Nýtt land - 01.01.1937, Qupperneq 14
12
N Ý T T L A N D
skip og vélar, skuli notuð til lilítar,
að stofnuð verði útgerð ríkis og bæja,
með nýtízkuskipum, að rannsökuð
verði stórútgerðarfyrirtæki og þau
gerð upp, sem eiga ekki fyrir skuld-
um, og atvinnutæki, sem þannig skipta
um húsbændur, verði rekin undir.op-
inberri jstjórn, sem verkamenn eigi
fulltrúa i, ennfremur stofnun verzlun-
arráðuneytis með umfangsmikið vald-
svið og hlutverk, stofnun iðnlánasjóðs
og skipulega aukning þeirra atvinnu-
vega, sem í framtíðinni verða að fæða
vaxandi þjóð, landbúnaðar og iðnaðar.
Aðrar samþykktir.
Til þess að sýna aðrar ályktanir Al-
þýðusambandsþingsins i róttri umgerð
þyrfti langt mál. Hér verður aðeins
stiklað á. Fyrst og fremst var litið á
liag þjóðarheildarinnar og viðskipta-
jafnvægi við önnur lönd. En af ýms-
um ástæðum urðu fjármál ríkisins
ekki skilin frá utanríkisverzluninni,
og verður að skýra frá ályktunum
þingsins um hvort tveggja i einu. Ról-
tækasta lillagan kom frá skattamála-
nefnd og var samþykkt. t forsendum
var talið, „að lielzta leiðin til að breyta
skattafyrirkomulaginu, sem er þannig
byggt, að skattaþunginn hvilir mest á
herðum alþýðunnar gegnum neyzlu-
tolla, væri sá, að ríkið tæki utanríkis-
verzlunina i sínar hendur. Á þessu
hyggur nefndin, að vinnist þrennt:
f fyrsta lagi lægra verð á vörum i
innkaupi.
í öðru lagi lægri heildsöluálagning
og þar af leiðandi ódýrari vörur til
ahnennings, og i þriðja lagi gæti verzl-
unarágóðinn komið sem tekjur i rik-
issjóð i stað neyzluto!la.“
Því var ályktað:
13. þing Alþýðusambands tslands
skorar á þingmenn Alþýðuflokksins að
beita sér fyrir því á Alþingi, að ríkið
taki utanrikisverzlunina í sínar bend-
ur, svo fljótt sem auðið cr, með lilliti
til ])ess, sem að framan greinir.
Að öðru leyti voru höfuðatriði verzl-
unarmálasamþykktanna tvö: Ákveð-
inn stuðningur við neytendasamtök al-
mennings (m. a. um, að þau fengju
gjaldeyrisleyfi miðuð við meðlima-
tölu) og áskoranir til ríkisstjórnar og
þingmanna flokksins um að koma há-
marksverði á benzín og nauðsynjavör-
ur almennings, meðan rikisstjórnin
tæki ekki einkasölu á þessum vörum
í sinar hendur. — Einnig verður að
nefna áskorun um þá löggjöf, að
heímtuð verði sérþekking af öllum
nýjum starfsmönnum i verzlunum og
skrifstofum.
í sögu sjávarútvegs er 1930 tima-
mótaár. — Rýrnun útflutnings á salt-
fiski og nýjar afurðategundir valda
því. Alþýðuflokkurinn og atvinnu-
málaráðberra koma þar mjög við sögu.
Þess vegna verður það þungt á met-
untim, sem Alþýðusambandsþingið
samþykkti um útvegsmál. Umræður og
ályktanir snerust sérstaldega um sild-
ar- og karfavinnslu og annan iðnað
i sambandi við sjávarútveginn (rækju-
iðnað og ýmsa niðursuðu, tunnugerð-
ir, hraðfrystihús). Ennfremur um leit
að fiskimiðum, rannsókn á hagnýtingu
þeirra, um að leyfa dragnótaveiðar i
landhelgi og um reglulegar skipaférð-
ir til útlanda með hraðfrystan fisk frá
öllum veiðisvæðum landsins. Oflangt
yrði að rekja þessar ályktanir í heild.
En ]>ær mega teljast nánari skýring á
ýmsum liðum starfsskrárinnar og
herða að nokkru levti á henni. Al])ýðu-