Ægir - 01.01.1987, Blaðsíða 38

Ásgeir Jakobsson:
Upprifjun á ensku öldinni hinni fyrri:
„A Raconyng of A Vyage
into EyseLand 1545"
3. grein
„ The Cargis ofa good schyppe
Callyd the Jayms of Syr Thomas
Darssys knyght for a viage be the
grace of god to be mayd ysland
begonne the fyrst day of Des-
ember anno 1545 mayster under
god for this present viage long
Sander of Dunwhyche and Mars-
hant Jeffrey Smythe. Hier after
followthe al manner of cargis for
the provicion of the schep.
Impms delueryd to forsayd
schype xv wey & a hauf of salt at
xxxyjs the wey".
Svona skrifuðu þeir á „ensku
öldinni" hvaða mál sem þeir hafa
talað við okkar þjóðarfólk. Það
má finna þrennskonar rithátt á
ísland: Ysland, Yseland og Eyse-
land.
Skipið heitir sem sagt James og
eigandi þess er sörinn og riddar-
inn Thomas Darssy, og skipið
rekið frá þeim sokkna bæ
Dunwich. Skipstjórinn heitir
Sander og kaupmaðurinn Jeffrey
Smythe, og skipið átti að leggja
upp í íslandsferð fyrsta dag des-
ember 1545 sem er annar tími en
oftast er bókaður um ferðir kaup-
fara í íslandssiglingum. Sagt hefur
verið að þau hafi ekki lagt upp í
íslandsferð fyrr en í fyrsta lagi síð-
ast í febrúar, en algengast í mars
og fram í apríl.
Klausan um saltið þýðir, segir
Edgar J. March, að keypt hefur
verið til fararinnar 15Vi „weys" af
salti. Eitt„weys"er 1440 lítrar (40
bushels) og þá í saltþunga 1612
kg. eða svo, og allt saltið vegið
um 25 tonn. Eitt „weys" af salti
kostaði 36s. 8d. Miðað við það
sem fyrr er sagt um skreiðarverð
100 skreiðarþorskar 34s. 4d. þá
hefði 1 skráður þorskur staðið
fyrir 16 kg. af salti.
Saltverðið sjálft virðist ekki
hafa verið svo hátt að við hefðum
ekki áttaðgeta vegna saltverðsins
tekið upp saltfiskverkun á ensku
öldinni.
En það voru fleiri Ijón á veg-
inum í því efni. Fiskurinn var salt-
aður í tunnur, og hvað kostuðu
þær? Það er tilfært tunnuefni á
reikningnum yfir útgerðina á
30 - ÆGIR