Heimir : söngmálablað - 01.07.1935, Side 18

18
Schiitz — Hándel — Bach
öllum öðrum þjóðum. Þessir þrír menn eru þeir Heinrich
Schiilz, Georg Friedrich Hándel og Johan Sebastian Bach.
Hér nnm engin tilraun verða gerð lil að Iýsa æfiatrið-
um eða starfi þessara meistara ítarlega. Til þess þyrfti
langl mál og meira rúm en hlaðið leyfir. Þeirra verður
aðeins minnzt í örfáum drátlum.
Heinricli Schiitz er fáum kunnur hér á landi. Verk
hans liafa ekki heyrzt hér ennþá, enda er nær ein-
göngu um stór kórverk að ræða, sem krefjast hins varid-
aðasta flutnings og vcl þjálfaðra kóra. Schiilz er mesti
tónmeistari Þýzkalands á 17. öldinni og merkasti for-
göngumaður Baclis og Hándels. Heinricli Schiitz er fædd-
ur 1585 í Köstritz í Þýzkalandi réttum 100 árum áður en
Hándel og Bach. Eru því nú liðin 350 ár frá fæðingu
hans. Tónlistargáfur lians komu snemma í ljós, og varð
hann fyrir því láni, að hitta fyrir sér mann, er hjálpaði
honum áfram til fullkominnar þekkingar á tónlistinni.
Hann byrjaði 14 ára gamall að syngja í kór land-
greifans Moritz af Hessen-Ivassel. Greifinn varð síðar hinn
mesti velgerðamaður lians og sá honum fyrir tónlistar-
menntun hjá meistaranum Gabrieli i Feneyjum. Þýðing
Schiitz fyrir tónlist Þýzkalands er geysimikil. Auk þess
sem hann átti mikinn þátt i þvi að innleiða óþeruna i
Þýzkalandi, er hann einn af merkustu kirkjutónskáldum
allra lima. Má nefna hin fjögur passíutónverk lians, en
þeirra merkast er „Mattheuspassionin“. Þá má nefna
„Jóla-oratóríið“ sem Sclnitz samdi 1664. Ber að telja það
hið fyrsta þýzka „Oratórium“.
1615 varð Sclhitz aðalsöngstjóri kjörfurstans Johanns
Georgs I. í Dresden. 1628 fór liaun til Italíu lil að kynnast
nýungum i tónlist þar i landi. 1633 ferðaðist hann norður
á bóginn lil Kaupmannahafnar, og var þar um hríð söng-
stjóri, en hvarf aftur til Þýzkalands og dvaldi um tíma í
Braunschweig og Lúneburg, en að lokum scllisl hann
aftur að i Dresden og var söng- og hljómsveitarstjóri þar
til dauðadags, 1672. Sclnitz var maður víðsýnn, ósérplæg-