Ægir - 01.01.1991, Blaðsíða 14
6
ÆGIR
1/91
úthafskarfa er sýking hans af
völdum sníkjukrabbadýrsins
Sphyrion lumpi (Mynd 5). Sníkju-
dýr þetta finnst því sem næst hvar
sem er á fiskinum, tíðast stök sér,
en þó oft fleiri saman, sérstaklega
við gotraufina. Hið sama er uppi á
tengingnum hvað varðar kýli eða
bris undir roðinu sem myndast af
festingum dýrsins við fiskinn et'tir
að dýrið að öðru leyti hefur slitnað
frá. Á roði fisksins eru svartir og
rauðir blettir (eða blandaðir blett-
ir) einnig mjög tíðir. Þá eru
„skuggar" eða dökkir blettir í holdi
mjögtíðir. Uppruni þessara bletta,
sem geta verið til mikilla lýta í
holdinu, er ekki að fullu Ijós
ennþá. En talið er að hér sé um
meinlausa litbera að ræða.
Könnun var gerð á sjáanlegri ytri
sýkingu og blettum bæði árin. Á
árinu 1989 reyndist 71.4% fisk-
anna sýktir en 62.7% árið 1990.
Bæði árin voru bris (eftir Sp.
lumpi) og svartir blettir tíðastir. En
sýkingartíðnin var hærri hjá
hrygnum en hængum. Árið 1989
voru 76.1% hrygnanna og 61.4%
hænganna sýkt og 1990 voru til-
svarandi tölur 71.4% og 50.9%.
Dökkir blettir í holdi voru
einnig mjög tíðir. Af 820 fiskum
sem athugaðir voru rneð tilliti til
þessa árið 1990 reyndust 55.6%
þeirra vera með slíkum blettuni og
í um 15% þeirra voru þessir blettir
mjög áberandi og sum flökin voru
að mestu leyti undirlögð.
Algengasta fæða karíans var
Ijósáta, sviflægar marflær og
krabbaflær, en pílormar, smokk-
fiskar (smáir) og sniglar voru
einnig á matseðlinum, þótt í
smáum stíl væri. Athyglisvert var,
að á norðanverðu veiðisvæðinu
var aðaluppistaða fæðunnar Ijós-
áta en marflær voru einnig alltíð-
ar. En þegar sunnar dró (um 59°N
og sunnar) voru marflær orðnar
mikilvægastar í fæðunni og
krabbat'lær komu næst en lítið
orðið urn Ijósátu.
Niðurlag
Það fer ekki hjá því, að nokkur
munur var á karfanum árin 1989
og 1990. Ýmsir skipstjórar höfðu
orð á því, að þeir hefðu t’engið
góðan afla í lægri sjávarhita en 5°.
Ennfremur að karfinn liti betur út
árið 1990 en árið áður. Líklegar
skýringar á þessu eru að hængar
voru í meirihluta í at'la togaranna
(a.m.k. í apríl og maí) árið 1990.
hað kann að vera að þeir hafi
lundist í lítillega kaldari sjó en tal-
inn er vera kjörhiti fyrir gotið. Það
er greinilegt að íslenski flotinn var
í apríl-maí 1990 að veiðurn þar
seni hængar höfðu þéttst utan
megingotsvæðis hrygnanna. Miklu
meira var um hænga í aflanum
1990 en 1989. Sú staðreynd, að
sýking sérstaklega af Sph. lumpier
mun minni hjá hængum en hrygn-
um gerir það að verkum að aflinn
í heild leit betur út. Þetta er senni-
lega einnig að hluta til skýringin á
því, að karfinn (í apríl-maí) var
minni 1990 en 1989.
Höfundur er aðstoöarforstjóri Haf-
| rannsóknastofnunar.
LÖG OG REGLUGERÐIR
Auglýsing
um frádrátt vegna íss í afurðum frystiskipa
1. gr.
Við löndun úr frystiskipum skal vega hverju fram-
leiðslutegund, eða hluta hennar sérstaklega á hafnar-
vog í löndunarhöfn samkvæmt ákvæðum 12. gr.
reglugerðar nr. 489/1990 um vigtun sjávarafla.
Heildarþungi á hafnarvog, að frádregnum umbúðum
og pöllum, skal lagður til grundvallar útreikningi á
afla skipsins samkvæmt reglum um nýtingastuðla og
ís í umbúðum.
2. gr.
Margföldunarstuðull fyrir ís í umbúðum og af-
urðum er eftirfarandi:
1. Flök án umbúða 0,98
2. Heill fiskur án umbúða: Grálúða 0,97 og karfi
0,92
3. gr.
Reikna skal út afla frystiskipa þannig: Heildarþungi
framleiðslunnar sem veginn er á hafnarvog.
- Umbúðir og pallar
= Brúttóþyngd framleiðslu
x Margföldunarstuðull fyrir ís í umbúðum og afurð-
um
= Nettóþyngd framleiðslu
x Nýtingarstuðull
= Veiddur afli
4. gr.
Auglýsing þessi er sett samkvæmt I. nr. 38/1990
um stjórn fiskveiða og öðlast þegar gildi.
Sjávarútvegsráðuneytið, 9. janúar 1991.
F.h.r.
Árni Kolbeinsson.
Cylfi Gautur Pétursson.