Ægir - 01.06.1979, Qupperneq 47

um fallið úr 33% í 12% á fiskblokk og úr 74% í 48%
a fiskflökum á árunum 1969-1974. Hefur heildar-
ln,nflutningur Bandaríkjanna af þessum vörum að
Vlsu yaxið á tímabilinu. Aðalástæður þessa eru
Samt taldar vera sveiflur í aflabrögðum, sem olli
°stöðugu framboði, og einnig léleg gæði afurðanna,
°g lakari sölustarfsemi en hjá keppinautum þeirra.
anadamenn hafa lagt mikla áherslu á Bandaríkja-
markaðinn, og þegar markaðurinn þar þrengdist
yegna aukinnar samkeppni fundu Kanadamenn illa
fyrir því,
^veröfugt við aðalkeppinautana, eins og Noreg
°g Island, hefur kanadiskan fiskiðnað skort sam-
^nað átak í sölumálum, ekki síst fyrir freðfisk.
’kill fjöldi smáfyrirtækja er í samkeppni hvert
V® annað um útflutning til Bandaríkjanna. Hefur
Pað oft komið fyrir að sum þessara fyrirtækja
’a ekki getað sinnt eftirspurn á meðan önnur
a a safnað birgðum.
f*tn leið og fiskiðnaðurinn hefur verið að tækni-
jæðast á hinum ýmsu sviðum, hefur gætt tilhneig-
mgar til að færa út starfssvið fyrirtækjanna, bæði
1 að tryggja stöðugra framboð hráefnis og draga
r með úr árstíðarbundnum sveiflum, en einnig
^egna þess að kostnaðurinn við smíðar stórra full-
°minna skipa hefur farið fram úr getu sjálfstæðra
^ntaeiganda. Hefur farið í vöxt að framleiðslu-
yt'rtækin hafi annaðhvort sjálf farið í útgerð,
a 1 félag við útgerðarmenn í skiptum fyrir hráefni.
• ^egna lélegrar afkomu fiskiðnaðarins, sérstak-
ega 1974-1977, sem má rekja að hluta til olíuverðs-
ækkunarinnar 1973-1974, ákváðu stjórnvöld að
Veita honum 130 milljón dollara sérstakan styrk
a jímabilinu frá júlí 1974 til mars 1977, til viðbótar
^P'klum uppbótum sem úthlutað hefur verið árlega
af bæði sambands- og fylkisstjórnum, sem „venju-
bundinni aðstoð“. Mun þar einnig vera um að ræða
atvinnuleysisbætur. Frá og með árinu 1978 munu
kanadísk stjórnvöld verja um 100 millj. dollara
til að lána fiskiðnfyrirtækjum til endurnýjunar
og framleiðsluaukningar.
Með fullum yfirráðum yfir miðunum vonast
kanadísk stjórnvöld til þess - með aðstoð haf-
og félagsvísindamanna - að geta ákvarðað hag-
kvæmasta veiðiþol stofnanna á hverjum tíma. Jafn-
framt verði metið, hversu mikið kanadísk fiski-
skip geta veitt, en útlendingum aðeins úthlutað
umframmagni því sem kann að vera fyrir hendi á
sama tíma. Má sjá að möguleikar Kanadamanna
til aukningar eigin afla hinna vinsælli fisktegunda
séu mjög miklir (töflur XIV, XV og XVI). Það er
athyglisvert, að við samanburð taflna XIV og XV
annars vegar og XVI hinsvegar, má sjá að Kanada-
menn standa frammi fyrir einhverjum stjórnunar-
vandamálum varðandi aflamagn, og að þorsk- og
ýsuafli hefur t.d. orðið nokkuð meiri en spáð
var. Má sennilega rekja það til þess að gert var
ráð fyrir óbreyttri sókn Kanadamanna sjálfra, en
fækkun erlendra skipa hefur leitt til þess að meira
hefur fengist af þessum tegundum á sóknareiningu.
Hefur það sennilega gert það að verkum að minni
áhersla hefur verið lögð á veiðar óarðbærari
tegunda. Vonast er til að virk stjórnun muni
koma mjög til góða bæði í félagslegu og efnahags-
legu tilliti.
Það er talið að ef sóknin yrði minnkuð um
helming muni heildaraflinn minnka nærri því að
sama skapi til að byrja með. Kanadískir vísinda-
menn telja þó, að ef stofnarnir fái tíma til að jafna
sig geti þeir eftir 5-6 ár gefið af sér 75-85% af
Tafla XIV.
Afli Kanada í Norður-Atlantshafinu.
(000 tonn).
1954 1958 1962 1966 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977
^Orskur 355 288 321 308 263 245 219 177 158 154 193 239
Ysa 57 62 61 27 30 17 18 15 19 19 29
OTsi _ 33 19 11 12 18 27 25 27 24 26
Karfi 28 27 83 107 111 108 158 87 103 90 67
Síld _ 112 256 478 426 297 225 225 245 226 230
Klakríll _ 7 11 16 15 16 22 17 14 16 22
Loðna _ 5 5 3 3 4 7 16 5 10 14
Annað 261 178 284 320 304 277 291 302 281 328 408
Samtals 682 634 745 1.027 1.225 1.146 956 925 845 848 906 1.035
ÆGIR — 363