samfélagsins. Samt örlar á
skynjun þessarar merkingar, þegar við
minnumst þess voðahruns, sem orðið
hefir á þessari öld og riðlunar á við-
teknu skipulagi, og þá höfum við
jafnvel eygt möguleika mannlegrar
tilveru, sem ekki blygðast sín. Ein
ástœðan fyrir þvl, að menn hafa
tœpast greint hina raunverulegu merk-
ingu þess að blygðast sm; er sú að
þeir hafa takmarkað blygðunina svo
mjög við hið kynferðislega. Genesis
2:25 miðar hins vegar við allt, sem
einstaklingnum er tengt. Blygðunin
er andsvar við afhjúpun. Sllk afhjúp-
un verður því aðeins, að samfélagi
manns og Guðs sé sundrað. Þetta
er samhengið, sem sögumaður reynir
að birta. Sögumaður segir hér, að
sköpun mannsins verði ekki tjáð,
nema samtlmis sé bent á þessa óskýr-
anlegu staðreynd: Maðurinn, skapað-
235