Samtíðin - 01.05.1947, Blaðsíða 8

4
fyllast lotningu, þó að þar eigi hlut að
rnáli frægur maður eða maður, sem hefur
lesið fjölda bóka, seni við höfum ekki
lesið. — Dómgreind er náskyld hug-
rekki...., og hugrekki eðu óháð dóm-
greind er, eins og við vitum, fágæt dyggð
meðal mannannu. Við sjáum, uð allir hugs-
uðir og rithöfundar, sein eitthvað hefur
orðið úr, þegar þeir eltust, hafa í æsku
átt sér andlegt þor eða sjálfstæði. Maður
af því tagi neitar að aðhyllast eitthvert
ákveðið skáld, enda þótt tízkan hossi því
hátt í bili. En þegar honum í raun og
sannleika geðjast að skáldi, er hann mað-
ur til að skýra frá, á hverju sú hrifning
byggist með því að skírskota til innri
dómgreindar sinnar. Það er þetta, sem
við nefnum bókmenntasmekk. Hann neit-
nr einnig að viðurkenna stefnu líðandi
stundar í málaralist, ef hún brýtur í bág
við listræna eðlishvöt hans. Það er list-
arsmekkur. Hann neitar sömuleiðis að
láta heillast uf heimspekilegri tízku eða
kenningu, sem er „nióðins“, jafnvel þótt
uð henni standi hinn frægasti maður. Hann
er ófús til að láta nokkurn rithöfund sann-
færa sig, fyrr en hunn er sannfærður í
hjarta sínu. Ef höfundurinn sannfærir
hann, hefur sá hinn sami á réttu að
standa, en ef honunver það um megn, hefur
maðurinn sjálfur rétt fyrir sér, en rithöf-
undurinn rangt. Þetta er fræðilegur
smekkur. Enginn vafi leikur á því, iiö
slíkt vitrænl hugrekki eða sjálfstæð dóm-
reind krefst viss barnslegs, tilgerðarlauss
sjálfstruusts, en þetta sjálfstæði er það
eina, sem menn geta huldið sér fast við,
og jafnskjótt og námsmaður hafnar rétti
sínum til persónlegrar dómgreindar, er
hunn í þunn vegitjn að láta ginnast af öll-
um tálsnörum mannlegs lífs.... Þekking-
Sigurgeir
Sigurjónsson
hæstaréttarmálaflutningsmaður.
Aðalstræti 8 — Sími 1043
Skrifstofutími 10—12 og 1—6
SAMTÍÐIN
arleit ætti að vera algert einkamál hvers
þess manns, er ástundar hana; því að-
eins getur menntunin orðið honum tii
gagns og ánægju.
Auðunn Br. Sveinsson:
i V>r i hivnt attt
Dagurinn lengist og lengist,
loksins er dimman frá,
horfin í norðurheima,
hýrnandi sólarbrá.
Skammdegið skyldi hverl'a,
skínandi röðulblys
sigurinn vinna um síðir,
sálum til hjálpræðis.
Vakinn er viljans máttur,
vakin er lífsins þrá.
En hvers má ég óska, krefjast,
hvar má ég vorið sjá?
Þið hrellið mig, steinlögðu strieti,
stanzlausi götuys,
búðir með g'lys í gluggum,
gleði, sem reynist fys.
I sveitinni vil ég syngju,
þar sætilnm grös í hlíð.
Gróðurins dýru daggir
dúsama blómin fjíð.
I sveitinni vil ég syngja,
þá sumarið tekur völd,
þur sem ég áður undi
æskunnar júníkvöld.
IfTVEGIÐ Samtíðinni marga nýja
^ áskrifendur meðal vina yðar.
Vísan mín er reikult rím,
rifnuð upp að frarnan.
Komdu með þetta kalda lím
og klístraðu henni saman.