Sameiningin - 01.04.1919, Blaðsíða 19

49
á ábyrgð mannsins. Þetta efni hefir víst valdið snarpari
dedilum í kirkju vorri beldur en nokkuð annað. Það varð
íslenzkum mönnum að orðum á fyrstu landnámstíð þeirra
liér, þegar þeir leiddu hesta sína saman í Nýja Islandi,
séra Jón Bjarnason með íslenzkan kristindóm og’ séra
Pál'l Þorláksson fvrir hönd Norsku sýnodunnar.
1 þessu vandasama ágreiningsmáli hefir fundurinn
fallist á 'þann úrskurðinn, sem óefað er bæði lúterskur
og í beztu samræmi við sögulega kristni. Hann er sá,
að báðar hliðar málsins sé sannar og réttar, liversu ervitt
'Sem rúannlegum skilningi veiti að samrýma þær.1)
Kaflinn um kirkjulega hegðun tekur fyrir tvö atriði,
sem valdið ihafa sundurleitum skoðunum og jafnvel ail-
snörpum deilum. Annað er það, hvort leyfa megi
ólúterskum prestum að flytja stólræður í lúterskum
kirkjum, eða ólútersku fóiki að vera iþar tii altaris. Sumir
vildu banna þetta með öllu, og hafa ýms kirkjufélög lagst
á þá sveifina. Aðrir A’ildu þar engar skorður setja, eða
örlitlar. Fundurinn hefir farið þar meðalveg; vill ekki
leggja blátt bann við þessu, en ræður þó á móti.
Þá er að síðustu afstaða kirkjunnar gagnvart svo-
nefndum ‘ ‘ bræðrafélögum’ ’—Fraternal organizations—
sem svo mikið er af ií landi þessu. Trúarsiða-kák slíkra
félaga hefir ætíð orðið leiðtogum kirkjunnar að áhyggju-
efni. Það er háttur þeirra félaga langflestra, að innliýsa
menn úr alls konar trúflokkum, og hafa þó ýmsa trúar-
siði um liönd, sem eftir lilutarins eðli hljóta að vera svo
litlausir að enginn meðlimur komi þar auga á neitt, er
talist geti gagnstætt sinni trú. Auðsætt er, að allur trú-
fræðalestur, sem svo er þokukendur, kemur í bága við
öll ákveðin trúarbrögð og’ getur illilega myrkvað hugi
margra kristinna manna, sem veikir ern fyrir. Sum
lútersk félög liafa því stranglega bannað meðlimum sín-
um að ganga í þessi leynifélög og látið varða burtrekstri
úr kristnum söfnuðum, ef ekki væri hlýtt. Önriur félögin
hafa verið miklu vægari í þeim efnum og látið “bræðra-
stúkurnar” að mestu hlutlausar, þótt ekki sé þeim mikið
um þær gefið. Fundurinn hefir látið sér nægja að benda
' !) Séra Jón Bjarnason kemst að sömu niöurstöSu í fyrirlestri
SÍnum um “Mótsagnir”.—Aldamót, 1900. Bls. 27-32.