Eimreiðin - 01.01.1969, Síða 30

12
EIMREIÐIN
fari, ísland, Bjarki, Óðinn og Lögrétta og seinna var hann einnig
um skeið ritstjóri Morgunblaðsins. í stórri bók, Heimsstyrjöldinni,
færði hann saman í samtíma sögu meginatriði úr erlendri frétta-
ritun sinni í Lögréttu, en þær fréttir settu svip á blaðið mjög
lengi og einnig flutningur margra innlendra og erlendra skáldrita.
Enn breytast ljlöðin og aftur gerir vart við sig þörfin á því að
þau komi oftar út en einu sinni eða tvisvar í viku. Árið 1910
byrjar Einar Gunnarsson „Vísi til dagblaðs í Reykjavík“ og kemur
það blað, Vísir, enn út. Þremur árum seinna stofnaði Vilhj. Finsen
Morgunblaðið. Hann sagði að það ætti að vera áreiðanlegt, skemmti-
legt og lipurt ritað fréttablað, en skyldi vera utan við flokkadeilur.
Svo kom þriðja dagblaðið í hópinn, Alþýðublaðið, um skeið undir
stjórn Ólafs Friðrikssonar. Tíminn fór að koma út 1917 og var
Guðbrandur Magnússon fyrsti ritstjóri lians, en síðan Tryggvi
Þórhallsson og er nú dagblað og eins Þjóðviljinn og Alþýðublaðið.
Tækni blaðanna hefur mjög breyzt í nýtízkuhorf. Björn jónsson
fékk fyrstu lnaðpressuna. Þorsteinn Gíslason og fleiri með honum
komu með fyrstu setjaravélina. Á seinustu árum hafa ýmsir ágætir
menn bætzt í starfslið blaðanna, senr ritstjórar eða blaðamenn.
Valtýr Stefánsson stýrði lengi Morgunblaðinu. Jónas Jónsson frá
Hriflu var lengi aðsópsmikill ritstjóri og blaðamaður og mjög
í eldinum.
En nú skal staðar numið við að telja nöfnin á þeim, sem enn
eru starfandi hér og allir þekkja. Ýmsir þeirra hafa sett nýjan
svip á blöðin og aukið áhrif þeirra. Reyndar væri ærin ástæða til
þess að reyna að skýrgreina og gagnrýna á lilutlausan hátt, eða
fræðilegan, íslenzka blaðamennsku samtímans, kosti hennar og ann-
marka, efnisval og rnálfar blaðanna, umbrot þeirra, útbreiðslu og
fjárfar. En ekki er til þess ætlast að það verði reynt hér, þetta
átti að vera nokkur söguleg lmgleiðing eða yfirlit um grundvöll
blaðamennskunnar og um hina fyrri ritstjóra, sem veginn vísuðu.
Það væri líka skenmitilegt að reyna að gera grein fyrir yngri mönn-
unum og þetta gætu orðið verkefni seinna í erindum blaðamanna-
skólans.
Blaðamennskan hefur tekið ýmsum stakkaskiftum á síðustu árum.
Blöðin hafa stækkað, útbreiðsla þeirra hefur aukist. Upplög eru
kominn upp í 6000 til 8000 hjá dagblöðum í Reykjavík hæst upp
í 36000 hjá Morgunblaðinu. Efni blaðanna hefur á rnargan hátt
orðið fjölbreyttara en áður var, örara, ferskara. Þessu hefur valdið