Fréttablaðið - 22.06.2011, Blaðsíða 21

MIÐVIKUDAGUR 22. JÚNÍ 2011 3þjóðgarðar ● kynning ●
Í sumar gefst landsmönnum
einstakt tækifæri til að koma
á framfæri hugmyndum um
framtíðarþróun þjóðgarðsins á
Þingvöllum.
„Ég vænti mikils af hugmynda-
leitinni. Þingvellir eiga ríkan sess
í hugum landsmanna og við sem
störfum fyrir þjóðgarðinn skynj-
um vel þær sterku tilfinningar
sem þjóðin ber til þessa staðar.
Þess vegna held ég að það muni
ekki standa á landsmönnum að
sendi inn sínar hugmyndir um
hvernig þróa eigi þennan helga og
sameiginlega reit okkar til fram-
tíðar,“ segir Ólafur Örn Haralds-
son, þjóðgarðsvörður á Þingvöll-
um.
Á blaðamannafundi Þingvalla-
nefndar sem haldinn var í gær var
kynnt hugmyndaleit sem nefndin
efnir nú til á meðal landsmanna
um framtíðarþróun þjóðgarðsins
á Þingvöllum. Meginspurningin
sem varpað er fram í hugmynda-
leitinni er: Hvernig má bjóða gest-
um að upplifa og njóta sérstöðu
Þingvalla með virðingu fyrir nátt-
úru og sögu og í góðri sátt við kom-
andi kynslóðir? Sérstök dómnefnd
hefur verið skipuð til að leggja mat
á þær hugmyndir sem berast fyrir
22. ágúst næstkomandi og mun
hún veita allt að fimm hugmynd-
um viðurkenningu.
BRUNI VALHALLAR
MARKAÐI ÞÁTTASKIL
Ólafur segir að bruni Val hallar
í júlí 2009 hafi markað ákveð-
in þáttaskil og nú vilji menn gefa
öllum landsmönnum tækifæri til
að hafa áhrif á hvernig brugðist
verði við. „Valhöll var mikil vægur
hluti af innviðum þjóðgarðsins,
þar sem hægt var að taka á móti
gestum og fólk gat fengið bæði
gistingu og veitingar. Með brun-
anum hvarf þessi aðstaða og nú
þurfum við að ákveða í samein-
ingu hvernig við viljum þróa þenn-
an stað til framtíðar. Viljum við að
þarna rísi aftur hótel eða veitinga-
staður þar sem fólk getur hald-
ið upp á stóra viðburði í lífi sínu
eins og brúðkaup eða stórafmæli,
og ef svo er, hvar á það að vera?
Á Alþingi að eiga þarna samastað
þar sem hægt er að halda fundi og
opinberar móttökur? Þetta eru að-
eins tvær þeirra fjölmörgu spurn-
inga sem vöknuðu þegar Valhöll
brann og sem við þurfum óhjá-
kvæmilega að taka afstöðu til.
Með hugmyndaleitinni viljum við
hins vegar ekki að einblína á þetta
heldur köllum eftir hugmyndum á
mun víðara sviði um hvers konar
starfsemi landsmenn telja að eigi
að vera í þjóðgarðinum og hvern-
ig eigi að þróa hann áfram án þess
að ganga á rétt komandi kynslóða.“
Ólafur tók við starfi þjóðgarðs-
varðar í byrjun árs 2010 eftir frá-
fall þáverandi þjóðgarðsvarðar,
Sigurðar Oddssonar. Í dag eru lið-
lega þrjú og hálft fast stöðugildi
í þjóðgarðinum á Þingvöllum, en
auk þjóðgarðsvarðar, sem hefur
aðstöðu bæði á Þing völlum og í
Reykjavík, hafa fræðslufulltrúi
og yfirlandvörður aðsetur á Þing-
völlum allt árið og ritari í lið-
lega hálfu starfi á skrif stofunni í
Reykjavík. Á sumrin fjölgar land-
vörðum og þegar flestir eru við
störf í þjóðgarðinum eru þar tíu
til þrettán starfsmenn.
