Ægir - 01.02.1984, Blaðsíða 58

s
Auðunn Agústsson og Stefán A. Kárason:
Tæknideild Fiskifélags íslands
Olíumælar I fískískipum
Útbreiðsla, notkun og reynsla
NORDFORSK-samstarfsverkefni
í þessu tölublaði birtist sjötta greinin í greinaflokki
Tœknideildar um svonefnt Nordforsk-samstarfs-
verkefni. Verkefnið sem hér verður fjallað um er „Ut-
tekt á reynslu og notagildi rennslismœla um borð í
fiskiskipum“.
Inngangur:
Tæknideild Fiskifélags íslands hóf athuganir á olíu-
notkun fiskiskipa árið 1976. í júlímánuði 1975 var
hafist handa um að verða sér úti um hentugt mæli-
tæki, sem bæði gæti mælt heildarolíunotkun skips og
jafnframt gefið upplýsingar um augnablikseyðsluna.
Fyrsti mælirinn kom síðan til landsins í maímánuði
árið 1976 og hefur hann verið í notkun síðan í hinum
ýmsu skipum sem Tæknideild hefur mælt, óbreyttur
fyrst í stað en síðar með breytingum til að auka af-
lestursmöguleika hans. Tilgangurinn með því að fá
mælinn var tvíþættur, annars vegar að fá mælitæki til
athugana og rannsókna deildarinnar, og hins vegar að
kanna hvort slíkur búnaður gæti verið heppilegur sem
fastur búnaður í fiskiskipum, til að stuðla að hag-
kvæmari notkun á vélbúnaði skipa. Grein um fyrstu
mælingar deildarinnar birtist í 11. tbl. Ægis 1978
undir heitinu „Brennsluolíunotkun íslenzkra fiski-
skipa“.
Sem afleiðing af miklum olíuverðshækkunum
vaknaði snemma áhugi hjá skipstjórnar- og útgerðar-
mönnum, sem spurnir höfðu af mælinum, að fá slíkt
tæki um borð, en heppilegur búnaður virtist ekki
liggja á lausu. Fyrst í stað munu hafa verið settir olíu-
magnmælar (teljarar) í nokkur skip, en á árinu 1979
komu fyr^tu íslenzku mælarnar á markað frá tveim
fyrirtækjum, Örtölvutækni s.f. og Tæknibúnaði h.f.
Sama ár komu einnig fyrstu erlendu eyðslumælarnir í
íslenzk fiskiskip. Á fiskveiðisýningum erlendis hefur
framleiðendum olíumæla sífellt fjölgað, og á World
Fishing sýningunni í Kaupmannahöfn á síðastliðnu
sumri voru a.m.k. tíu mælaframleiðendur sem sýndu
framleiðslu sína.
Mælum hefur fjölgað jafnt og þétt í íslenzka fiski-
skipaflotanum, og jafnframt hafa mælar farið í sífelh
minni skip. Markmið þessarar greinar er að varpa
nokkru ljósi á þessa þróun, og kanna notagildi þessa
búnaðar til aukinnar hagkvæmni í flotanum.
Línurit 1: Fjölgun oliumœia í íslenzkum fiskiskipum á ára-
bilinu 1979—1983.
106-ÆGIR