Ægir - 01.02.2000, Blaðsíða 27

SKIPAHÖNNUN
hagkvæm í rekstri, með góðri vinnuaðstöðu og vist-
arverum fyrir skipverja, búin veltitönkum og ýmsum
öðrum búnaði til að gera þessa fljótandi vinnustaði
sem besta úr garði.“
Einmitt þessi atriði sem Helgi nefnir gera að verk-
um að t.d. mörgum gömlum ísfisktogurum kann að
verða skipt út fyrir styttri skip, en breiðari sem þó eru
ekki síðri að afkastagetu. Helgi bendir einnig á að í
skipahönnuninni verði að taka tillit til reglugerða
um veiðihólf og aðra slíka þætti sem snerta veiðileyfi
hvers skips fyrir sig.
„Vélastærðin er t.d. takmarkandi fyrir litlu bátana
gangvart veiðihólfum en í togurunum þarf mun síð-
ur að velta vélastærðunum fyrir sér. Nóta og
flottrollsveiðiskipin þurfa aftur á móti á aflinu að
halda vegna veiða á kolmunna og öðrum uppsjávarte-
gundum í flottroll. Þannig mætti áfram telja þessar
hönnunarlegu spurningar sem svara þarf út frá verk-
efnum skipanna," segir Helgi.
Sérhæfum okkur f togurunum
Sérhæfing er alþekkt kenniorð, ekki síður í hönnun
fiskiskipa en öðrum þáttum í atvinnulífmu. Helgi
segir að aðaleigandi fyrirtækisins, Bárður Hafsteins-
son, hafi á árabilinu 1970-1975 haft umsjón með
smíði fjöldamargra íslenskra togara í Noregi.
„I gegnum tíðina hefur Skipatækni haft togaraflot-
ann sem sitt fjöregg. Við teiknuðum t.d. Guð-
björgina IS, Baldvin Þorsteinsson EA og þannig
mætti áfram telja. Fyrstu togararnir sem hannaðir
voru og byggðir sem frystitogarar fyrir Islendinga,
þ.e. Sjóli HF-1 og Haraldur Kristjánsson HF-2 voru
teiknaðir hjá Skipatækni ehf. Þótti mörgum nóg um
hve breið skipn voru, þ.e. 12,6 metrar en í dag sjáum
við að þessi skip voru börn síns tíma. Svona breytast
hlutirnir í skipahönnun, eins og öðru,“ segir Helgi
Kristjánsson, markaðsstjóri Skipatækni.
Huginn VE verður
stórt og glæsilegt
skip. Myndin var
tekin á dögunum í
Chile en skipið er
væntanlegt til
íslands um eða upp
úr miðju ári.
Baldur Halldórsson, skipasmiður, á Hlíðarenda:
lefur smíðai ©g hannati
teplega
h
siááta
Nú til dags verða skip og bátar fyrst til á teikniborð-
inu hjá skipahönnunarfyrirtækjum en á árum áður
voru það hinir fagmenntuðu skipasmiðir sem hönn-
uðu og smíðuðu bátana, hönnuðu oft á tíðum jafn-
framt smíðinni. Baldur Halldórsson á Hlíðarenda við
Akureyri er einn þeirra sem lengst hafa smíðað hér á
landi og er enn að. Nú er nýsmíði á gólfinu hjá hon-
um og hann kann því ágætlega að nýsmfðar færist í
vöxt á nýjan leik.
„Ætli þeir séu ekki orðnir hátt í hundrað bátarnir
sem ég hef smíðað á tæplega 60 ára ferli," segir Bald-
ur og um helming þessara báta segir hann trébáta.
Hann reiknar með að trébátakynslóðin sé á förum úr
flotanum og víki fyrir plast- og stálbátum en í dag
eru fyrst og fremst smíðaðir plastbátar í smiðjunni
hjá Baldri. Timbrið segir hann á margan hátt
skemmtilegra efni en plastið í bátasmíðinni en allt
hafi sína kosti og galla.
„Það er fyrst nú á síðustu misserum sem eftirspurn
hefur aftur orðið eftir nýsmíði en í 8-10 ár var nær
eingöngu spurt eftir lengingum og öðrum breyting-
um báta,“ segir Baldur en samhliða bátasmíðinni sel-
ur hann vélar og annan þann búnað sem þarf í smá-
báta.
„Breytingarnar hafa alltaf orðið stórtækari og stór-
tækari. Nú eru menn jafnvel komnir út í að taka
gamlan „Færeying" og breyta honum í stóran fiski-
bát. Slíkt er ekki skynsamlegt þó menn geti fengið út
úr þessu ágætis báta þegar upp er staðið," segir Bald-
ur.
Bátana sem Baldur smíðar útfærir hann yfirleitt
sjálfur, fær þó í sumum tilfellum til sfn steypta plast-
skrokka og hann segist sjálfur hanna fyrirkomulag og
innréttingar. „Það verður að segjast eins og er að
mikið af þessu er unnið af
fingrum fram. Þeir eru þar
af leiðandi ekki margir bát-
arnir sem eru nákvæmlega
eins.“
Ekki hefur alltaf verið
gósentíð í bátasmíðabrans-
anum og það viðurkennir
Baldur fúslega. „Þetta
sveiflast upp og niður með
veiðinni - eða með reglun-
um og kvótakerfinu," segir
Baldur Halldórsson, skipa-
smiður á Hlíðarenda.
Baldur Haltdórsson, skipas-
miður. Að neðan má sjá
plastbát sem Baldur hefur
sett á perustefni.
27