Fréttablaðið - 06.07.2011, Side 24

MARKAÐURINN6. JÚLÍ 2011 MIÐVIKUDAGUR6
U T A N D A G S K R Á R
Kraftmiklir frumkvöðlar lenda
oft í þeirri aðstöðu að þeir fá hug-
myndir að verkefnum, vörum eða
þjónustu sem þeir geta ekki, ein-
hverra hluta vegna, fylgt eftir
sjálfir. Í stað þess að láta þessar
hugmyndir falla í gleymsku er
ávallt möguleiki að pakka hug-
myndinni þannig inn að einhver
sjái færi í því að kaupa hana af
hugmyndasmiðnum og útfæra
hugmyndina sjálfur. Oft á tíðum
eru einkaleyfi seld dýrum dómum
eða fyrirtækjum seld leyfi til að
nýta sér hugmyndir annarra.
Þessi grein fjallar um nokkur at-
riði sem gott er að hafa í huga ef
þú vilt selja hugmyndina þína.
1. PAKKAÐU INN HUGMYNDINNI
Þetta mikilvæga skref snýst um
að pakka hugmyndinni inn þannig
að aðrir geti skilið út á hvað hún
gengur. Vel innpökkuð hugmynd
lýsir því vel hvernig hún nýtist
endanotanda ásamt því að sýna
fram á mögulega nýtingu fyrir
þann sem myndi kaupa af þér hug-
myndina. Þó hugmynd þín snú-
ist hugsanlega um ákveðna vöru
eða þjónustu þá er verkefni þitt
að selja viðskiptahugmynd, þ.e. sá
sem ætlar að kaupa af þér hug-
mynd þarf að sjá fram á hvernig
hægt er að fá fjárfestinguna til
baka. Þetta þýðir að þó þú ætlir
þér ekki að útfæra hugmynd þína,
þá þarftu engu að síður að útbúa
viðskiptaáætlun sem nýtist þér
við söluna á hugmyndinni. Kaup-
andinn getur notað hana til að sjá
betur fyrir sér möguleikana sem
í hugmyndinni búa. Þetta skref
krefst þess líka að þú hafir grun
um hvaða verð þú vilt fá fyrir hug-
myndina. Verðið ræðst af mörg-
um þáttum, s.s. mögulegum fjár-
hagslegum ávinningi kaupandans,
hvort varan sé með einkaleyfi,
hveru auðvelt er að gera sambæri-
lega vöru og ýmislegt fleira. Þú
þarft að hafa hugmynd um verð-
ið sem þú vilt fá ef þú vilt selja
hugmyndina.
2. HUGSAÐU UM VARNIR
Áður en þú selur hugmyndina
þína þarftu að hugsa um hvern-
ig þú ferð að því að vernda hana
fyrir stuldi. Ef hugmynd er góð
gætu margir séð sér hag í að nýta
hana – án þess að hugmyndasmið-
urinn fái nokkuð fyrir sinn snúð.
Til eru nokkrar leiðir til að vernda
hugmyndir.
Afar algengt er að hugmynda-
smiður og hugsanlegur kaupandi
undirriti svokallaðan leyndar-
samning. Á ensku kallast þetta
„Non-disclocure Agreement“ eða
NDA. Í þessum samningi er tekið
á því hvaða upplýsingar eru látnar
af hendi, hvaða leyfi er gefið til að
nýta þær og hvernig viðtakandinn
skal fara með upplýsingarnar sem
hann fær í hendur. Ef þú hefur
ekki gert slíka samninga áður
má víða fá ráðgjöf um slíka samn-
inga, s.s. hjá Impru.
