Nýja stúdentablaðið - 01.12.1962, Blaðsíða 7

NÝJA STÚDENTABLAÐIÐ
7
að verzla með forræði þessarar þjóðar; er enginn hlutur
lengur meira virði en þessi svokallaði lífsstandarður; var
ekki ártalið 1262 í þinni íslandssögu; skrifum við ekki
1962 um þessar mundir? Sjö hundruð ár. Hvað var Jónas
að segja um sex hundruð sumur??
Fyrirgefðu, væna mín, nú þarf ég að komast heim og
halda áfram að skrifa mín veðbókarvottorð, og hann þessi
hérna bíður mín ekki lengi. Mundu, að þú ert von þessa
smáa samfélags. Mín var einu sinni framtíðin, nú er hún
þín. Til skal vera í þessu landi maður, sem er ekki til
sölu. Réttu honum hönd þína. Farnist ykkur vel.
Ég stend langt inni á Laugavegi. Tröllaukin mjólkur-
bifreið þokast af stað. Ryk fellur hægt til jarðar í kvöld-
logninu. Mælti sjálf steinöldin til mín, — eða hvað?
II. tugur.
Sigurður Baldursson hæstaréttarlögmaður var í skólan-
um 1942—1948:
Blessuð góða, ég man ekki neitt frá þessum sokkabands-
árum mínum. Það er helzt að ég muni eftir kvenfólki og
brennivíni.
Sigurður þó!
Þú verður frekar að segja mér frá stúdentafélögunum
og pólitíkinni núna, úr því að ég þarf að láta þetta í blaðið.
Sigurður framkvæmir nú þá athöfn, sem hann kallar að
„draga á sig helgislepju“.
Þegar ég kom í skólann, þótti sjálfsagt, að vinstri menn
ynnu saman, þ. e. Félag róttækra stúdenta, Félag frjáls-
lyndra stúdenta og Alþýðuflokksfélag háskólastúdenta
(sem síðar nefndi sig Stúdentafélag lýðræðissinnaðra sós-
íalista). Sameiginlegur listi þessara þriggja félaga náði
meiri hluta í stúdentaráði 1943. Þá var nú líf í tuskunum,
manneskja, rifizt og skammazt. Mér er sagt, að þetta fari
allt svo settlega fram núna. Félag róttækra var sterkast
og stærst af vinstri félögunum. Næsta ár náðist ekki sam-
komulag um sameiginlegan lista, en þá fóru leikar svo, að
Félag róttækra fékk þrjá menn kjörna, kratar einn og
Framsóknarmenn einn, þ. e. meiri hluta í stúdentaráði.
Bárður Daníelsson úr Félagi róttækra varð formaður ráðs-
ins, og allt var í lukkunnar velstandi. En á miðju kjörtíma-
bili rauf kratinn í ráðinu samstarfið — það er aldrei á
vísan að róa með kratann.
Hver voru helztu hitamálin á þessum tíma?
Það var nóg af þeim. Eitt hið fjörlegasta var um, hvort
Verzlunarskólinn ætti að fá að brautskrá stúdenta. Flest-
allir voru andstæðir því. Aðalforsvarsmenn Verzlunarskól-
ans voru Gylfi Þ. Gíslason, Magnús Jónsson guðfræðipró-
fessor og auðvitað Vilhjálmur Þ. Harðsvíruðustu andstæð-
ingarnir voru að mig minnir Kristján Eldjárn og Páll S.
Pálsson. Þetta var mikil rimma. Þá orti eitt af góðskáldum
skólans um vin sinn úr Verzlunarskólanum:
Ég vissi samt þú værir hér
með Verzlunarskólaprófi.
Ég mundi það að menntun slík
er mikilsvirt í Reykjavík
og þykir góð og gæfurík
þótt gáfurnar séu í hófi.
Sama skáld sagði líka í stemningskvæði um Þingvelli:
og heildsalar veltust fullir oní gjána
Annað hitamál mikið var afstaðan til Sovétsöfnunar-
nefndarinnar.*) Stúdentafél. háskólans hafði tilnefnt mann
í nefndina. Þá ætluðu Vökumenn alveg að tryllast, þar sem
þeir vildu meina, að Stúdentafélag háskólans hefði ekki
annað verkefni en halda rússagildi! Út af þessu varð
hörkufundur með tilheyrandi skömmum og svívirðingum á
báða bóga; menn voru nefndir mannkerti og pabbadrengir,
og ræðumenn beggja aðila bentu dyggilega á það, að af-
staða hins mótaðist annaðhvort af algerri fáfræði eða út-
spekúleraðri fúlmennsku. Þegar til atkvæða kom, mátti
ekki á milli sjá, hvorir voru sterkari. Handaupprétting var
því óframkvæmanleg, og gekk þá hvor hópurinn út um sín-
ar dyr, og stóðu talningamenn í dyrunum. Sjónai’mið vinstri
manna sigraði með eins atkvæðis meirihluta. Var það í
fyrsta skipti, sem ég greiddi atkvæði gegn íhaldinu, og hef
ég gert það æ siðan. Já, já, og það held ég nú.
Sigurður trummar óþolinmóðlega á borðbrúnina, meðan
ég lýk við að skrifa þetta. Svo segir hann upp úr eins
manns hljóði: Hefurðu heyrt þessa:
Fer úr kjóli faldasól
Nei, nei, nei, ekki út fyrir efnið!
— Þá var afstaðan til Keflavíkursamningsins 1946 mikið
liitamál og allir á móti, meira að segja íhaldsmenn fyrst í
stað. Smátt og smátt kiknuðu þeir samt undan áróðrinum
og breyttu stefnu sinni. Þá var gefið út blað, sem nefndist
„Vér mótmælum allir“. 1 það skrifuðu menn úr öllum
flokkum, einnig margir núverandi framámenn Sjálfstæðis-
flokksins, sem víst þægju nú, að manndómur þeirra þá
væri gleymdur. Þá voru þeir fáir, sem sögðu, að samning-
urinn væri ósköp saklaus og meinlaus. Flestir voru á þeirri
*) Sú nefnd starfaði hér til hjálpar bágstöddu fólki í Sovét vegna
heimsstyrjaldarinnar.