Fréttablaðið - 08.09.2010, Blaðsíða 30
MARKAÐURINN 8. SEPTEMBER 2010 MIÐVIKUDAGUR6
F R É T T I R
Stjórnvöld eiga að nýta
kreppuna og byggja
upp nýjan iðnað.
Draga á úr stuðningi
við landbúnað, sjávar-
útveg og áliðnað. Þrátt
fyrir áherslu á ferða-
þjónustu má ganga
enn lengra, að sögn
Seiichiro Yonekura,
forstöðumanns í ný-
sköpunarfræðum við
Hitotsubashi-háskólann
í Japan.
Gera verður landið að einu kjör-
dæmi og færa ákvarðanavald frá
sveitarstjórnum til stjórnvalda.
Það styður betur við nýsköpun.
Þá eiga stjórnvöld að móta stefnu
til framtíðar og velja hvaða geira
skuli styðja við. Kreppan er til-
valið augnablik til mikilvægra
sviptinga, jákvæðra breytinga.
Þetta segir dr. Seiichiro Yonek-
ura, forstöðumaður rannsókna-
miðstöðvar í nýsköpunarfræð-
um við Hitotsubashi-háskól-
ann í Tókýó. Hann mælir með
því að dregið verði úr stuðn-
ingi við landbúnað, uppbygg-
ingu í áliðnaði og stuðningi við
sjávarútveg. Það hafi verið gert
nógu lengi. Snúa verði við blað-
inu og láta fyrirtæki í þessum
geira standa á eigin fótum, þau
geti aðlagast.
Yonekura flutti erindi í síðustu
viku á morgunverðarfundi Við-
skiptaráðs Íslands, Sendiráðs
Japans á Íslandi, Háskólans í
Reykjavík og japanskra fræða
við Háskóla Íslands þar sem
hann fjallaði um uppbyggingu
nýrra atvinnuvega.
VELJIÐ SIGURVEGARA
Yonekura sagði í samtali við
Fréttablaðið Japan hafa verið í
rúst í kjölfar seinni heimsstyrj-
aldarinnar. Yoshida Shigeru,
forsætisráðherra Japans árin
1946 til 1947, hafi sett á laggirn-
ar nefnd sérfræðinga sem hafi
ákveðið að leggja áherslu á upp-
byggingu atvinnulífsins. Ekki
hafi verið byggt á þeim þáttum
sem fyrir voru, svo sem land-
búnaði, heldur ákveðið að leggja
áherslu á stáliðnað, kolavinnslu,
skipasmíði og uppbyggingu í
efnaiðnaði. Þessir geirar hafi
stutt hver við annan og til dæmis
bílaframleiðsla sprottið upp úr
því. Þá hafi efnaiðnaðurinn stutt
við matvælaframleiðslu og landið
orðið sjálfbærara. Það sama hafi
verið gert í öðrum Asíuríkjum
eftir fjármálakreppuna, svo sem
í Suður-Kóreu en þar var byggð-
ur upp hátæknigeiri og kraft-
ur settur í bílaframleiðslu. Með
þessu móti hafi stjórnvöld valið
sigurvegara, þá geira sem áttu að
standa upp úr.
Yonekura segir Japana hafa
gengið í takt eftir seinni heims-
styrjöld og landið því risið fljótt
úr rústunum. Öðru máli gegni
hér. „Þið eru aðeins um 320 þús-
und og skortir samstöðu. Það
er ótrúlegt,“ segir Yonekura
og bendir á að Íslendingar séu
álíka margir og starfsmenn í al-
þjóðlegu fyrirtæki. Þar geti allir
stefnt að sama marki.
BLAÐINU SNÚIÐ VIÐ Í KREPPU
Yonekura segir mikilvægt að
nýta kreppuna til að leggja
áherslu á uppbyggingu nýs iðn-
aðar hér á landi, svo sem í um-
hverfistækni. Hann vill sjá hér
grænna samfélag í verki, svo
sem fleiri raf- og metanbíla og
þjónustu við þá auk bættrar
endurvinnslu og aukins næmis
fyrir umhverfi og náttúru. Þess-
ir þættir tengjast allir ferða-
mennsku og þjónustu nánum
böndum.
Hann segir erfitt að geta sér
til um ástæðu þess að hér þokist
lítið í þessa átt en telur ekki úti-
lokað að það skýrist af því að al-
þingismenn og aðrir sem stjórni
landinu séu fáir með sérfræði-
menntun. Að baki þeim standi
sérhagsmunahópar, sem togi
hver í sína áttina. Það skili sér
í því að þjóðin gangi ekki í takt
og virðist fremur spóla í sama
farinu en ganga inn í framtíðina,
jafnvel verða fyrirmynd og virk-
ur þátttakandi í alþjóðasamfé-
laginu. „Þið verðið að láta sér-
fræðinga móta framtíðarstefn-
una, ekki leikmenn, sem hafa
ekki þekkingu til þess, eða hags-
munahópa. Í nútímanum er þetta
spurning um að snæða eða verða
snæddur. Ég er hræddur um að
þið eigið á hættu að falla í seinni
hópinn,“ segir hann.
jonab@frettabladid.is
Vill landið úr höndum
hagsmunahópa
GÖNGUM SAMAN Íslendingar verða að stefna að sameiginlegu markmiði til að koma landinu upp úr kreppunni.