Mjög þekkt leið til verndunar á
hugmynd eru einkaleyfi. Einka-
leyfi veita ákveðna vörn gegn því
að aðrir geti nýtt sér hugmynd-
ina þína. Oft setja kaupendur að
hugmyndum skilyrði um að vara
sé einkaleyfishæf, eða jafnvel að
hugmyndin sé komin með einka-
leyfi. Þetta er þó alls ekki allt-
af raunin. Einkaleyfisferlið kost-
ar peninga og getur verið dýrt ef
ekki er rétt að því staðið. Hægt er
að fá ráðgjöf um einkaleyfisferlið
hjá sérstökum fyrirtækjum á Ís-
landi og hjá Impru.
Einnig eru til fleiri leiðir til
að vernda hugmyndina þína, s.s.
skráning vörumerkja, höfundar-
réttur og hönnunarvernd. Leitaðu
aðstoðar hjá sérfróðum aðilum til
að athuga hvaða vernd á best við
þína hugmynd.
3. SÖLUFERLIÐ SJÁLFT
Að selja hugmynd er eins og hvert
annað söluferli. Þú þarft að vinna
mikla undirbúningsvinnu áður en
þú reynir að hitta mögulega kaup-
endur.
a) Gerðu góða rannsókn á því
hverjir gætu notað hugmynd þína.
Þú þarft að skilja þann markað
vel svo að þú getir áttað þig á því
hvaða fyrirtæki eru með best að-
gengi að þeim markhópi.
b) Skoðaðu gaumgæfilega
hvaða fyrirtæki það eru sem
nálgast þann markhóp. Þú skalt
læra allt um þessi fyrirtæki því
þú þarft að skilja vel hvernig hug-
myndin þín getur hjálpað þess-
um fyrirtækjum að þjónusta sinn
markhóp betur. Mundu að þú ert
að selja þeim viðskiptahugmynd
líka. Þarna koma þættir inn eins
og sölunetið sem fyrirtækin hafa,
möguleikarnir sem þau hafa til að
klára útfærsluna á vörunni þinni,
þeirra núverandi vöruframboð og
margt fleira.
c) Reyndu að komast að því
hverjir innan fyrirtækisins væru
líklegir til að hlusta á þig fyrst. Þú
þarft alls ekki að byrja á forstjór-
anum þó svo að á seinni stigum
sé nauðsynlegt að komast að þeim
sem taka ákvarðanirnar. Þú skalt
reyna að finna einhverja sem
gætu séð möguleikana og þann-
ig orðið bandamenn þínir innan
fyrirtækisins sem á að kaupa hug-
myndina.
d) Skrifaðu hjá þér lýsingu á
hugmyndinni sem lýsir henni
samt mjög lauslega. Talaðu meira
um möguleikana sem hugmyndin
opnar í stað þess að lýsa henni í
þaula. Mundu að í fyrsta samtali
við mögulega kaupendur er ekki
búið að skrifa undir leyndarsamn-
ing. Ef þú ert kominn með einka-
leyfi á hugmyndinni þá er mjög
gott að nefna það strax í fyrsta
samtali.
e) Næst skaltu reyna að hafa
samband við rétta aðila innan
fyrirtækisins sem á að kaupa
hugmyndina og lýsa hug myndinni
eins og talað er um í skrefinu hér
að ofan.
f) Sýni væntanlegur kaupandi
áhuga skaltu reyna að fá undir-
ritað leyndarskjal sem verndar
hugmynd þína ef þú ert ekki með
einkaleyfi á henni.
g) Eftir þetta geturðu lýst hug-
myndinni betur og reynt að fá að-
gengi að þeim sem taka ákvarð-
anir í fyrirtækjunum. Takist það
geta samningaviðræður hafist.
Þó svo að hugmyndaríkir einstak-
lingar ætli sér ekki að klára út-
færslu á hugmynd sinni þá krefst
það töluverðrar vinnu að selja
hugmynd sína áfram. Með rétt-
um vinnubrögðum og öllum þeim
möguleikum, sem eru í boði fyrir
ráðgjöf af þessu tagi, áttu góða
möguleika á að koma hugmynd
þinni í söluhæft form. Þú þarft að
vernda hugmynd þína vel áður en
þú leggur af stað og kaupandinn
þarf að fá raunveruleg verðmæti
úr hugmyndinni þinni ef hann á
að kaupa hana.
