Ægir - 01.06.1983, Síða 11

var notað
að basískar
Qe- nd- Var framleitt verulegt magn af þessari meltu
§ reyndist vel. Við framleiðsluna
^moníakvatn. Síðar kom í ljós
stæður hafa óæskileg áhrif á prótein í meltunni, og
ess vegna var horfið frá þeirri framleiðsluaðferð.
rið I97g hófust tilraunir með framleiðslu á
. Uin> sem fengust við súrar aðstæður með
°ndun maurasýru. Framleiddar voru reyðarhvals-,
t vals-, slóg-, grásleppu- og loðnumelta.
uraunum með súrar meltur hefur verið haldið
am og hafa verið hannaðar vinnslurásir fyrir
Unslustöðvar í landi og búnaður um borð í skipum.
.. r'endis á meltuvinnsla sér langa sögu. Upp úr
s*. ar' heimstyrjöld hófst í Danmörku framleiðsla á
^urum fiskmeltum sem fóður. Árið 1959 voru starf-
tar 20 meltustöðvar þar, en þeim hefur fækkað og
l9sr|StÖ^Var sem eru eíOr’ eru orðnar stærri. Árið
hel ^ Var ^ram*e*0slan um 60.000 tonn af meltu og var
eidmmgur framleiðslunnar eingöngu ætlaður í minka-
Laus llát á dekki
^Sogslanga
med loka á onda
Laus tankur a gnnd
. med
V'áfyllingarop
'losunarop
udœlu-
’orubíll S
med \
háþrýstivbkva-' <
dcelu-------—^ ^
Fiskidjuver

lOt, ^Qr L?®20530 5öfnun meltuhráefnis frá minni batum og fiskidjuverum. Mynd 3
Norðmenn hófu umfangsmiklar rannsóknir á slóg-
meltum árið 1974 og hafa nú reist nokkrar meltu-
vinnslustöðvar og framleiða nú 4000 tonn á ári.
Norðmenn hafa mikið notað sýrublöndur og kom-
ist af með minna magn en ef notuð er eingöngu
maurasýra og þessi blanda er ódýrari hjá þeim en
hrein maurasýra. Blandan sem þeir hafa notað, er
0.75% af maurasýru og 0.75% af própionsýru.
Meltur er einnig hægt að framleiða með því að bæta
sykri eða sykurríkum korntegundum ásamt mjólkur-
sýrugerlum í fisk og fiskúrgang. Mjólkursýrugerlarnir
umbreyta sykrinum í mjólkursýru, sem rotver fiskinn
og skapar hagstæð skilyrði fyrir meltunina.
Pað má ætla að meltur rotvarðar með mjólkursýru-
gerlum geti verið ódýrari í framleiðslu en meltur
framleiddar með lífrænum sýrum. Sérstaklega á þetta
við þar sem mikið fellur til af t.d. mysu og melassa.
Meltuframleiðsla
Eitt af mikilvægustu atriðunum við meltuvinnslu er
að hráefnið sé sem ferskast, og sé hvorki byrjað að
eyðileggjast af völdum gerlagróðurs né efnabreyt-
inga.
Hráefni í meltu getur t.d. verið slóg, grásleppa,
loðna, spærlingur, síldarúrgangur og afskurður. Best
er að hakka hráefnið og blanda síðan sýru t.d. maura-
sýru út í það. Pað þarf ekki flókinn búnað til að hefja
meltuvinnslu. Ef fituríkt hráefni er notað í framleiðsl-
una væri heppilegast að geta skilið stærsta hluta fit-
unnar frá, þar sem ekki er talið æskilegt að Iýsisinni-
hald í heildarmagni fóðurs fari yfir 1-2%. Auðvelt er
að skilja lýsi frá fituríkri meltu og lækka fituinnihald
niður fyrir 1%.
Einnig er auðvelt að fjarlæga mikinn hluta vatnsins
með gufun og tekur meltan þá minna rými og verður
4.mynd. Tankbíll fyrir meltuflutninga í Danmörku.
ÆGIR —291