STANDA VÖRÐ
UM SÖGU OG NÁTTÚRU
Ólafur segir starfið í þjóð-
garðinum mjög erilsamt en
skemmtilegt. Auk allra Íslend-
inganna sem leggi leið sína í þjóð-
garðinn á ári hverju komi þang-
að líka á bilinu áttatíu til níu-
tíu prósent allra erlendra gesta
sem sæki landið heim. „Hingað
koma mjög margir hópar, bæði
stórir og smáir, sem óska eftir
leiðsögn um svæðið, þannig að
hér er í gríðarlega mörg horn að
líta. Auk landvörslu og þjónustu
við ferðamenn sjá starfsmenn
þjóðgarðsins um viðhald göngu-
stíga, eftirlit með tjaldstæðum,
sölu veiðileyfa og vöktun vatns-
ins, rekstur fræðslumiðstöðvar
og samskipti við eigendur þeirra
áttatíu sumar húsa sem eru innan
þjóð garðsins.“ Enn eitt verkefnið
bættist við nýlega þegar mynd-
arleg gjá opnaðist í miðri göngu-
leiðinni niður Almannagjá. Þessu
þurfti að bregðast við og setja í
réttan farveg þannig að öryggi
gesta væri tryggt án þess að raska
menningar minjum sem þarna
kynnu að leynast.
Ólafur segir að eitt veigamesta
hlutverk þeirra sem starfi í þjóð-
garðinum á Þingvöllum sé að varð-
veita sögu- og menningarminjar
sem tengist staðnum og að standa
vörð um stórmerkilega náttúru
svæðisins. „Það hlýtur að vera eitt
af meginhlutverkum okkar að bera
þennan sameiginlega og dýrmæta
arf þjóðarinnar á borð fyrir fólk
á forsendum þjóðgarðsins þannig
að þeir sem hingað komi fái sem
gleggsta mynd af því sem hér er
að finna.“
BÆTT ÞJÓNUSTA OG AUKNAR TEKJUR
Ólafur segist hafa frá byrjun
starfs síns lagt mikla áherslu á
að bæta þjónustuna við ferðafólk
og að auka tekjur um leið. Hann
nefnir sem dæmi Fræðslumiðstöð-
ina á Hakinu á barmi Almanna-
gjár, en þar hefur verið sett upp
lítil verslun sem selur minjagripi,
landkynningarbækur og vin sælar
ferðamannabækur. Þar hafa verið
sett upp átján vönduð salerni sem
fólk greiðir fyrir afnot af, auk
þess sem þar er hægt að fá kaffi-
sopa og vatn. „Allt er þetta liður
í að bæta þjónustuna við þá sem
koma á staðinn um leið og aflað
er tekna til að standa undir henni.
Það kæmi mér ekki á óvart að
í framtíðinni þyrftu menn á Ís-
landi eins og víðast annars staðar
að borga fyrir að koma á fjölsótta
ferðamannastaði þar sem krafist
er ákveðinnar þjónustu.“
Aðspurður segir Ólafur að þótt
þjóðgarðurinn hafi þolað furðu
vel aukinn fjölda ferðamanna á
svæðinu sé því ekki að leyna að
enn vanti talsvert upp á að stíg-
ar og merkingar séu í nógu góðu
lagi. „Hafa verður í huga að lang-
stærstur hluti þess stóra hóps sem
kemur í þjóðgarðinn á hverju ári
fer um mjög takmarkað svæði.
Það felur í sér bæði kosti og galla.
