Sameiningin - 01.08.1900, Blaðsíða 27
i07
var sigrinn vís í samkeppninni vi5 heiðnina eftir að því á
þennan hátt að eins haföi verið veitt leyfi landslaganna til að
ryðja sér með frjálsu móti braut inn í líf þjóðarinnar. þeir
voru svo merkilega frjálslyndir og sannkristnir í anda, að þeir
með góðu geði gátu unnt hinum heiðnu samþjóðarmönnum
fullkomins samvizkufrelsis. Og þó að þetta kristilega vit og
frjálslyndi, sem hér kom fram hjá forfeðrum vorum, sé nú í
rauninni ekki neitt meira en það, er allir telja sjálfsagt úr
þeirri átt, frá hálfu kristinna manna, á vorri tíð, þá mun það
þó nálega einsdœmi í kristna heiminum á þeirri tíð. það fer
því mjög fjarri, að kristindómrinn hjá þessum forfeðrum vorum
hafi að eins verið nafnið tómt. Sennilega hafa þeir allir verið
mjög lítið biblíufróðir menn. Og meðal annars allsendis ólík-
legt, að þeim hafi verið kunnug hin stutta dœmisaga frelsarans
um súrdeigið. En hitt er eins víst fyrir því, að hinn dýrmæti
sannleikr, sem Jesús er að kenna og útskýra með því líkingar-
máli, hefir þegar svo snemma verið orðinn andleg eign þeirra.
þeir eru þá undir eins orðnir svo vel kristnir, að þeir trúa því
hiklaust, að kristindómrinn, úr því hann á annað borð -fær
leyfi til landsvistar, muni verða og hljóti að verða það and-
lega súrdeig, sem innan skemmri eða lengri tíma sýri gjörvallt
þjóðlífið. þeir sjá það fyrir, að kristna trúin, sem þeir sjálfir
höfðu eignazt og gengu með í hjörtunum, myndi fyrir þann
guðlega sannleikskraft, sem í henni lá, kyrrlátlega, en ómót-
stoeðilega læsa sig inn í mannslífin mörgu, sem enn voru
heiðin, þangað til heiðindómsins gætti ekki lengr f landinu.
Og þeir sáu það vafalaust einnig fyrir, að hinn nýfœddi krist-
indómr myndi verða súrdeig til blessunar fyrir þjóðina í ver-
aldlegum efnum, enda þótt þeir að líkindum ekki gæti ímynd-
að sér, að hann í þeirri grein myndi verða eins mikil blessun-
aruppspretta eins og á næstu mannsöldrum varð í reyndinni.
það er til önnur miklu lengri dœmisaga eftir frelsarann,
sem að efni til er náskyld þessari í texta vorum um súrdeigið.
það er dœmisagan um iligresið meðal hveitisins. I þeirri
dœmisögu spyrja þjónar mannsins, sem átti akrinn, er þar er
um að rœða, hvort hann vilji ekki, að þeir fari og upprœti ill-
gresið, sem þar var sprottið fram innan um hveitið. En hann