Sjómannadagsblaðið - 06.06.1971, Síða 35

Viðtal við Þorstein Gíslason skipstjóra
Námið er stutt
en strangt
Sú nýjung var tekin upp á síðastliðn-
um vetri af Stýrimannaskólanum, að
faorið var með nemendur út á sjá á skip-
tim H af ra n n sók n arstofn u n a r i n n a r og
fþar unnið með fiskileitartækjum og
siglingatækjum við raunliæfar aðstæður.
Síðasta 'ferðin var farin á Ama Frið-
ri'kssyni 6. apríl, skipstjóri Asmundur
Jalkobsson. Auk áðurnefndrar kennslu
á tækin, var kastað loðnuflotr’öqru til
að sýna stýrimannsefnum, 'hvernig vörpu
væri kastað á Skutskipi. Farið rar af stað
sntemma morguns frá Reykjavík, þegar
fararstjórinn, Þorsteinn Gíslason og
stýrimenn hans, kennaramir Asmundur
Hallgrímsson og Þorvaldur Ingibergs-
Son, 'höfðu komizt að 'þeirri niðurstöðu,
að veður væri nægjanlega hagstætt til
tilrauna. Það átti sem sé einnig að gera
tilraun með nýtt veiðarfæri, eins konar
háf, sem Agnar Breiðfjörð hafði sett
upp og unnið lengi að. Til þeirrar til-
raunar þurfti sléttan sjó. Haldið var út
í Akrnessforir og kastað þar um hádegis-
ibilið loðnunótinni. Þetta er lítil flot-
varpa, opið 14x14 faðmar, um 32 faðm-
ar að lengd frá vængendum og að poka,
sem er rúmir 9 faðmar, enda ræður
Ámi ekki við stórar vörpur. Það gekk
vel að kasta, þrátt fyrir að iþetta er flest
'heldur um'hendis á skipinu, sérstaklega
hjá skipstjóranum, sem sér ekki nægjan-
lega vel aftur á skipið úr brúnni. Það
gekk vel að innbyrða vörpuna nema það
shtnaði höfuðlínuleggur og tafði lítið.
Aflinn var heldur ekki til teljandi traf-
ala, hann var ein grásleppa, dauð, lézt
úr hjartaslagi, gámngamir sögðu að
henni 'hefði orðið svrona mikið um, að
sjá skip Ha'frannsóknarstofnunarinnar
•fullit af fiskimönnum úr landi.
Þegar sól var í hádegisstað tóku pilt-
amir að mæla sólarhæð með sextöntum
og skiptu sér í hópa, þannig að meðan
sumir mældu, voru aðrir undir leiðsögn
kennara og skipstjóra og loftskeyta-
manns á Árna, að kynna sér miðunar-
stöðvarnar, einkum lóraninn, radarinn,
sem er mjög fullkominn og þægilegur
um borð í Áma. Hann er gýrótengdur
r----------------------------------------n
Þorsteinn Gíslason.
'-----------------------------------------
og hægt að ná á honum sérstakri mið-
unarlinu, sem eftir að hún 'hefur verið
stillt á v'iðkomandi hlut, sýnir réttvís-
andi miðun á hlutinn, jafnt því sem
skipið ferðast yfir hafflötinn, og á sér-
stökum skala er s\ro jafnharðan hægt að
lesa af fjarlægðina. Þetta er vitaskuld
mjög þægilegt þegar Skip em að snúast
í kringum baujur eða torfur. Sumir
hópuðust utan um fiskileitartækin,
einkum sónarinn. Þannig höfðu allir
nokkuð að iðja og áhuginn var mikill.
Þetta voru greinilega allt piltar, sem
ætla sér að kunna sitt fag. Það veitir
hteldur ekki af að stýrimannsefni noti
þann stutta tíma vel, sem ædaður er til
kennslu á öllu þvrí, sem stýrimaður og
skipstjóri þarf að kunna fyrir sér.
Það hdfur löngum va'kið furðu
manna, 'hversu miklu er hægt að troða
í hausinn á nemendum í Stýrimanna-
skólanum á einum og hálfum vetri.
Lancelot Hegben, hinn merki biezki
v’ísindamaður og höfundur bókanna,
Science for the Citiesen og Maithema-
ticcs for the Millions, fjallaði eitt sinn
um þetta atriði í sambandi við stærð-
fræðikennslu. Hann sagði, að það væri
sannað, að allir gætu lært stærðfræði éf
‘þeir 'hefðu áhuga, og hægt væri að kenna
mönnum, sem kannski væru ekki nema
í meðallagi námsmenn, tiltölulega mikið
í stærðfræði í sjómannaskólum. Þetta
stafaði af því, að þeir, sem í þennan
skóla færu, mundu fara þangað af áhuga
og yrðu að læra stærðfræði — og gerðu
það í þessum skóla, þó að þeir hefðu
alls ek'ki getað það í almennum skóla.
Þetta er meginástæðan til þess, að hægt
er að salla milclu námsefni á misjafnlega
undirbúna nemendur Stýrimannaskól-
ans. Þar eru yfirleitt eklki við nám nema
allþröskaðir nemendur, sem vita hvað
þeir vilja og leggja sig alla Ifram.
Ég notaði tækifærið í ferðinni með
Áma til að spyrja Þorstein Gíslason,
kennara við Sjómannaskólann, um
kenn'sluna þar almennt.
— Hvemig er skólinn búinn að
tækjum?
— Við eigum öll siglingatæki, sem
almennt eru notuð í dag, að undan-
skildum Deccatækjum. Skólinn á hljóð-
og ljósmiðunarstöðvar, lórana, radara,
dýptarmæla, sónartæki, sjál'fstýringar-
og gýrókompása. Það sem Skortir nú,
fyrst og fremst, er húsnæði fyrir tækin.
Skólinn var byggður af stórhug og fram-
sýni á sínum tíma, en þá gat engan
órað 'fyrir iþeim breytingum, sem síðan
er orðinn á tækjum tíl siglinga og fisk-
veiða. Tækin þurfa sérstaklega útbúið
húsrými til þess að þau nýtíst fullkom-
lega við kennsluna, enda er þeim í öll-
um nýrri stýrimannaskólum í norðan-
verðri Evrópu a. m. k., ædað sérstak-
lega útbúið húsrými. Því skyldum við
ekki, sem byggjum jafnmiluð á sjó og
siglingum og við gerum, koma upp að-
stöðu til þess að geta notfært okkur við
kennsluna þau tæki, sem þegar eru
fyrir 'hendi. Eins og nú er málum háttað,
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 21