Kosturinn er sá að með góðu skipu-
lagi, góðum stígum og merkingum
er hægt að bregðast við þannig að
staðurinn geti tekið við þessari um-
ferð. Fyrir vikið þarf ekki að dreifa
þjónustunni víða um svæðið og það
verður auðveldara að halda utan
um tekjurnar af henni. Ókosturinn
er hins vegar sá að stór hluti þess
hóps sem heimsækir staðinn nær
ekki að upplifa nema takmarkaðan
hluta af allri þeirri náttúrufegurð
og friðsæld sem hér er að finna.“
Væntir mikils af hugmyndaleitinni
Þjóðgarðurinn hefur þolað mikla fjölgun ferðamanna furðu vel en Ólafur segir að enn vanti talsvert upp á að stígar og merkingar séu í nógu góðu lagi. MYND/EINAR SÆMUNDSEN
Ólafur Örn Haraldsson þjóðgarðsvörður
segir að nú þurfi Íslendingar að ákveða
í sameiningu hvernig eigi að þróa
þjóðgarðinn til framtíðar. MYND/GVA
Í sumar verða fimmtudagskvöld-
göngur á sínum stað í dagskrá þjóð-
garðsins á Þingvöllum og hefjast þær
við fræðslumiðstöðina klukkan 20 á
hverju fimmtudagskvöldi í júní og júlí.
DAGSKRÁIN ÞAÐ SEM EFTIR LIFIR SUMARS ER
SEM HÉR SEGIR:
23. júní Þjóðleiðir til Þingvalla Sigurður G.
Tómasson útvarpsmaður ræðir um þjóðleiðir
til Þingvalla og möguleg tengsl þeirra við nýja
sprungu í Kárastaðastíg.
30. júní Víkingaminjar á heimsminja-
skrá Agnes Stefánsdóttir, fornleifafræðingur
og verkefnisstjóri hjá Fornleifavernd ríkisins,
fjallar um raðtilnefningu víkingaminja á
heimsminjaskrá UNESCO.
7. júlí Myndin af Þingvöllum Einar Garibaldi,
myndlistarmaður og sýningarstjóri sýningar-
innar Myndin af Þingvöllum í Listasafni Árnes-
inga, ræðir um Þingvelli og áhrif þeirra á
myndlist.
14. júlí Náttúruvernd og stjórnarskrá Ómar
Þ. Ragnarsson, fjölmiðlamaður og skemmti-
kraftur, fjallar um Þingvelli, náttúruvernd og
stjórnarskrá.
21. júlí Ýmsar sagnir frá Þingvöllum Val-
garður Egilsson, læknir, rithöfundur og leið-
sögumaður, fær sjálfdæmi um umræðuefni
og rifjar upp ýmsar sagnir úr sögu Þingvalla
frá þjóðveldisöld fram á síðustu öld.
28. júlí Sögur og sagnir á þjóð-
veldis öld Magnús Jónsson sagnfræð-
ingur fjallar um mismunandi Íslend-
ingasögur og tengsl þeirra
við Þingvelli.
Þriðjudagskvöld í Þing-
vallakirkju 2011 Tón-
leikaröðin „Þriðjudags-
kvöld í Þingvallakirkju“
hóf göngu sína í
fimmta sinn þriðju-
daginn 14. júní. Þessir
klukkustundar löngu tón-
leikar hafa mælst vel fyrir
og hefur kirkjubekkurinn
oft verið þétt setinn. Tónleikarnir hefjast
klukkan 20 og er aðgangur ókeypis en
tekið við frjálsum framlögum við kirkju-
dyr. Tvennir tónleikar eru eftir í þessari
tónleikaröð í sumar en það eru:
28. júní Kolbeinn Bjarnason
flautuleikari og Guðrún
Óskarsdóttir semballeikari
bjóða upp á áhugaverða
blöndu af gamalli og nýrri
tónlist á þriðju tónleik-
unum.
5. júlí Á síðustu tónleik-
unum í þessari röð flytur
miðaldasönghópurinn
Voces Thules tóna aftan
úr öldum.
FIMMTUDAGSKVÖLD Á ÞINGVÖLLUM 2011