Verði ljós - 01.04.1898, Blaðsíða 15

63
ekki ura málefni kristindómsins, heldur um það, að jeg megi gefa mig
út fyrir flutningsmann þess heilaga málefnis. Það flýgur opt í huga
mjer að segja af mjer prestskaj). En fyrir þá hugsun skammast jeg
mín reyndar bæði fyrir guði og mönnum. Eu eins hefi jeg opt óskað:
að jeg hefði aldrei orðið prestur; ef jeg í stað þess, með þeirri litlu
guðfræðilegu mentun, sem jeg hefi fengið, hefði orðið t. a. m. bóndi,
barnakennari eða eitthvað annað, þá held jeg, að jeg hefði getað orðið
kristuinni miklu þarfari maður en jeg nokkurn tíma get orðið sem
prestur, að minsta kosti hjer. Prestamir eru hjer næstum fyrirlitnir,
fárra manna orð minna metin en þeirra; þeir eru skoðaðir sem leigu-
þjónar, útsendarar stjórnarinnar, eins og aðrir embættismenn. — Jeg
veit ekki livort þessi andi er víða drotnandi hjer á landi; jeg þekti
hann ekki fyr en jeg kom hingað. — — Auðvitað er þetta „kirkju-
lega mein“, eins og önnur, að nokkru leyti prestunum, bæði eldri og
yngri, að keuna. Það held jeg að sje hverju orði sannara, sem „Verði
ljós!“ segir um „meinin11. Þó held jeg, að mjer liefði aldrei dottið í
hug að skrifa þá grein („Vor kirkjulegu mein“), af því að jeg hjelt,
að hver einasti prestur í landinu vissi það alt og viðurkendi, sem þar
er sagt. En af synodus-frjettunum liefi jeg nú sannfærzt um, að svo er
ekki. Að vera að „prótestera11 hátíðlega á móti öðru eins! það geugur
yfir mig. Þó að hefði verið tvistrikað undir hvert einasta aðfinningar-
orð 1 greiniuni, og þó að þeim svo hefði verið beint öllum saman að
mjer sjálfum, þá skyldi jeg bara hafa sagt: já og amen. Jeg hefi reynd-
ar ekki ritgjörðina fyrir framan mig og man máske ekki alt, en í heild
sinni hafði hún þessi áhrif á mig. Jeg veit ekki livernig sá prestur er
á sig kominn, sem ekki finnur, að hann er ónýtur, að margt væri
öðruvísi, ef hann væri árvakrari, áhugameiri, lægnari og um fram alt
betur kristinn. Jeg skammast mín ekki fyrir það, að jeg skrifa
ekki i blöðin, sæki ekki synodus til að halda þar ræður o. s. frv., en
jeg er ákaflega sueyptur yfir því, að jeg er ekki betri prestur, betri
maður, uppbyggilegri í mínum söfnuði, en jeg er. Og að mjer auðnist
að taka framförum í þvi, það eitt er efni allra minna hæua.---------“
Upplýsing alþýðunnar í Rómaborg er sorgiegur vottur þess, live aum-
logt menningarástandið er i páfakirkjunni á vorum svonefndu upplýsingartim-
um. I Rómaborg sjálfri eru sem sje 190,000 fullorðinna manna, sem hvorki
kunna að lesa nje skrifa! Og þó munu hvergi i veröldinni vera jafnmargir
klerkar og i þessari borg. Auk páfans eru þar 30 kardinálar, 35 biskupar,
1369 prestar, 2832 munkar og 2215 nunnur, svo ætla mætti að eittlivað væri
h®gt að gjöra meira en gjört hefir verið til þess að menta þessar 190,000
ólæsra og óskrifandi manna. — „Sje auga þitt gallað, þá er allur likami þinn i
Ilayrkri. Nú ef það ljós, sem i þjer er, er myrkur, live svart mun ekki það
rilyrkur vera.“ (Matth. 6, 13.)