Ægir - 01.02.1943, Blaðsíða 4

50
Æ G I R
Sigurður Sigurðsson berklayfirlæknir:
Berklarannsóknir meðal sjómanna.
Fyrir réttuin þremur áruin birtist
grein hér í blaðinu, er bar yfirskriftina
„Herklaveikin og sjómennirnir". Var þar
stultlega gerð grein fyrir því, live algeng
])erklasmitun væri. Enn fremur að sýk-
ing kæmi oftast fvrir á aldrinum frá 15
40 ára og byrjunareinkenni sjúkdóms-
ins væru ofl á tíSum svo óljós, að sjálfir
sjúklingarnir liefðu stundum enga hug-
mvnd um, að þeir væru haldnir alvar-
legum sjúkdómi. Til þess að finna hina
sjúku í tæka tíð, þvrfti með berklarann-
sóknum að leita þá uppi.
Þá var á það bent, hvílík liætta sjó-
mönnum stafaði af berklaveikinni. Lé-
legur húsakostur, óheilnæmt andrúms-
loft, missvefn og erfiðsvinna á ríkan ])á;t
i því að veikja viðnám manna geg'n
herklaveiki og auðveldar því bæði smit-
un og sýkingu. En sjómannastéltin á
fremur öllum öðrum stéttum þessa þjóð-
félags við ofangreindar aðstæður að búa.
Á undanförnum árum liafa verið fram-
kvæmdar allvíðtækar berklarannsóknir
hér á landi meðal allra stétta, í þeim lil-
gangi að finna berklasmitbera. Síðan
ár-ið 1939 liafa þannig' árlega verið rann-
sakaðar fjölda margar skipshafnir á far-
þega-, flutninga- og fiskiskipum í liinum
ýmsu héruðum landsins. En enn þá er
eigi unnl að segja, að starf þetta sé skipu-
lagt nema að litlu leyti. Skipshafnir
Eimskipafélagsskipanna hafa að vísu á-
vallt verið röntgenrannsakaðar árlega
siðan 1939 og Skipaútgerðar rikisins tvö
siðastliðin ár. Enn fremur hafa áhafnir
margra flutningaskipanna vei'ið rann-
sakaðar reglul)undið síðustu árin.
örðugar hcfur gengið að ná áhöfnum
togaranna og smáskipanna til rannsókn-
ai'. Flestar áhafnir Reykjavíkur-togar-
anna voru þó rannsakaðar árin 1939-
1940 og síðan öðru hverju, cn eigi reglu-
Jjundið. í Keflavik voru margar áhafnir
fiskibátanna rannsakaðar árið 1940 og
allar áháfnir allra báta í Sandgerði og
Grindavik. Vorið 1940 allar áhafnir
Ilafnarfjarðai'-togaranna. Þá hafa og
allmargar áhafnir fiskiskijxa annars
staðar á landinu verið rannsakaðar, er
berklarannsóknir liafa verið fram-
kvæmdar i liéruðum (t. d. Ólafsfirði,
Dalvík, Hrísey, Rolungavík, Húsavik
o. s. frv.). Enn fremur í þeirn héruð-
um. þar sem berklavarnarstöðvar starl'a
(Vestmannaeyjum, Seyðisfirði, Akureyri,
Siglufirði og ísafirði).
Árangur þessara berklarannsókua
meðal sjómannastétlarinnar hefur vfir-
leitt reynzt góður. Mjög fáir hinna rann-
sökuðu hafa haft virka berklaveiki og
aðeins örfáir verið með smitandi berkla.
FJestir þeirra, sem hafa komið til rann-
sóknanna, liafa þegar í stað skilið, hvc
mikilsvei’ð slík rannsókn er fyrir þá
sjálfa og alla skipshöfnina, jafnvel þó að
ekkert liafi fundizt athugavert. En liinu
ber þó eigi að neita, að erfiðlega lxefur
reynzt að fá sumar skipshafnirnar til að
sinna rannsóknunum.
Það er talsverðum vandkvæðum bund-
ið að skipuleggja og framkvæma slíkar
rannsóknir meðal sjómannanna, svo vel
fari. Takmai'kið ætti að vera það, að allir
sjómenn, sem slai'fandi eru í þeim hér-
uðum, þar sem berklavarnarstöðvar eru,
vrðu ranusakaðir árlega. I hvert sinn,
sem nýr maður cr skráður á skip, a?tli
J