Vesturland - 24.12.1976, Side 22

22
femaii)
Kópavogshællð.
Framhald af 11. síðu.
Styrktarsjóður vangeflnna.
Árið 1958 voru samþykkt
lög um aðstoð við vangefið
fólk (nr. 43/1958). í 1. grein
laganna segir m.a. svo:
„Af alls konar gosdrykkj-
um og öli, sem framleitt er
hér á landi og afhent er eða
selt á fiöskum, skal í næstu 5
ár greiða gjald að upphæð
10 aurar af hverri fiösku, og
rennur gjald þetta í Styrkt-
arsjóð vangefinna, er vera
skal í vörslu félagsmálaráðu-
neytisins“. Lög þessi tóku
gildi hinn 1. júlí 1958. í
reglugerð frá 9. júní 1958 er
sagt, að félagsmálaráðuneyti
ráðstafi fé sjóðsins að fengn-
um tillögum Styrktarfélags
vangefinna og í samráði við
önnur ráðuneyti, sem kunna
að eiga hlut að máli hverju
sinni. Með lögum nr.
5/1962 var „tappagjaldið"
hækkað í 30 aura og jafn-
framt var innheimta þess
framlengd um 5 ár, þ.e. til
I. júlí 1968. Árið 1966 var
lögunum breytt á þann veg
að gjaldið var hækkað í 60
aura og svo kveðið á, að %
hlutar skyldu renna til
Styrktarsjóðs vangefinna og
lA til Hjartaverndar. Þessi
nýju lög voru síðan felld inn
í hin eldri og þau gefin út
sem lög nr. 78 1. júní 1966
um aðstoð við vangefið fólk
og samtök hjarta- og æða-
verndarfélaga. Þessi síðast
nefndu lög voru loks afnum-
in með lögum nr. 97/1971
um vörugjald. 12. grein
þeirra laga hljóðar svo: „Til
loka júní 1976 skal ríkissjóð-
ur greiða framlag til Styrkt-
arsjóðs vangefinna, sem er !
vörslu félagsmálaráðuneytis,
er nemur kr. 1,95 af hverj-
um lítra innlendrar fram-
leiðslu, sem fellur undir toll-
skrárnúmer 22.01.01,
II. 01.00 og 33.03.00. Fram-
lagi ríkissjóðs skal varið til
þess að reisa og endurbæta
stofnanir fyrir vangefið
fólk“.
Frá því Styrktarsjóður
vangrfinna var stofnaður
1958 og til ársloka 1975 var
veitt úr sjóðnum sem hér
segir:
Til Kópavogshælis
til Sólheima í Grímsnesi
til Skálatúns
til Tjaldaness
til Sólborgar á Akureyri
til Egilsstaða
til Styrktarfél. Rvík v/Lyngáss
til Styrktarfél. Rvík v/Bjarkaráss
til Styrktarfél. Rvík v/Ásgerðis
Tekjur sjóðsins hafa verið
28—32 millj. kr. á ári og
hafa því mjög lítið vaxið
miðað við gífurlega hækk-
aða vísitölu byggingarkostn-
aðar. Styrktarsjóður vangef-
inna var stofnaður 1958, svo
sem fyrr segir, og voru þá
100 rými á dvalarstofnun-
um fyrir vangefna, en nú
eru um 380 vistmenn á
stofnunum, auk 90 vist-
manna á dagvistarstofnun-
um. Allar stofnanir eru auð-
vitað yfirfullar og langur
biðlisti á þeim öllum. Með
stofnun sjóðsins hófst upp-
bygging þessara stofnana,
en henni er engan veginn
lokið, og er langur vegur frá
því. Talið er, að enn vanti
um 100 rými á stofnanir
vangefna.
Opni fundurinn á Hótel Esju.
