Sameiningin - 01.04.1914, Síða 15

63
tíðaranda, og varð svo áhrifamikill boðberi guðs dýrðar,
að þjóð vor hefir ekki átt neinn, er við hann megi jafna.
Margföld reynsla er fengin fyrir því, hvernig' trúarljóð
lians hafa gefizt á eymda-tímum og örbirgðar í þjóðlífi
voru og í lífi óteljandi einstaklinga. Þau hafa fœrt ljós
guðs dýrðar inn-í hjörtu, þarsem hin ytri kjör voru svo
bágborin, að þau liefði einungis getað leitt til örvinglun-
ar og vonleysis. Væri saga hjartalífsins hjá þjóð vorri
skráð, myndi koma í ljós, hve mikið af þrautseigju og
þoli hennar gegnum eldraunir og hörmungar hefir átt
rót sína að rekja til sálma ITallgríms, sem lifað hafa á
vörum og' í hjörtum almennings fram-á vora daga. Um
kraft Ijóða hans að þessu leyti mun varla nokkur efast.
En ber ])á svo á að líta, að boðskapr ljóðanna
sé einungis til þeirra, er ganga „með dauðann í lijarta
og þá dimm er tíðí£? Þótt svo væri, ætti það eitt
að vera nóg til að varðveita Ijóðin sem óviðjafn-
anlega dýrmætan fjársjóð; því í raun og veru
ganga allir með „dauðann í hjarta“, og þurfa á
þeim sigri að halda, sem sigrar dauðann. Sú þörf til-
heyrir engn sérstöku tímabili sögunnar. En svo ber
engan veginn að ætla, að sökum þess að nú er ólíkr ald-
arháttr þeim, er var á tíð skáldsins, sé enginn boðskapr
í ljóðum hans fyrir líf samtíðar vorrar. Hætturnar þá
og lengi þar á eftir voru hættur örbirgðar, kúgunar og
vonleysis. Vér, sem nú lifum, erum börn meðlætis og
velgengni, í samanburði við ])á, er þá lifðu. Aðrar hætt-
ur steðja að oss. Áföll velgengni eru ekki síðr hættuleg
en áföll hörmunga. Hafi þröng lífskjör og erviðleikar
á þeirri öid viljað sjúga lúóð og merg úr þjóð vorri lík-
amlega og andlega, vilja nautnir og léttúð nú allt leggja
undir sig, og þarsem það tekst, verða afleiðingarnar hin-
ar sömu. Ekki sízt er ástœða til þess fyrir oss hér í
vestrbyggðum að gefa þessu gætr, því sterldr straumar
þessa eðlis eru hér umhverfis oss, og vilja svelgja oss
upp. Eigingirni og stundarmunaði er svo víða skipað
í hásætið. Af því leiðir, að einstaklingrinn gjörir væg-
ar kröfur til sjálfs sín, og sinnuleysi og rœktarlevsi við
það, sem helgast er, fær byr undir vængi. Hvað myndi