Kennarinn - 01.08.1901, Page 4
-148-
knfn. Ög þau álirif, sembarnið verður Jrá fyrir, eru Jrau fvrstu, og Jress
Vbgna liin varanleo ustu.
Barnið vex,— að aldri oo- vizku. J>að fer að safna lmo-sanaforða fvrir
sjálft sifr. Það fer að spyrja: "Hvers vegnn?” “Hvar?” “Hve nær?” o.s.
frv. Orð Jjess benda fyllilega á, að [>að er önnum kaíið við að virða sjálft
sig fyrir sér. Það liefur fyllilega hugmynd uiu sitt eigiö “eg.” Þetta
heyrist ineðal annárs á [sví, hve tarnt börnum er að brúka eiginnöfn sín í
staðin fyrir fornöfn; “Nonni á petta,’’ er viðkvæðið, í staðinn fyrir “Eg á
þotta.”
Hegar barnið fer greinilega að hugsa um sig sem einstakling er tíminn
aö hjálpa Jrví til að skylja hið næsta í tilverunni í kring um J>að. Og [>að
er eftirtektavert, að barnið miðar álitsitt í öllu við ]>að, hversu [?ví pykir
]>að skemtilegt, og hversu mikilla gæða [>að hefur notið i sarabandi við
pað.
Einmitt á pessu stigi stendur barnið, pegar pað heyrir talað um guð. En
móttækileglfciki barnsins fvrir pessari hugsun er lifandi áður. Hann er
vakinn með kærleiksríkri umönnun peirra, sem eiga aö sjá um [>að.
Barnið er viðkværat. Bað íitinur til gæða þeirra, sem því eru veitt.
Og móðirin J>akkar guði, að barninu áheyrandi fyrir gjafir hans. V ið [>ess-
ar yfirlysingar móðurinnar fær barnið sína fyrstu þekkingu á skapara
sínum. Og [>að er bráð nnuðsynlegt, að sú vitund skapist á þennan'hátt.
Því fyrsta bandið, sem tengir, eða getur tengt anda barnsins við guð, er
innileg þakklátsemi samfara djúpri lotningu. Og ef heimilið er í santi-
leika gott, þá leiðist barnið til að þakka honum líka. Hór varðar litlu,
hvernio' börn fmynda sör ouð. Þa;r huonn'ndir skVrast síðar. Hitt varðar
mestu, að grundvöllur sambamls barnsins við guð er hörfenginn.
Sarafara, og úskiljanleg frá inuilegri þakklátssemi við einhvern, er
löngun eftir að þóknast þeim hinura saina. 1 þessu tilfelli er engin undan-
tekning. Og því fremur er þetta satt, |>egar ]>ess er gætt, að barnið
finnur, að boðorð guðs eru réttlát. Það for að sönnu ekki að brjóta heil-
an á heimspekilegan hátt. Það fylgir að elns sinni heiinspeki,-—vakandi
tilíinningu fyrir röttu og röngu. Og það finnur, að boðorð guðs eru rétt.
Svo framkoma þess er samkvæm því, að það hugsi: “Þetta vill mamma.
J^otta vill guð,— og það er gott. Jíg vil það líka.”
Eiukanlega þarf foreldrið að finna til djúprar eftirsjár ef það sjálft
breytir á móti boðorðum guös. Og finnist barninu að foreldrið heimta
meira afsér, en það (foreldrið) gerir sjálft, þá er barninu veitt [>að sár,
sem ef til vill dregur það að upphaíi lastabrautarinnar, óhreinskilni við
sjálft sig. Og skarpari gagnrynendur eru ltvergi til en börn.