Sameiningin - 01.09.1954, Blaðsíða 4

58
Sameiningin
lokið. Orð Guðs er hið sama og hin prentaða blaðsíða Ritn-
ingarinnar. Sannleikurinn allur og óskertur er oss opin-
beraður á pappír, á voru eigin máli. Vandamál eru engin,
engra spurninga þarf að spyrja, í sannleika er sjálf guð-
fræðin þar með óþörf, vegna þess að öll svör eru sjálfgefin.
Að skilningi annarrar stefnu er Biblían verðmætar bók-
menntir, sígildur skáldskapur, merkar siðgæðisbókmenntir,
sem ungu fólki er hollt að lesa (ef þess er gætt að sleppa
vissum köflum). Samkvæmt þessum skilningi er Biblían
einn af gimsteinum heimsbókmenntanna, og geti enginn sá
maður, sem kalla vill sig menntaðan, komizt hjá því að lesa
hana. En hún er samt ekki talin vera öll þessa eðlis. Velja
þarf þá kafla hennar og hluta, sem svo hátt má meta.
Þessi skilningur á Ritningunni hefir það til síns ágætis,
að fyrir hann hefir Biblían náð meiri útbreiðslu en ella og
verið metin meir af fjölda manna en ella. Gallinn er sá, að
eftir þessum skilningi er ekki litið á Ritninguna í heild sinni.
Hún er ekki „tekin alvarlega“ sem heild, heldur aðeins valdir
kaflar hennar.
I þriðja lagi eru þeir til, sem hafna Biblíunni af ýmsum
ástæðum, ýmist vegna anti-semitisma eða vegna óupplýstrar
nútíðarstefnu. Þessir menn halda því fram, að átrúnaður
Gyðinga, sem Gamla testamentið ber vitni, og sem er grund-
völlurinn að trú Nýja testamentisins, sé frumstæð og fornleg
trúarbrögð, sem þeir saka um að hafa innleitt hinar
ferlegustu kenningar inn í kirkjuna.
Menn þessir eru vanalega vel upplýstir um hina nei-
kvæðu hlið á niðurstöðum biblíuvísinda nútímans. Þeir vita
sem er, að flestir hafa yfirgefið trú gamla rétttrúnaðarins á
óskeikulleik Ritningarinnar. En þeim er það ekki ljóst, að
skoða megi Biblíuna sem eina heild á neinn annan veg en
gert var í rétttrúnaðinum.
Biblíuvísindi nútímans eiga að miklu leyti sök á þessu.
Vísindaleg rýning Biblíunnar hófst á hápunkt sinn í lok 19.
aldarinnar og í byrjun þeirrar 20. Þetta voru aldamót
liberalismans í Þýzkalandi, öld Wellhausens, Ritschls og
Harnacks. Á þeim tíma börðust menn heitar en nokkru sinni
fyrr um það, sem bar á milli frjálslyndu stefnunni og rétt-
trúnaðinum.
Vér stöndum í mikilli þakkarskuld við biblíuvísindi
þessara ára, enda þótt sumar niðurstöður þeirra séu orðnar