Ægir - 01.04.1983, Blaðsíða 15

jUs'ð ' Neðsta, ásamt öðrum eignum verzlunar-
l;e ar'. Sameinaða hætti störfum árið 1927 og
stÞa hafnarsjóður ísafjarðar Neðstakaup-
þa^lnn fynr 135 þús. krónur, þ. á m. íshúsið. Var
j l stækkað og endurbætt skömmu síðar og settar
^ a ^ystivélar. Var það síðan notað til beitu- og
i Vælageymslu allt þar til það var jafnað við
JOrsðn sumarið 1979.
|ejt ar og íshúsið í Neðstakaupstað var byggt
jSh° u ^nífsdælingar eftir aðstoð sýslusjóðs til
yggingar í Hnífsdal, en var neitað.16)
stórt ^etur J- Thorsteinsson einnig reisa
"Pd' °8 rnyn<Jarlegt íshús á Bíldudal og gera vatns-
CtÖðu 'stöku. Sendi Pétur mann utan, til að
(;0 Ua ser rekstur og smiði íshúsa og sá hann um að
p a hásinu upp og tók síðan við stjórn þess.17)
SametUr J- Thorsteinsson keypti Vatneyrarverzlun
Th a ar'ð> ásamt bróður sinum, Guðmundi Sch.
þejr, einssyni, kaupmanni í Reykjavík, og ráku
Stra aPa Ur>dir nafninu P.J. Thorsteinsson & Co.
^and ^ næsta ári — 1897 — hófst fyrirtækið
ina ,a Um að byggja stórt íshús neðan við sölubúð-
iS) $a atneyri. Rúmaði hús þetta um 500 tonn af
inn . tekinn var á vatninu. Var ísinn fyrst dreg-
Vgtm s'eðum, en árið 1899 var lögð járnbraut út að
ísjnnlnu> Um 350 álna vegalengd. Eftir það var
fJm Ut-tUr a vöSnum eftir sporinu.18)
Mar, ,SVlPað leyti, sennilega árið eftir, byggði svo
hús ^næh,Íörnsson, kaupmaður á Geirseyri, ís-
hann 1 Lnladalsá á Geirseyri, en árið 1898 seldi
fiske SV° stðrfyrirtækinu Islandsk Handels- &
Gejrsr* .^ompagni (I.H.F.) verzlunarstaðinn á
una i/n> ásamt íshúsinu og öðrum eignum verzl-
'hlauk 'aS ®tahsson> síðar alþm., byrjaði verzlun
verzj aðat áriö 1891, þegar staðurinn var löggiltur
narstaður. Árið 1897 seldi hann Grams-
rinnar 19t
. • >
Neðstikaupslaður um aldamótin. Hvíta húsið á miðri myndinni
er íshús Ásgeirsverzlunar.
verzlun á Þingeyri verzlun sína, en hélt áfram að
veita henni forstöðu. Fékk hann þá Grams-verzlun
til þess að koma upp íshúsi í Haukadal, til þess að
geta selt aðkomuskipum frysta síld og ís, en skip
frá Suðurlandi sóttu mikið þangað til beitukaupa,
og einnig var mikil þörf fyrir íshúsið vegna vaxandi
útgerðar heimamanna. Jafnframt gekkst Matthías
fyrir stofnun síldveiðifélags, til þess að veiða síld
með kastnót. Unnu þessi tvö fyrirtæki mjög saman
og sköpuðu mikil viðskipti fyrir héraðið á
tímabili.20)
Síðasta ishúsið, sem byggt var á Vestfjörðum
fyrir aldamót, var svo byggt í Hnífsdal. Það hús
byggði Pétur M. Bjarnason, kaupmaður á ísafirði,
sem hafði mikil umsvif hér um slóðir á timabilinu
frá 1885—1913, en þá fluttist hann til Reykjavíkur
og hafði þar fjölþættan atvinnurekstur um árabil.
Hann rak íshúsið í Hnífsdal í nokkur ár, og árið
1903 byggði hann einnig ishús í Bolungavík.21)
Þessi hús, sem nú hafa verið nefnd, voru öll stór
og vönduð, tóku 200 tunnur síldar eða meira. Enn-
fremur reisti Riis-verzlun lítið hús á Hólmavík í
Steingrímsfirði og Pétur Björnsson, skipstjóri,
annað lítið hús í Hringsdal í Arnarfirði.22)
íshúsfélag Hnífsdælinga.
Þrátt fyrir neitun sýslusjóðs um aðstoðina 1896,
létu Hnífsdælingar ekki deigan síga. Árangurinn
af íshúsi Ásgeirsverzlunar á ísafirði og húsi Péturs
M. Bjarnasonar í Hnífsdal hefir þá vafalaust verið
kominn í ljós, og árið 1901 komu þeir sér upp ís-
húsi utan við ána í Hnífsdal, rétt hjá húsi Péturs
M. Bjarnasonar (þar sem slökkvistöðin stendur
ÆGIR — 175