Handbók fyrir hvern mann - 01.01.1904, Blaðsíða 23

21
fet3 ensk. Ein smálest er hjerumbil jafn stór og
1 norskt „Registerton".
1 sænskt „Registerton"
0,33 - nýlestir á 100 sænsk Centner, fyrir seglskip
0,25 — — — — — fyrir gufuskip
0,48 — „Kommerce" lestir (á 165 fet3 norsk)
0, 42 Hamborgar „Kommerce" lestir á 6000 pd.
2,83 (þyzkur) meter3
1 franskt tonneaux Registre" á 978 ko.
1 hollands tonnen (eftir 1876) og
0,55 — lestir á 4000 hollensk pd. (fyrir 1876).
Vanalega er talin sem 1 smálest af hleðslurúmi, 70
fet3 eða rúm fyrir 3000 pd. Hvað skip ber margar
smálestir eða Tons „deadweight" (2032 pd. = 2240
ensk pd.) finnst með því að margfalda smálestatölu
rúmsins undir þiljutn með 1 Ro, en hvað skip rúmar
tnargar smálestir eða tons „messurement" (36,6 fet3
= 40 fet3 ensk) finnst með því að margfalda smá-
lestatalið undir þiljum með 17/g.
Tímaíal. Öld er loo ár. Á r er 365 dagar,
en hlaupár 366. Árið er 13 tunglmánuðir á 4 vikur
eða 52 vikur. (Hlaupár er þegar 4 ganga upp í ár-
talinu nema aldamótaárin þegr 4oo ganga upp.) Við
rentureikning er árið oft reiknað 12 mánuðir á 3o
daga = 36o daga.
1 vika er 7 dagar (sólarhríngar) á 24 stundir á 6o mín-
útur (’) á 6o sekúndur (”).
Einnig er sólarhring, eða degi og nóttu saman,
sjdft í 8 eyktir eða dagsmörk á 3 stundir. Eykt-