19. júní - 01.03.1994, Blaðsíða 2

RITSTJÓRASPJALL:
Er sumar hjá konum í stjórnmálum?
Loksins, loksins er sumarið í nánd eftir langan og strang-
an vetur, ógæftir til sjós og ýmsa erfiðleika sem okkur
hrjá um þessar mundir. Þetta upphaf ritstjóraspjalls fel-
ur í sér bæði neikvæðni og jákvæðni og satt best að
segja finnst mér það vera svolítið einkennandi fyrir
„þjóðarsálina" um þessar mundir. Sumir hafa orð á því að erfitt sé
að halda jákvæðu hugarfari í öllu því róti sem íslenskt þjóðfélag
glímir við og stundum er ekki laust við að maður geti tekið undir
slíkt viðhorf. Atvinnuleysi, efnahagsörðuleikar og rótleysi, sem því
miður hafa farið vaxandi á undanförnum misserum, geta, ef ekki
er að gáð, brotið niður þá eðlislægu bjartsýni sem í brjósti manna
blundar. Það er einmitt hér sem verk er að vinna - að forðast það
að tapa bjartsýni og lífsgleði þótt eitthvað bjáti á. Auðvelt er að
hvetja til bjartsýni en annað er að viðhalda henni og á það ekki
síst við um þau okkar sem fylkja liði undir fána jafnréttis. Að
halda í bjartsýnina í þeim efnum er stundum nokkuð erfitt.
Framundan eru sveitarstjórnarkosningar og eins og svo oft áður
líta jafnréttissinnar til þeirra með þá von í brjósti að hlutur kvenna
aukist, ekki bara sem hlutfall sæta í bæjar- og sveitarstjórnum,
heldur einnig raunverulegur hlutur þeirra, þ.e.a.s. áhrif þeirra á
gang mála. Samanburður á tölum um fjölda kvenna í bæjar- og
sveitarstjórnum fyrir tíu árum, eða svo, og nú sýnir þá ánægjulegu
staðreynd að konur hafa sótt í sig veðrið og skipa nú jafnvel yfir
40% sæta í mörgum stjórnum sem er mikil breyting frá því sem
áður var. Það veldur hins vegar vonbrigðum að í allt of mörgum
tilfellum kjósa konur að fara ekki aftur í framboð eftir að hafa ver-
ið í bæjar- eða sveitarstjórnum í eitt eða tvö kjörtímabil. Nákvæm-
ar ástæður er erfitt að finna. Eflaust eru þær margvíslegar, en
margar þeirra kvenna sem hætta afskiptum af stjórnmálum nefna
einkum þrjár: Skortur á stuðningi þegar út í sveitarstjórnarmálin
er komið, takmarkað samráð samflokksmanna við þær í ákvarð-
anatöku, og síðast en ekki síst margfaldas vinnubyrði þeirra - hún
verður jafnvel þreföld! Það er semsagt sama gamla sagan — konur
eiga sér erfiðara uppdráttar í stjórnmálum en karlar þrátt fyrir allt
snakk (karlanna) um að alltaf reyni stjórnmálaflokkarnir að leitast
við að rétta hlut þeirra.
Nýafstaðnar ákvarðanir st:jórn má 1 aílokkanna um framboðslista
þeirra gefa til kynna að þeir geri sér grein, að einhverju leyti, fyrir
því að ekki verður við unað að konum sé haldið í lágmarki en
samt er eins og eitthvað vanti þegar á hólminn er komið.
Getur verið að við konur eigum einhverja sök hér á? Að vísu
getum við vart farið með körlunum í gufubað, svo dæmi sé nefnt
um stað þar sem ákvarðanir eru sagðar teknar, en til hvers eru allir
fundirnir þegar oftar en ekki virðist að ákvarðanir hafi verið tekn-
ar áður en þeir eru haldnir? Þetta er að vísu ekki algilt en að sögn
kvenna, sem setið hafa í bæjar- og sveitarstjórnum, er greinilegt að
oft er búið að leysa málin þegar þau eru tekin til umfjöllunar.
Hvað er til ráða?
í vetur hefur verið starfandi hópur á vegum Kvenréttindafélags
íslands, stjórnmálahópur, sem hefur það að markmiði að hvetja
konur til framboðs og að ræða mál er varða stjórnmálaþátttöku
kvenna. Það vakti athygli, þegar KRFI leitaði til jafnréttisnefnda
víða um land og óskaði samstarfs, að fæstar svöruðu. Einnig vakti
það athygli að sumir stjórnmálaflokkar sáu ekki ástæðu til að til-
nefna fulltrúa í hópinn. Jafnvel var ekki talin ástæða til þess að
svara málaleitan þessa gamla félags sem unnið hefur sleitulaust að
auknum réttindum fyrir konur frá því snemma á öldinni. Sú stað-
reynd að fyrrgreindir aðilar sinntu ekki kalli stjórnmálahópsins
segir ef til vill meira en við kjósum að trúa. Virk þátttaka kvcnna í
stjórnmálum, í ákvarðanatökunni, grundvallast á starfi þeirra
sjálfra. Til þess þarf samheldni byggða á þeirri lágmarkskröfu að
jafnrétti sé mannréttindi.
EFNISYFIRLIT:
Ritstjóraspjall: Er sumar hjá konum í
stjórnmálum?
„Vantar fleiri meðvitaðar konur.“ í
þessari athyglisverðu grein er fjallað um
konur og stjórnmál, stöðu þeirra og ekki
síst hvers vegna konur hætta stjórnmála-
þátttöku fyrr en ætla mætti. I greininni
segja þrjár konur frá reynslu sinni af
stjórnmálavafstri.
10 Ár fjölskyldunnar: Hollusta íslenskra
kvenna við fjölskylduna er misnotuð,
segir Dr. Sigrún Júlíusdóttir.
Bókmenntasýn: Með ró og spekt nefnist
grein eftir Kristínu Hafsteinsdóttur,
bókmenntafræðing, en hún varpar
skemmtilegu ljósi á bókmenntir nútím-
ans.
19
Vog skrifstofu jafnréttismála: Hugleið-
ing, launajöfnun - ný viðhorf, vísitasía
stafsmanna, ungt fólk og jafnréttisbar-
átta, Norræna kvennaþingið, velheppn-
aður fundur um konur og atvinnuleysi,
fréttir frá kærunefnd, konurnar heim -
þjóðarsátt?
25
Fréttir úr starfi Kvenréttindafélags fs-
lands
28
Örlög „stórra“ kvenna í fatamálum!
Punktafréttir og hænufet: Stuttar fréttir
um ýmislegt sem okkur öllum kemur við
þegat að 'er gáð.f J| ,
19. júní
1. tbl. 44. árgangur 1994
Utgefandi:
Kvenréttindafélag fslands
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ellen Ingvadóttir
Ritstjórnarfulltrúi:
Valgerður K. Jónsdóttir
Aðrir í ritnefnd:
Bryndís Kristjánsdóttir, Kristln Leifsdóttir,
Inga D. Sigfúsdóttir, Sigrún Sigurðardóttir,
Steinunn Jóhannesdóttir og Elsa Þorkels-
dóttir.
Prófarkalesari:
Þórdís Kristieifsdóttir
Ljósmyndir:
Rut Hallgrímsdóttir og fl.
Auglýsingar:
Sigrún Gissurardóttir
Útlit, setning, prentun og bókband:
Prentsmiðjan Oddi
2