Eimreiðin - 01.04.1946, Síða 28
92
JAKOB THORARENSEN, SKÁLD
EIMRBIÐIN
Hæglátur í herjadáðuru,
hamraminur að djúpuni ráðum,
hrasaði’ ann lítt að hefndum bráðum,
en hafði’ á hyrjum sterka gát.
Voðina óf úr vísdómsþráðum,
var því féndum búið mát.
Skyld þessum sögukvæðum eru minninga- og erfikvæði eftir
ýmsa samtímamenn. Meðal þeirra eru kvæði uni Björn Jónsson
ráðherra, Jón Þorkelsson, Stephan G. Stepliansson o. fl. Þar eru
ýrnsar haglega og skarplega gerðar mannlýsingar, oft dregnar
með einföldum, sterkum dráttnm, opinskáar og hispurslausar.
Eitt af þessutn kvæðum eru erfiljóðin eftir Samson Eyjólfsson,
gáfaðan mann og einkennilegan, ólánsmann og órásíu öðruni
þræði. Það kvæði minnir mig, að ort sé að mestu í einni ]otu
við skál hjá einum vini Samsonar:
Finnst oss oft sem forlög köld
fái til þess umboðsvöld,
að spinna úr manna æviöld
ísalög og skuggakvöld ...
En samt er það svo við fráfall þessa manns, að:
Hér má enginn hugarfriðinn
hneppa undir sorgarlag,
nú er einmitt nóttin liðin,
njóttu ljóssins! Góðan dag!
Æfin glaðnar, eygló skín
innilega’ á blómin þín.
Drekktu nú þitt vonar vín
vafinn mjúkt í geislans lín.
Þrátt fyrir margt gott í þessum kvæðum Jakobs Tltorarensen,
eru flest sérkennilegustu og þróttmestu kvæði hans úr þeim
flokki, sem fjallar um líf og lífskjör og baráttu nútímamanna,
baráttu þeirra við sjálfa sig, umliverfi sitt og óblíðu náttúr-
unnar. 1 þessum kvæðum eru einnig stoltar og þróttmiklar per-
sónulýsingar á einkennilegu fólki með öra lund og ólman og
ótaminn liuga, en oft þungan og tryggan. Þannig er eitt höfuð-
kvæðið í þessum flokki, um Hrossa Dóru (í Kyljum). Það er
mikið kvæði, hraði og kraftur í frásögninni og spenningur, bæði
ofsi og mýkt í máli og hrynjandi.- Þetta er ein minnisstæðasta
og hressilegasta kvenlýsing í kveðskap síðustu ára, hvernig