Að selja hugmyndir
S P R O T A R
Ingvar
Hjálmarsson
tölvunarfræðingur
G R E I N A R Ö Ð U M N Ý S K Ö P U N
Markaðurinn birtir röð greina um
mikilvæg atriði fyrir sprotafyrirtæki.
Ingvar Hjálmarsson hefur tíu
ára reynslu úr heimi margs konar
fyrirtækja, bæði sprota og stærri
fyrirtækjum. Þar hefur hann unnið
að rekstri, vöruþróun, vörustýringu,
sölu- og markaðsmálum og fleiri
þáttum. Hægt er að senda höfundi
línu á ingvarh@gmail.com
G A M L A M Y N D I N
SJÁÐU PLÖTURNAR Kristín Þorsteinsdóttir sýnir 45 snúninga plötur með stjörnum
tónlistarinnar. FRÉTTABLAÐIÐ/LJÓSMYNDASAFN REYKJAVÍKUR
Dægurflugur fortíðar
Unglingamenningin var í mikilli
uppsveiflu í lok sjötta áratugar-
ins og í byrjun þess sjöunda þar
sem stjörnur dægurtónlistarinn-
ar vestanhafs voru einnig fyr-
irmyndir íslenskra ungmenna.
Á þessari mynd, sem var
tekin sumarið 1962 í hljóðfæra-
verslun Sigríðar Helga dóttur
í Vesturveri við Aðalstræti,
sýnir afgreiðslustúlkan Kristín
Þorsteinsdóttir ljósmyndara
nokkrar vinsælar 45 snún-
inga plötur með stjörnum eins
og Connie Francis og Chubby
Checker.
Connie Francis var um ára-
bil einhver dáðasta söngstjarna
heims og söng meðal annars
slagarana ódauðlegu Lipstick
on Your Collar og Stupid Cupid.
Checker var svo maðurinn sem
kom Tvistinu á kortið með ofur-
smellinum The Twist, sem ennþá
heyrist reglulega.
Íslenskir tónlistar unnendur
tóku bylgju dægurtónlistar
þessa tíma fagnandi og urðu í
fyrsta sinn mikilvægur neyt-
endahópur þar sem þeir festu
kaup á plötum og klæðnaði í takt
við nýjustu tísku. - þj
The Glenlivet er eitt vin-
sælasta maltviskí í heimi
og eitt það sögufrægasta.
Viskíið er til dæmis mest
selda malt viskíið í Banda-
ríkjunum. Einhver kynni
að draga þá ályktun að slík
framleiðsla gerði að ein-
hvert miðjumoð væri á
veigunum. Svo er ekki.
Þannig er til dæmis
15 ára gamalt Glen-
livet-maltviskí sem látið hefur verið eldast
í frönskum eikartunnum (French Oak Re-
serve) með þeim fínni sem völ er á í Áfengis-
og tóbaksverslun ríkisins. Michael Jackson
gefur viskíinu 86 í einkunn af 100 mögu-
legum í nýjustu útgáfu bókar hans Michael
Jackson‘s Malt Whisky Companion, sem út
kom í fyrra.
Glenlivet er Speyside-hálandaviskí fram-
leitt við litla á sem nefnist Livet. Áin er sögu-
fræg uppspretta vatns fyrir fjölda bruggara á
svæðinu, auk þess að vera notuð til kælingar. Í
bók Jackson‘s er frá því greint að á árum áður hafi
verið hömlur á viskíframleiðslu á svæðinu og mátti
bara búa til viskí á heimamarkað. Afskekkt brugg-
húsið var þá frægt fyrir framleiðslu sem send var
til útlanda fram hjá lögum og reglu og gerði að
verkum að þegar framleiðslan var gefin frjáls, árið
1824, var töluverð eftirspurn eftir veigunum
„frá Glenlivet“ hjá kaupmönnum í Englandi.
