Ægir - 01.01.1991, Blaðsíða 25
1/91
ÆGIR
17
1 upphafi árs 1990 var árgangur
1983 aðeins um 20% af stærð
sinni við upphaf ársins 1988.
Argangur 1984 var, í ársbyrjun
1990, um 30% af stærð sinni
1988. Ört minnkandi stærð þess-
ara tveggja meginárganga þorsk-
stofnsins leiðir því óhjákvæmilega
lil verulegs samdráttar þorsk-
stot'nsins í heild.
Til þess að meta tölfræðilega
nákvæmni stofnvísitölunnar er
notaður hundraðshluti staðalfrá-
viks hennar. Því lægra sem þetta
hlutfall er því áreiðanlegri telst
stofnvísitalan. Sé þessi mælikvarði
notaður hefur nákvæmnin verið
minnst 1985 og 1989, 16% (18.
mynd) en mest 1990, 8%. í leið-
öngrunum 1986 til 1988 voru
þessi gildi svipuð hjá þorski eða
5-14%. Líklega má rekja hlutfalls-
lega litla nákvæmni í fyrstu mæl-
ingunni 1985 til veðurfars og
útbreiðslumynsturs þorsksins er
mæling fór fram.
Enda þótt stofnmælingartrollið
hafi verið hannað m.a. með það í
huga að ná vel til yngsta fisksins er
Ijóst að þorskur er yfirleitt ekki
kominn að fullu inn í mælinguna
lyrr en þriggja til fjögurra ára
gamall. Vegna þessa svo og vegna
hrygningargangna og mismunandi
veiðanleika á norður- og suður-
svæði er eðlilegra að skoða vísi-
tölu einstakra árganga fremur en
vísitölu heildarstofns þegar metnar
eru breytingar á stærð stofnsins.
b) Ýsa
Stofnvísitala ýsu reyndist nú
360 þús. tonn sem er sama vfsi-
talan og mældist á síðasta ári (1 7.
^ynd). Árin 1985 og 1986 var
stofnvísitala ýsu 250 þús. tonn.
Arið 1987 þegar stóru árgangarnir
frá 1984 og 1985 bættust í stofn-
mn hækkaði stofnvístalan í 373
þús. tonn og hefur verið svipuð
síðan. Ef undan er skilið árið 1987
eru stofnvísitölur ýsu í nokkuð
góðu samræmi við niðurstöður
skv. aldurs-afla aðferð (VP-grein-
ing) en 1987 var staðalfrávik stofn-
vísitölu fremur hátt.
Breytileiki í nákvæmni á mæl-
ingu ýsustofnsins hefur verið all-
nokkru meiri en hjá þorski eða 9-
23% (18. mynd).
c) Karfi
Stofnvísitala karfa mældist 367
þús. tonn sem er lægsta vísitala frá
upphafi stofnmælinga en var í
fyrra (1989) 439 þús. tonn (17.
mynd). Hæsta gildi mældist árið
1986, 493 þús. tonn. Áreiðanleiki
mælinganna var í lakara lagi þ.e.
staðalfrávik mælingarinnar var
óvenju hátt (18.mynd) eða 26%
en hefur verið á bilinu 13-20% af
vísitölunni undanfarin ár.
c) Steinbítur
Frá því stofnmælingar með
botnvörpu hófust hefur stofnvísi-
tala steinbíts verið frá 43 þús. tonn
1985 niður í 27 þús. tonn 1988
(17. mynd). Vísitalan mældist 29
þús. tonn í ár sem er önnur lægsta
vísitala sem fengist hefur. Áreið-
anleiki mælinganna þ.e. hlutfall
staðalfráviks af vísitölunni hefur
verið tiltölulega svipaður frá upp-
hafi mælinga eða 10-14% og var
nú 10% (18. mynd).
Litlar sveiflur hafa verið í stein-
bítsafla frá ári til árs undanfarin ár
enda margir árgangar í veiðinni.
e) Skrápflúra
Af þeim botnfiskstofnum, sem
ekki eru nýttir að marki hefur
600
500-
400
300
200
100-
0-
400
300-
200-
100
85 86 87 88 89 90
Þor.skur
85 86 87 88 89 90
Ysa
85 86 87 88 89 90
Karfi
85 86 87 88 89 90
Steinbítur
77. mynd. Stofnvísitölur helstu tisktegundd (þúsund tonn) 1985-1990.