Ægir - 01.10.1990, Page 14

518
ÆGIR
Saltfiskverkun Alliance hf. á Þormóðsstöðum árið 1933.
fyrst 3 bílar á stað með ketilinn, og
komu honum vestur á móts við
verslun Björns Kristjánssonar í
fyrrakvöld. Þar var ferlíkið þeim of
þungt. Þá var fenginn í gær stærri
götuvaltarinn (borgarstjóri hefir
einusinni á fundi skýrt þennan
þarfagrip Briet Knútsdóttur), hafði
hún margfalt afl á við bílana og
dró ketilinn að áfangastað. Múgur
og margmenni fylgdi lestinni eftir
báða dagana, sem ketillinn var á
leiðinni frá höfninni og vestur
eftir".
Útgerð Alliance hf. (síðasti tog-
ari þeirra var nýsköpunartogarinn
Jón Forseti) stóð fram á miðjan sjö-
unda áratuginn. Fiskverkunar-
húsin við Ánanaust standa enn.
Þar eru nú m.a. vöruskemmur
verslunar O. Ellingssen.
Við Brunnstíg í vesturhöfninni
stóðu hús fiskverkunar Hauks hf.
(Hauksstöðin). Félagið var stofnað
1912. Aðaleigendur þess voru P.J.
Thorsteinsson, sem stóð fyrir fé-
laginu, Jón Magnússon yfirfisk-
matsmaður í Lindarbrekku og Ingi-
mundur Jónsson „á Sandinum".
Félagið átti og gerði út togarana
Ingólf Arnarson og Þorstein Ing-
ólfsson. Þeir voru báðir seldir til
Frakklands á árum heimstyrjaldar-
innar fyrri. Síðar lét félagið smíða
tvo togara er báru nöfn hinna fyrri.
Þá átti félagið skonnortu, Hauk,
sem notuð var til t'lutninga.
Félagið rak mikla fiskverkun.
Steypt fiskverkunarplön voru sjáv-
armegin við stöðina og fram af
þeim gekk bryggja, „Hauksbryggj-
an" eina bryggjan hér sem togarar
gátu lagst að fram til 1914-1915. í
og við hús félagsins var sett upp
lýsisbræðsla eftir að hætt var að
bræða lifur um borð í togurum
félagsins. Um þær framkvæmdir
sáu þeir bræður, Ásgeir efnaverk-
fræðingur og Bjarni verkfræðingur
Þorsteinssynir. Hauksfélagið leið
undir lok á þriðja áratugnum.
Stálsmiðjan hf. hefur um langt
skeið verið með hluta af starfsemi
sinni í húsum gamla Hauksfélags-
ins (steinhúsið sjávarmegin, sam-
byggt skrifstofubyggingu þess).
Við Hlíðarhúsasand (neðan
Hamarshússins), í Grófinni og
miðbænum, liggja elstu rætur salt-
fiskverkunar-, og verslunar í
Reykjavík. Þar um slóðir var
10/90
aðsetur kaupmanna, sem ýnljsl
keyptu eða verkuðu saltfisk til u*
ílutnings. Helstu kaupmenn þ‘ir
fyrrum voru: Sunchenberg, Snnt1'
Knudtzon, Siemsen, Zimsen'
Bryde og Geir Zöega. Þeirra un1
svifamestur var Geir Zöega lU
1831, d. 1917). Hann rak mjog
mikla útgerð og fiskverkun ul11
langt skeið. Höfuðstöðvar hans
voru í þeim húsum sem flestir
þekkja undanfarna áratugi sem
veitingahúsið Naust við Vestur
götu. Zöega gerði jat’nan út fjölm
þilskipa, eða 5-9 á ári hverju
lengst af. Fiskverkun á hans
vegum fór lengi fram á þann na
að heimili í Vesturbænum tóku
fisk heim til breiðslu. Það verk var
einkum í höndum húsmæðra, sen1
við það nutu aðstoðar ungling3 °F
annars heimilisfólks. Fyrirtæki
sendi og sótti fiskinn heim- ^
gengt var að lóðir við hús værU
tvískiptar; kálgarður og stak
stæði. Að auki var fiskur breidour
á nálægum holtum og sjávar
bökkum eða öðrum stöðum sem
vel þóttu henta; grjót varð að vera
undir og aðstæður þannig, að ve
næði að blása um fiskinn.
Valdemar Fischer, áður vers ^
unarstjóri hjá Knudtzon, rak unl
árabil einhverja stærstu verslumna
í Reykjavík. Fischer sem áva
síðar bjó í Kaupmannahöfn, en
kom hingað á hverju ári, 'ia
einnig verslun í Keflavík. We
tímanum keypti hann þau hús v
Aðalstræti og Vesturgötu sem Sun
chenberg kaupmaður hafði átt, en
höfðu þar áður verið í eigu
sen kaupmanns. Laust fyrir ' °
hafði Fischer eignast öll þessi hús-
Á vegum Fischers sem lést 1°° ’
var rekin töluverð útgerð og m1
fiskverkun.
Fyrirtækið H. P. Duus (H.P D
f. á Skagaströnd 1829, d. 188'J
Kbh., faðir Peter danskur, el1
móðir íslensk, Ásta Tómasdótt,r