Ægir - 01.06.1989, Blaðsíða 11

6/89
ÆGIR
295
'eriö mjög sveiflukennd. Það er
Pv' eðlilegt, að kanna áhrif
sterðar [aessa þáttar á aðferð
°evertons.
Miöað við það að halda öðrum
fat'um óbreyttum, þá minnkar
/o(Y2~Y,)/Y, hjá þorski og ufsa er
nernur 7% 0g 32%, við 25%
fjöl
gun nýliða frá meðalnýliðun.
Hins
vegar við 25% fækkun í
um
^V'iðun, þá eykst %(Y2-Y,)/Y,
/o hjá þorski og 54% hjá ufsa.
P'utfallslega er því ekki mikil
°reyting á %(Y2—Y,)/Y, hjá þorski
o' hreytingu á nýliðun, eða
4° ''YdfV, helst á bilinu 26%-
/o- Sveiflan í gildunum hjá ufs-
norT1 er mun meiri.
v tre'kningarnir hvað þorsk
jarear eru því ekki eins viðkvæmir
Vnr breytingum á M' og nýliðun
8 hjá ufsa. Eðlileg mörk %(Y2-
þv. i hvað þorski viðkemur, eru
f neð ofangreint í huga og fleiri
^tti sem skekkt geta myndina af
eVslu og afráni sela, trúlega á bil-
tQU ^^~40% eða 100-150 þúsund
nn' sem gefa hlutfallslegan
hp|8U'e8an a^aauka þorsks, við
Jnin8s fækkun sela á bilinu 50—
bo l?S tonn- hað er álíka magn af
rski 0g fékkst á línu, handfæri
j,i ' ^ragnót 1987 (Fiskifélag
slands 1988)
^'ðurlag
St^.Sarnt selum, eru tannhvalir,
ránd' Háfiskar °8 stórlúður, topp-
f Sa /rin a íslandsmiðum. Þau eru
fjgi^^PPn' við fiskimanninn um
veif.Una; heint og óbeint. Við fisk-
nau/Shornun á íslandsmiðum er
na sVnlegt að taka þessa keppi-
ntanl,1116^ °8 áfirif Þeirra' Því fyrir
ar að keppa við fiskveiðarn-
fpp’s pPa beir einnig innbyrðis um
°una.
ekk
, ámarksnýtjng fiskstofna verður
rándýr^' nema með því að topp
seu nýtt á eðlilegan hátt
Tafla 3.
Áætluð áhrif neyslu sela á fiskveiðar, við mismunandi stofn-
stærðir landsels og útsels. Væntanleg aflaaukning (+) og
minnkun (-) í tonnum.
Fisk- Helmings fækkun 21,500 lands. 25 % fjölgun sela 54,000 lands.
tegundir 6,000 útselir 15,000 útselir
Ufsi + 64,400 -32,900
Þorskur + 63,600 -32,400
Steinbítur +4,400 -2,300
Hrognkelsi + 2,300 -1,100
Lúða + 1,100 -600
Síld + 6,200 -3,200
Ýsa + 1,800 -900
Loðna +400 -200
Skarkoli + 800 -400
Karfi +0 -0
einnig. Nýta verður þau þannig að
fiskstofnarnir, sem þau lifa á ásamt
manninum, gefi hámarksjafn-
stöðuafla. Nýting topprándýranna
verður þó að fara þannig fram að
stofnum þeirra sé ekki hætta búinn
vegna viðkomubrests og útrým-
ingar af hennar völdum. Slík nýting
er best framkvæmd á þann hátt,
að samhliða sé veitt úr rándýrs-
stofninum og stofni bráðar hans
(fiskstofninum), svo ekki komi upp
sú staða á íslandsmiðum, að upp
vaxi rándýrsstofnar, sem síðan
hrynji niður úr hungri, vegna
fæðuskorts.
Til þess að ná ofangreindum
markmiðum, þarf að beita fjöl-
stofna fiskveiðilíkönum í fiskveiði-
ráðgjöfinni. í slíkum líkönum spila
topprándýrin jafnmikið hlutverk
og fiskveiðarnar og nytjafiskstofn-
arnir.
R.J.H. Beverton & D.M. Lavigne
(ritstj.). Marine Mammals and
Fisheries. George Allen & Unwin.
London, 354 bls.
Boulva, ). & I.A. McLaren, 1979. Bio-
logy of the Harbour seal Phoca
vitulina, in Eastern Canada. Bull.
Fish. Res. Bd. Canada, 200:1-24.
Erlingur Hauksson, 1984. Fæða land-
sels (Phoca vitulina L.) og útsels
(Halichoerus grypus Fabr.) við
ísland. Hafrannsóknir 30:27-64.
Erlingur Hauksson, 1988. Selir. Kafli
19, í Hafrannsóknastofnun, Fjölrit
nr. 14. Nytjastofnar sjávar og
umhverfisþættir 1988. Aflahorfur
1989. Reykjavík, 126 bls.
Fiskifélag íslands 1988. Útvegur 1987.
Fiskifélag íslands, Hagdeild.
Reykjavík, 404 bls.
Mansfield, A.W. & Beck, 1977. The
grey seal in eastern Canada. Dept.
Fish. Env. Fisheries and Marine
Service Tech. Rep. 704.
Sólmundur T. Einarsson, 1978. Sela-
rannsóknir og selveiðar. Náttúru-
fræðingurinn 48, (3.—4.): 129—141.
Heimildir
Beverton, R.J.H. 1985. Analysis of
marine mammal-fisheries interac-
tion. Kafli 1, í Beddington, J.R.,
Höfundur er sjávarlíffræðingur og
starfsmaður Hringormanefndar.