Tímarit lögfræðinga - 01.06.1970, Side 26
er alloft falið að innheimta kröfur frá erlendum aðiljum.
Kröfur þessar liljóða venjulega á greiðslu i erlendum
gjaldeyri, en sjaldnast er uin að ræða greiðslu í raunveru-
legum erlendum gjaldeyri. Skuldari á þess þv'í jafnan kost
að fullnægja skuldbindingu sinni með greiðslu i íslenzkum
gjaldmiðli eftir gengi hins erlenda gjaldeyris á greiðslu-
degi, shr. 41. gr. laga nr. 03/1933.1) Gengi islenzkrar krónu
liefur jafnan verið óstöðugt og stórar sveiflur eigi ótíðar.
Segja má, að almenna reglan hafi verið sú, að verðgildi
íslenzlcrar krónu miðað við erlendan gjaldeyri liafi rýrnað.
Þá hefur gjaldeyrisskortur jafnan hrjáð íslenzku þjóðina
og oft hefur verið erfitt að fá keyptan erlendan gjaldeyri
til að greiða erlendar skuldhindingar. Lögmanni, sem tekur
við íslenzku fé til lúkningar á erlendri kröfu, er þvi veru-
legur vandi á hönduni. Telja verður það skyldu lögmanns-
ins, að sækja þegar í stað um gjaldeyrisleyfi. Fáist leyfi
eigi innan venjulegs biðtíma eða sé umsókn synjað, verður
að telja það skyldu lians, ef hann vill firra sig ábyrgð, að
hann sérgreini hina erlendu eign frá öðru fé sínu, helzt
þannig, að hann leggi féð inn á „lokaðan“ reikning, sem
liann má ekki ráðstafa fé af án sérstakra heimilda. Gæti
hann þessa ekki, er þess að vænta, ef gengi íslenzkrar
krónu hefur lækkað, að liann verði talinn bera ábyrgð á
tjóni því, sem eigandi fjárins kann að verða fyrir við
gengisfallið.
Lögmenn eru misjafnir sem málflytjendur. Verður lög-
maður skaðabótaskyldur gagnvart umbjóðanda sínum ef
liann tapar máli vegna lélegs málflutnings? Ljóst er, að
mistök lögmanns i málflutningi geta verið slík, að telja
verður starf hans óforsvaranlega af hendi leyst, þannig,
að hann verði skaðabótaskyldur gagnvart umbjóðanda sín-
um.2) Það yrði að telja, ef bann t. d. þekkti ekki almenn-
1) Hrd. XL, bls. 763.
2) Hrd. VII, 'bls. 209. Lögmaður ekki talinn eiga kröfu á
greiðslu réttargjalda og málflutningsþóknunar úr hendi um-
bjóðanda síns vegna mistaka um málshöfðun.
114
Tímarit lögfræðinga