Svo sem áður segir, var
haldinn opinn fundur
„Þroskahjálpar“ og var hon-
um valinn 18. nóvember
1976. Þar ræddi Jóhann
Guðmundsson, læknir, um
rétt hins þroskahefta, Mar-
grét Margeirsdóttir, félags-
ráðgjafi, um framtíðarskip-
an málefna þroskaheftra,
Hólmfríður Guðmundsdótt-
ir, kennari, um kennslumál,
auk þess sem Helga Finns-
dóttir, bókavörður, ávarpaði
fundinn og kynnti fundar-
samþykktir. Síðan voru al-
mennar umræður. Mennta-
málaráðherra, Vilhjálmur
Hjálmarsson, sótti fundinn,
sem var fjölmennur.
í ráði er, að halda sams-
konar fundi á Egilsstöðum,
Akureyri og ísafirði, og
verða þeir væntanlega
haldnir í ársbyrjun 1977.
Þáttur alþinglsmanna.
Ástæða er til að ætla, að
málefni vangefinna eigi
góðvilja að mæta á Alþingi.
Karvel Pálmason og Helgi
Seljan sátu opna fundinn á
Hótel Esju, ásamt mennta-
málaráðherra, Vilhjálmi
Hjálmarssyni. Þeir Karvel
og Helgi fluttu, ásamt fleir-
um, þingsályktunartillögu
um heildarlöggjöf í málefn-
um vangefinna, en hún dag-
aði uppi á síðasta þingári.
Enn hefur þessi tillaga verið
fiutt, og fái hún ekki hljóm-
grunn á Alþingi nú, hafa
flutningsmenn hugsað sér,
að „Þroskahjálp“ standi að
gerð þingmannafrumvarps
um málefni þroskaheftra.
Verður fróðlegt að fylgjast
með gangi þessa máls.
Lokaorð.
í framtíðinni þarf að
skipa svo málum þroska-
heftra á Vestfjörðum, að
byggðarlagið verði fullsæmt
af. I því sambandi er á ótal
margt að líta. Koma þarf
upp heimili eða heimilum
handa þroskaheftum, þar
sem starfar sérmenntað fólk.
Þar sem heildarlöggjöf er
til, og svo er raunar nú
þegar í ýmsum menningar-
m. kr. 127,493
m. kr. 12,228
m. kr. 40,370
m. kr. 10,550
m. kr. 55,840
m. kr. 0,400
m. kr. 0,800
m. kr. 11,000
m. kr. 4,000
m. kr, 262,681
GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NVTE ÁR!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Steiniðjan hf. Isafiröi
Óskum starfsfólki voru á sjó og landi og öðrum viðskiptavinum gleðilegra jóla og farsældar Útgerðarfélagið
á nýja árinu
með þakklæti Tálkni hf.
fyrir líðandi ár. Tálknafirði
ríkjum, tekur hún mið af
svokallaðri „normalíser-
ingu“. í því hugtaki felst, að
þroskaheftum séu búin sem
eðlilegust lífsskilyrði. Þeir
búa þá á heimilum, sem
ekki eru stærri en venjuleg
heimili. Þeir fara til vinnu
eða eftir atvikum annarrar
upplyftingar daglega. Þeir
njóta tómstunda. Börn fá að
dvelja hjá foreldrum sínum.
En þau njóta líka allrar
nauðsynlegrar hjálpar til
þess að ná mestum mögu-
leikum þroska.
Þetta er takmarkið, sem
styrktarfélög vangefinna
hafa fyrir augum. Þetta er
takmarkið, sem þau vilja
vinna að. En vonandi renn-
ur fljótlega sá dagur, að
styrktarfélaga áhugamanna
verði ekki lengur þörf,
vegna þess að samfélagið í
heild axlar alla þjónurst á
þessu sviði. Þá fyrst eru mál-
efni þroskaheftra í höfn. Þá
hafa mannréttindi þeirra
verið viðurkennd í verki.
Gunnar Bjðmsaon.
Bðm á stofnunum sem komið hefur verið á fót fyrir
þroskahefta, hér á landi.