Ægir - 01.02.1984, Blaðsíða 11

Allir voru bátamir úr eik eða eik og furu og felli-
súðaðir (plankabyggðir var það kallað). Vélaraflið
var oftast sem svaraði tveimur hestöflum eða rúmlega
Það á stærðartonn.
Erfitt er af skýrslum frá þessum tíma að átta sig á
ÞVl\ hvað þessir bátar urðu flestir í útilegusókninni í
einu en trúlega hafa þeir þá verið um tuttugu.
Utilegubátatíminn, sem hér um ræðir er fyrri
ntilegubátatíminn á ísafirði og hann stóð til 1926. Á
ÞVl ári og næsta hrundi þessi útgerð nær því eins og
^ún lagði sig vegna sölutregðu á saltfiski eftir ein-
ú®ma aflaár 1925, bæði togara og báta um allt land,
■sfirzku útgerðarmennirnir höfðu sumir aldrei náð sér
eftir síldarskellinn 1919 og voru því varbúnir þessu
afalli 1926; íslandsbanki stóð orðið illa til að hjálpa
utgerðinni; gengishækkunin á þessu örlaga ári 1926,
Ve'tti svo þessari útgerð náðarstuðið.
Flestir bátanna voru seldir úr kaupstaðnum og út-
gerðarmennirnir og sumir dugmestu skipstjórarnir,
a"ir toppmennirnir, hrökkluðust burtu, flestir suður
°g urðu mikil búbót fyrir Reykjavík.
Síðari útilegubátatíminn á ísafirði, og ekki er í
Pessari sögu, er talinn frá því Samvinnufélagsbát-
arnir, kallaðir ýmist Rússarnir eða Birnirnir, komu
928 og síðar á þeim tíma Hugarnir (1934). - Sam-
N uinufélagsbátarnir voru 44-48 tonn og þótt þeir væru
yuslausir og vinnan við lóðirnar kaldsöm sem áður,
pa v°ru þeir miklu betri og meiri skip en bátar á fyrri
tímanum og Hugarnir voru rúm 60 tonn og með skýli
til lóðavinnunnar. Allt mannlíf var því miklu huggu-
legra á þessum útilegubátum en þeim fyrri. Erfitt gæti
þó reynst að manna Samvinnufélagsbátanna til úti-
legu nú.
Svo segja aldraðir menn, sem voru einhvern tíma á
fyrri útilegubátum og verið höfðu á árabátum og skút-
um og margir einnig á togurum síðar, að allt hafi það
verið sældarlíf á þeim skipum hjá vistinni á ísfirzku
útilegubátunum fyrri.
Það var sótt um allan sjó á þessum litlu bátum í
svartasta skammdeginu, eins ogþeirværuhafskip; út-
undir Hala, suður undir Jökul og suður í Faxaflóa og
Miðnessjó lágu margir þeirra úti á vetrarvertíðum og
lögðu þá saltfiskinn upp í Sandgerði eða Reykjavík.
Á lóðaveiðum var áhöfnin ýmis ellefu eða tólf
menn og héldu þá átta eða níu til í lúkarnum en tveir
eða þrír í káettunni.
Kojurnar í lúkarnum voru átta, fjórar hvorum
megin, tvær á lengdina og tvær á hæðina. Framan við
neðri kojurnar var mjór setbekkur sinn hvorumegin
og milli þeirra borð, sem náði yfir allt gólfplássið
nema það var auður blettur eins og metri á breidd
fyrir kokkinn að stikla á milli borðsins og eldavélar-
innar, sem stóð við þilið milli lúkars og lestar. í skoti
við stigann niður í lúkarinn héngu sjóklæði manna.
Á síldveiðum voru sextán menn á þessum bátum og
þá troðið þrettán í lúkarinn. Tveir menn voru þá í
le e~{a' sem Gudmundur í Tungu stýrc
eilt mest
'Jgi, um hálfrar aldar skeið
“flask.
ap vestfirzka útileguflotans.
ÆGIR-59