Ægir - 01.11.1933, Page 12
262
ÆGIR
með þessari lögun voru i borðum báts,
merktu þeir ágætan atla og gæftir á
hafinu.
Svo komu blóðkvistir, sem táknuðu ó-
gæfu, en verstur allra kvista var sá, er
líktist mynd af ketti, þvi sæist slíkur i
bátsborðum, varð að taka þau burt og
láta önnur í áður en á flot væri farið,
að öðrum kosti færist báturinn. Eftir að
búið var að athuga þetta allt og bæta
úr, voru bátar settir á flot og til þess
valið hádegisflóð. Þegar menn voru sezt-
ir við árar, var bát ávallt snúið með
sólu, þegar lagt var út á fiskimið. Ár-
lega byrjuðu veiðar á hafi úti, kringum
þann dag, er Shetlendingar nefna »Belt-
ana«, þ. e. 1. maí og hættu um Lauren-
siumessu eða um miðjan ágúst og voru
þá hátiðahöld (»foy«) meðal fiskimanna,
með dansleikjum og ýmsum gleðskap, í
miklu stærri stíl en lokadagurinn hér.
Þá var drukkið mikið öl og aðalskálin,
sem drukkin var, fór þannig fram, að
einhver af elztu formönnunum steig fram
og mælti: »Loard, hadd Dy haand aboot
da koarn an open da mooth o’da grey
fish«. (Þ. e. »Drottinn haltu þinni hendi
yfir korninu og opnaðu munninn á hin-
um gráa fiski«). Útræði til djúpmiða voru
hingað og þangað með ströndum eyj-
anna, í smávíkum og fjörðum, þar sem
lega var góð og þar voru verbúðir líkar
og hér, sem þeir nefndu »da lodges«;
voru þær gerðar af grjóti og torfi. Einn-
ig voru þar hús fyrir birgðir þær, er
fiskimönnum voru nauðsynlegar, salt,
veiðarfæri o. fl. Var sá nefndur »tacks-
mann«, sem stóð fyrir verzluninni. Einn-
ig voru þar fiskreitir, þar sem fiskurvar
verkaður.
Meðan veiðar voru stundaðar á úthaf-
inu, 30—60 sjómílur frá landi, var að
jafnaði róðið tvisvar á viku og legið yfir
línunum, en á hverjum laugardagsmorgni
komu menn að, og eftir að gengið var
frá aflanum, byrjaði helgin »da helly«
og ekki var róið fyr en á mánudags-
morgun; hreppstjórar, »the rancelmen«
litu eftir því, hver í sinu byggðarlagi að
sem flestir færu í næstu kirkju á sunnu-
dögum.
Ofviðrið, sem byrjaði síðari hluta dags
hins 15. júlí 1832, skall snögglega á;
voru þá allir bátar að veiðum úti á reg-
inhafi og tíð hafði verið góð undanfarið
og afli góður. Menn voru nýbúnir að
leggja lóðir og andþæfðu (»aandooed«) í
hægðum sínum þegar veðrið skall á með
hagléli og ofsa. Við ekkert var ráðið;
reynt var að halda bátunum upp í veðr-
ið en það kom fyrir eitt, rekakkeri voru
reynd en ekkert dugði. Einstöku bátar
náðu landi eftir langa útivist og fréttist
ekki af sumum fyr en eftir vikur, og
voru margir taldir af, sem fram komu
síðar. Einni skipshöfn bjargaði danskt
barkskip, sem var á leið til Ameriku, en
vegna vindstöðu varð það að halda leið-
ar sinnar með mennina, Ættingjar þeirra
fréttu ekkert um þá og töldu þá löngu
dauða er þeir loks komust heim, sem
ekki varð fyr en hinn 5. janúar 1833.
Á Shetlandseyjum er ojtenn þá minnst
á þetta ofviðri (»da july gale«) og af-
leiðingar þess, er 17 bátar týndust og
105 fiskimenn drukknuðu.
(Sea Breezes).
Togarinn »Geysir«
(áður »Draupnir«), strandaði við Orkn-
eyjar, sunnudagskvöldið 19. nóvember.
Mannbjörg varð, en skipið talið ónýtt.