Sameiningin - 01.09.1945, Blaðsíða 7

167
þess sem er, því “fjarlægðin gerir fjöllin blá og mennina
mikla.” Gjarnan vildi eg hjá því sneiða, en vel þola þessir
fyrri tíma menn samanburð við oss síðari tíma menn, um
margt voru þeir vel gefnir. Trú þeirra var alvarleg og
þrungin af áhuga fyrir hinum djúpu spurningum manns
andans. Þess vegna voru þeir spentir fyrir og fylgdust
með guðfræðilegum rökræðum, sem jafnvel á frumland-
námstíð áttu sér stað. Síst skal fjöður yfir það draga að
þeir tóku þátt í kirkjulegum ágreiningsmálum, er oft gengu
nærri sálum manna. Aldrei, eftir mínum skilningi, voru
þeir upphafsmenn að þeim, en þeir fylgdu þar þeim, sem
leiðsögn höfðu. Sízt ber oss sem hér erum samansöfnuð í
þessari tímans fjarlægð að horfa með vorkunn eða lítils-
virðingu til látinna leiðtoga eða safnaðarlýðs fyrir deilur
þær, er þeir áttu í. Þær voru lífræn merki vakandi anda
stríðandi manna, sem þráðu að byggja á traustum grund-
velli. Þeir létu engar ytri hindranir aftra sér frá því að
verja sín andlegu óðul. Þeir þoldu þrautir, misskilning og
vinslit, fremur en að gera samninga við eigin samvizku um
þau mál er þeir töldu mest um varðandi.
Hið fórnfúsa starf margra leikmanna foringja, frá hin-
um fyrri árum, heima í söfnuðum sínum gerði þá að and-
legum goðorðsmönnum, en aflaði starfinu styrks og virð-
ingar heima fyrir og efldi jafnframt áhrifavald félags-
heildarinnar út á við. Nýja starfshætti varð að skipuleggja.
Forustumenn í starfi safnaðanna sátu venjulega á þingum
og fluttu heim með sér til safnaðanna ákvæði og ályktanir
kirkjuþinga ár frá ári.
Kirkjuþingin hafa ávalt verið stórvægilegt atriði sögu
vorrar. Hugsjón séra Jóns Bjarnasonar og annara frumleið-
toga vorra var sú, að hin árlegu þing væru sem lífæð starfs-
ins ■— að aldrei væri of vel til vandað með þá, er til þings
væru kosnir. ítrasta áherzla var á það lögð. að þingin væru
sem bezt undirbúin. Urðu þau mörg áhrifarík og mynduðu
straumhvörf í vestur-íslenzku þjóðlífi. Lengi vel voru það
aðallega karlmenn, er þing sátu; á síðari árum hefir orðið
þar á mikil breyting, stöðugt færri karlmenn, er á þingi eiga
sæti, en því fleiri konur. Ekki vildi eg gefa í skyn að konur
séu ekki eins færar til að vera erindrekar og karlmenn, en
þó getur mér ekki annað en fundist, að sízt sæmi það okkar
ágætu nútímamönnum, að leggja þá byrði á herðar kvenna.