Ægir - 01.01.1985, Qupperneq 24

Vísindanefndir og persónuleg kynni
a. Að lokum skal hér nefnt enn eitt málefni
ráðstefnunnar, sem mér þykir rétt að benda á. Menn
notuðu tækifærið sem gafst á staðnum til að ræða ýmis
rannsóknamál, bæði sem einstaklingar, og í formleg-
um vísindanefndum. Hæst bar þar fund um framtíðar-
hafrannsóknir, en Menningar- og vísindastofnun
(UNESCO) og Haffræðistofnun (IOC) Sameinuðu
þjóðanna höfðu beðið um álit manna á drögum um
það efni (8). Urðu þar snarpar umræður m.a. um haf-
rannsóknir í þágu ríkra og fátækra. Annar fundur var
á vegum vísindanefndar, sem er auðkennd með
SCOR (Scientific Committee on Oceanographic Re-
search). íslendingar eru ekki aðilar á SCOR, og var
ég reyndar spurður hvað ylli. Hinar Norðurlandaþjóð-
irnar cru allar aðilar og virkir þátttakendur. Dani var
m.a. einn varaforseta (9). í nefndinni eru vísinda-
menn og starfar hún sem vísindalegur ráðgjafi og
hvati ákveðinna hafrannsókna. Nefndin getur einnig
beitt áhrifum sínum við fjármögnun á rannsóknum.
Tel ég rétt að íslcndingar athugi hvort þeir eigi ekki
yfirleitt að taka virkari þátt í alþjóðastarfi á sviði haf-
rannsókna en nú er, ekki aðeins innan Alþjóðahaf-
rannsóknaráðsins (ICES) heldur og IOC og þá
SCOR, bæði til að njóta samstarfsins í eigin þágu og
til að leggja sitt að mörkum til annarra. Þessu má ekki
rugla saman við svonefnda þróunaraðstoð. heldur er
um virka santvinnu vísindastofnana að ræða. Ef við
gáum ekki að okkur þá er hætta á að við drögumst æ
meira aftur úr öðrum þjóðum, einkum á tæknilega
3. mynd. Rek á duflum á Nordur-Atlanlshafi, sem fyigst var
með frá gervihnöttum 1981-1982. (Jens Meincke 1983).
sviðinu og þá í öflun upplýsinga og úrvinnslu þeirra.
b. A ráðstefnu eins og JOA eru auk allrar fræðsl-
unnar (10) hin persónulegu kynni efld, bæðigömul og
ný, á fundum og ekki síður að kvöldi dags. Átök ein-
staklinga og þjóða koma oft upp á yfirborðið, í smáu
og stóru, átökin milli metnaðarfullra einstaklinga og
þjóða, milli ríkra þjóða og fátækra. Sérstaklega þótti
mér sem þjóðfélagsátökin í Suður-Ameríku færu
ekki leynt, stundum með sárindum og vonleysi og
stundum með baráttuvilja og von um betri tíð.
c. Bjartsýni og von um betri tíð birtist mér hjá
ungri stúlku, kínverskri og Búddhatrúar, sem kom
frá mér áður óþekktu landi, Brunei. Þetta er soldáns-
dæmi á Borneo, þá (1982) enn undir breskri vernd.
íbúar eru flestir Múhameðstrúar og um 200 þúsund
talsins. Olía er aðal auðlindin. Sjálfstæði í breska
samveldinu var á dagskrá 1983 og má nú minnast þess
úr fréttum m.a. vegna mynda í íslenska sjónvarpinu
frá glæsibyggingu soldánsins. Stúlkan var komin til
Halifax til að nema efnaverkfræði næstu sex árin.
Hún sagði föður sinn vera „ómenntaðan" bifreiða-
stjóra, en þó, hann hefði aliö sig upp andstætt hefð
sem dreng! Hún var eins og hún sjálf sagði „very indi-
pendent" og full vonar um framtíðina, en samt
áhyggjufull vegna langrar fjarvistar frá fjölskyldu
Mynd 4. Straumar samkvœmt ýmsttm mœlingum í Norðttr-
höfum og rek diifla á ísnum sem fvlgst var með frá gervi-
hnöttum 1979- 1981 (5).
12-ÆGIR