Tímarit lögfræðinga - 01.06.1959, Side 42
foreldris. Hitt ber að árétta, að í lífinu sjálfu verður oft
harla lítið úr tengslunum milli kjörbarns og kynforeldris,
og hins vegar líla ættmenni kjörforeldra oftast á barnið
sem eigið barn ættleiðenda.
Fiest þeirra áhrifa, sem við ættleiðingu eru tengd að
lögum, eru óhj ákvæmileg, og ræður efni ættleiðingar-
lejrfis engu þar um. Nafn kjörbarns og áður erfðaréttur
þess eru frávik frá þessari meginreglu. Þróunin hefir
gengið óðfluga í þá átt að einskorða áhrif ættleiðingar
i lögum og draga úr því, að þeim sé skipað hverju sinni
í ættleiðingarleyfi, svo sem upprunalega var.
1) Foreldravald og lögráð.
Samkv. 11. gr. ættleiðingarlaganna hverfa foreldravald
og önnur lögráð frá kvnforeldri eða öðrum handhöfum
foreldravalds til ættleiðenda. Er slik yfirfærsla foreldra-
valds yfirleitt brýn forsenda fyrir því, að ættleiðing geti
gegnt þvi félagslega hlutverki, sem lienni er ætlað. Þegar
stjúpforeldri ættleiðir barn, gætir sérstakra sjónarmiða
i þessu efni, því að stjúpforeldri öðlast hlutdeild í for-
eldraráðum \-fir barni þegar við hjúskapinn við móður
barns eða föður, sbr, 22. gr. lögræðislaganna.
í 2. gr. ættleiðingarlaganna er heimilað að veita maka,
sem er ólögráða, leyfi til ættleiðingar ásarnt lögráða maka
sínum. Fer þá það hjóna, sem lögráða er, með lögráð
barnsins. Þegar hjón eru ættleiðendur og annað þeirra
andast, fer hitt með iögráðin. Ef eftirlifandi maki, t. d.
kjörmóðir, giftist að nýju, virðast eiga að gilda sömu
reglur um foreldravald vfir kjörbarninu sem um skilget-
ið barn væri að ræða, þ. e. kjörmóðir og stjúpi fara þá
sameiginlega með foreldravaldið, sbr. 22. gr. laga 95/1917.
Nú skilja kjörforeldrar, og fer þá það þeirra, er fær for-
ráö yfir barninu, með foreldravaldið, en við mat á því,
hvort þeirra fái forráð barns ber auk almennu ákvæð-
anna í 1. nr. 39/1921 að gæta sérákvæða 12. gr. 2. málsgr.
1. 19/1953. Lögráð kynforeldra rakna ekki við, þótt báðir
104
Tímarit lögfræSinga