Sjómannadagsblaðið - 06.06.1971, Qupperneq 26

Alerki sýningarinnar er teiknað af
iþeim Guðbergi Auðunssyni og Atla Má
Arnasyni.
Við ‘höfum gefið út vandaða sýningar-
skrá, sem fyrirtækið Ritverk hefir séð
um, en hún er prentuð í Prentsmiðju
Hafnaífjarðar.
Ég tel að hinar margþáttuðu upp-
lýsingar í skránni um þá, er hér sýna,
muni vekja noklkra eftirtékt og eigi efitir
að nýtast mörgum sem hentug handbók
um helztu aðila, sem að sýningunni
standa.
Ætlunin var að hafa kvikmyndasýn-
ingar hér í 'húsinu, en vegna þrengsla
varð að hverlfa frá því ráði.
Sýningunni er þannig fyrir komið,
að þegar opnað verður fyrir almenning í
fyrramá'lið, verður þegar tekin upp
hægri umferð hér á sýningunni.
Gestir munu fyrst skoða og ganga í
gegnum sögusýninguna, „Árin og segl-
ið“. Þar má sjá, a. m. k. nokkra tíma á
dag, aldraða sjómenn af Hrafnistu við
gerð og uppsetningu veiðarfæra.
Þegar inn úr þessari deild kemur,
sjást ungu sjómannsefnin við skyld
störf, en þar eru komnir drengir af sjó-
vinnunámskeiði Æskulýðsráðs Reykja-
víkurborgar.
Þá eiga gestir kost á að fara niður
einn stiga í vænitanlega fat-ageymslu
hússins, sem einnig m'á skoða, þegar út
er farið, en þar er margt forvitnilegt að
sjá, eða upp í aðalsal hægra megin, þar
sem flestir sýnendur eru.
Til að auðvelda gestum að átta sig á
umferðinni hér á eftir, hafa nokkrir
yfirmenn frá Landhelgisgæzlunni og af
kaupskipaflotanum boðizt til að leið-
beina mönnum, auk þess sem sýnendur
munu margir hverjir skýra gestum frá
því, sem markvert er í deildum þeirra.
Þegar úr aðalsal kemur, eiga gestir
kost á því, eins og ég hefi drepið á, að
skoða það, sem er í kjallara eða ganga í
anddyri austanvert, þar sem gestir komu
inn í kvöld.
Þar er sýnt meðal annars, að hafið
gefur, og getur gefið, okkur fleira en
fisk.
Þar sýna Sementsverksmiðja ríkisins
og Rannsóknaráð ríkisins ásamt Orku-
stofnun inn í nálæga framtíð, svo sem
vinnslu verðmæta úr þörungum og ým-
issa efna úr sjó. Þar er einnig komið
fyrir fiskasafni frá Vestmannaeyjum,
sem Þorsteinn Víglundsson setti upp
fyrir okkur.
í þeirri von, að gestir sýningarinnar
fari ánægðir á brott höfum við leyft
okkur að koma fyrir vinningum í
skyndiihappdrætti sýningarinnar við út-
göngudyr, og eru miðar einnig seldir
þar. Ágóða þessa happdrættis verður
varið til byggingar 9umardvalaheimilis
úr Reykjavík og Ha'fnarfirði, sem Sjó-
mannadagurinn heitir sér fyrir og eru
nánari upplýsingar um þessa starfsemi í
sýnnigarskrá.
xxx
í sýningarskrá segir svo um val okkar
á einkunnarorðum sýningarinnar:
Einkunnarorð sýningarinnar: Brim-
rúnar skalt kunna, eru gerð að fyrir-
mynd tíundu vísu Sigurdrífumála í Sæ-
mundar-Eddu, þar sem segir:
Brimrúnar skaltu rista,
ef þú vilt borgið hafa
á sundi seglmörum.
Á stafni skalt rista
og á stjómblaði
og leggja eld í ár.
Era svo brattur breki
né svo bláar unnir,
'þó kemstu 'heiil af hafi.
I einni gerð Völsungasögu, þar sem
þessi vísa Sigurdrífumála er tilfærð,
stendur: „Brimrúnar skaltu kunna.“
I upphafi sjóferða norrænna manna
var það þekking á rúnum, sem bjarga
skyldi „á sundi seglmörum", hinum
seglbúnu hestum, skipunum. Rúnirnar
átti að rista á stalfn skips og stjórnblað.
Það vom brimrúnar og um leið bjarg-
rúnar, en einnig varð að „leggja eld í
ár.“ í þessum orðum geymist hinn fomi
átrúnaður 4 verndareldinn. Með því að
marka með eldi á tæki sín, bægðu menn
frá illvættum; og enn tíðka sjómenn í
Noregi þetta.
Þessi ráð norrænna sæfarenda eru
þúsund ára gömul. Með þeim töldu þeir
sig komast heila af úfnu og hyldjúpu
hafinu, sem mörgum, er heima sátu, stóð
ógn af. Með þessum ihætti hófst leit að
þekkingu í von um öryggi á hafinu, leit,
sem enn er haldið áfram.
Brimrúnir 20. aldar eru með öðr-
um 'hætti en fyrir þúsund ámm. 1 stað
blindrar galdratrúar og tilbeiðslu vernd-
areldsins er komin þekking, sem sprott-
ið hefur af hinni löngu leit. Nú eru
tæki byggð á vísindum og tæknifram-
förum komin á stað rúnaristurinnar og
vemdareldsins. Kunnátta og þekking
þeirra, sem nota eiga, sitja í fyrirrúmi,
og árvekni og skjót viðbrögð til sjós og
lands bjarga nú „á sundi seglmömm" og
færir heill af hafi. — Einkunnarorðin
tengja nútíð við fortíð og boða nýja
framtíð með auknu öryggi og heillum
handa sæfarendum á grundv-elli stöðugr-
ar leitar.
ðinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnrðnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnf
Cá] En3
Tðnnnnmnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnr
12 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