Mikilvægt er að styðja við uppbyggingu nýrra geira hér, segir prófessor Seiichiro Yonekura. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Heimsókn prófessors Yonekura hingað til lands
nú var hans önnur á einu ári. Hingað kom hann
einnig í febrúar síðastliðnum. Á sama tíma var
hann á fyrirlestraferð á hinum Norðurlöndun-
um. Í heimsókninni nú komu eiginkona og börn
Yonekura með honum. Prófessorinn segir að þótt
ferðamennska sé í kastljósi stjórnvalda um þess-
ar mundir sé ekki gengið nógu langt. Hann nefnir
að fjölskyldan hafi í ferð sinni nú ætlað að fara í
Bláa lónið en gengið illa að finna það þar sem skilti
vanti sem beini ferðamönnum á réttan stað. Þá
hafi hann fetað í fótspor flestra ferðamanna sem
hingað komi og skoðað Þingvelli, Geysi og Gull-
foss. Yonekura og fjölskylda voru á eigin vegum og segir hann að
sökum skiltaleysis hafi þau í þrígang villst af leið. Prófessor Yon-
ekura mælir með að vegvísar verði bættir og að þjóðin sýni um-
hverfisstefnu í verki, svo sem með því að greiða fyrir því að fjölga
hér raf- og metanknúnum bílum.
Vill sjá rafbíla á götunum
SEIICHIRO
YONEKURA
Margir tengja Laugardalinn
við Fjölskyldu- og húsdýra-
garðinn, tjaldsvæðið, sundlaug-
ina og líkamsræktarstöð World
Class sem þar stendur. Laugar-
dalurinn er nefndur eftir heit-
um laugum sem húsmæður og
vinnukonur í Reykjavík notuðu
til að þvo þvotta frá því byggð
myndaðist og fram á fyrstu ára-
tugi síðustu aldar. Hitinn var
virkjaður árið 1930 og markar
upphaf hitaveitu í Reykjavík.
Við það lagðist þvottur í laug-
unum af.
Þvottahús var starfrækt í
Laugardal fram á miðjan átt-
unda áratug síðustu aldar. Því
var lokað í október árið 1976.
Hér má sjá þvottavélar fyrir
utan þvottahúsið eftir að starf-
semin var lögð af. Síðar fengu
kraftlyftingamenn húsið til af-
nota og nefndist það Jakaból.
Síðasti þvotturinn
M
A
R
K
A
Ð
U
R
IN
N
/LJÓ
SM
YN
D
A
SA
FN
R
EYK
JA
VÍKU
R
„Von mín er að draga fram hug-
myndir um það hvernig valddreif-
ing í samfélaginu er háð stjórnun
á framleiðslugetu og vekja fólk til
umhugsunar um það hvernig við
getum komið henni í hendur al-
mennings,“ segir Smári McCart-
hy, einn stofnenda og ritari Félags
um stafrænt frelsi á Íslandi.
Smári er einn frummælenda á
norrænu ráðstefnunni FSCONS
2010, sem haldin verður í Gauta-
borg í Svíþjóð í nóvember. Þetta er
árleg ráðstefna um frjálst samfé-
lag í víðustu merkingu orðsins.
Á ráðstefnunni ægir saman
fyrirlesurum um hugbúnað, vél-
búnað, lögfræði, mannfræði,
stjórnmál og menningu.
Þetta verður í þriðja skiptið sem
Smári flytur erindi á ráðstefn-
unni. Hann segir innleggið sjálf-
stætt framhald fyrri ára. „Það
hefur verið þema hjá mér að benda
á galla í iðnaðarlíkaninu sem við
búum við og tengja þá galla við
lýðræðisfyrirkomulagið, ástandið
í heiminum, og það hvernig frjálst
samfélag getur reynt að færa hluti
til betri vegar,“ segir hann. - jab
Vill framleiðsluna í
hendur fólksins
TALAR FYRIR FRELSI Frjálst samfélag
getur reynt að færa hlutina til betri vegar,
að sögn Smára McCarthy. MARKAÐURINN/GVA
Stærsta skattahneyksli í sögu
Danmerkur er líklega í uppsigl-
ingu. Upphæðin nemur 1.000
milljörðum danskra króna eða
yfir 20.000 milljörðum íslenskra
króna.
Samkvæmt fréttum danskra
fjölmiðla hafa dönsk fyrirtæki og
einstaklingar flutt 1.000 milljarða
danskra króna til og frá 55 skatta-
skjólum víðs vegar um heiminn á
undanförnum fimm árum.
Troels Lund Poulsen, skatta-
málaráðherra Dana, segir að hann
hafi fengið áfall þegar hann sá
upplýsingarnar frá skattinum og
segir að málið gæti orðið stærsta
skattahneyksli í sögu landsins.
Bæði Poulsen og skatturinn
taka þó fram að ekki sé endilega
um skattaflótta að ræða þótt fé
sé fært frá Danmörku til staða
á borð við Cayman-eyjar og Ba-
hama. - fri
Skattahneyksli í uppsiglingu
Ú R F O R T Í Ð I N N I
Félag um stafrænt frelsi á Íslandi, FSFÍ, var stofnað 16. febrúar
2008. Markmið félagsins er að vera regnhlíf og lagaleg stoð fyrir
stafrænt frelsi í öllu formi á Íslandi, ásamt því að standa fyrir kynn-
ingu og útbreiðslu á hugmyndum um stafrænt frelsi, sérstaklega
frjálsan hugbúnað, frjálsan vélbúnað og frjálst samfélag. Julian
Assange, stofnandi lekasíðunnar Wikileaks, var gestur á ráðstefnu
félagsins í desember í fyrra. Lekasíðan var þá helst þekkt hér á
landi fyrir að birta afrit af lánabók Kaupþings sem kynnt hafði
verið stjórnendum bankans skömmu fyrir fall hans. Julian og sam-
starfsmenn hans hafa líkt og forsvarsmenn FSFÍ talað fyrir frjálsu
og opnu samfélagi.
Hvaða félag er FSFÍ?
KAUPMANNAHÖFN Þúsundir milljarða
danskra króna hafa verið fluttar í skatta-
skjól. NORDICPHOTOS/GETTY