Þetta gerði líka að allmargir framleiðend-
ur í Speyside héraði tóku upp nafnið Glen-
livet, þótt þeir væru margir verulega fjarri
ánni Livet. Á því var hins vegar tekið og að-
eins einn framleiðandi má nota nafnið, en
það var sá sem fyrstur varð til að fá fram-
leiðsluleyfi í byrjun nítjándu aldar. Einka-
rétturinn á heitinu fékkst árið 1880. Enn
þann dag í dag eru flöskurnar merktar
feðgunum George og J.G. Smith í smáu
letri neðst á merkimiða þeirra, en þeir
stofnuðu og áttu brugghúsið.
Viskíunnendur vita að í Glenlivet geta
þeir gengið að ljúfum sopa, tiltölulega
léttum en bragðríkum þótt ekki fari mikið
fyrir móreyk. 15 ára viskíið sem hér er til
umfjöllunar er svo óvenju marg slungið í
samsetningu sinni. Lyktin af því er mikil
og sæt, og má greina í henni bæði hunang
og vanillu, auk karamellukeims. Þegar í
munninn er komið bætist svo við hnetu-
keimur með léttum biturleika og eikar-
bragði sem hver getur leikið sér að við að greina
eftir því sem eftirbragðið leikur á tungunni.
15 ára Glenlivet er einstaklega vel heppnuð lögun
og í góðu jafnvægi sem líklegt er til að gleðja jafnt
viskísérfræðinga sem -áhugafólk með ljúfum og
margslungnum eftirkeim sínum.
Möndlur, hnetur og eik í lokin
Í G L A S I
M E Ð Ó L A
K R I S T J Á N I
„Við höfum í mörg ár barist fyrir því að koma
fiskinum á lífrænan markað en vantað vottun,“ segir
Birgir Þóris son, rekstrarstjóri Klausturbleikju á
Kirkjubæjar klaustri. Hann segir þetta mikilvægt
skref, fyrir löngu sé búið að sanna að eftirspurn sé
eftir lífrænt ræktuðum matvælum og viðskiptavinir
setji ekki hærra verð fyrir sig. Fyrirtækið selur eldis-
bleikju, mest flakaða en líka grafna og reykta. Í bí-
gerð er að setja á markað nýjar afurðir.
Birgir var á meðal stofnenda Klausturbleikju árið
1993 og hefur markmið fyrirtækisins frá upphafi verið
að ala upp bleikju í lindarvatni sem rennur undan
hrauninu á Kirkjubæjarklaustri að eldisstöðinni. Eldið
er eins lífrænt og framast verður unnt. Þröskuldur-
inn er fóðrið, sem ekki er lífrænt.
Birgir bendir á að lífrænt eldi sé óhagkvæmara
og hægara en hefðbundið eldi þar sem áhersla
er lögð á að fita og stækka eldisfiska á sem
stystum tíma. Sýnt hefur verið fram á að
hæg-
ari
vöxtur
lengir geymslu-
þol fisksins auk þess
sem hann þránar síður.
Saga Klausturbleikju
hefur ekki verið eintóm ham-
ingja. Eigendurnir höfðu nýverið
tekið lán í erlendri mynt til að stækka
vinnsluhús þegar gengi krónunnar hrundi og drápust
um átta hundruð kíló af fiski þegar aska úr Gríms-
vatnagosinu komst í kerin. Hjá fyrirtækinu eru árs-
verkin þrjú til fjögur og stendur til að fjölga þeim.
Birgir segir viðskiptavinum fyrirtækisins
líka náttúrulegt eldi bleikjunnar enda hafi
fyrir tækið aldrei náð að sinna eftirspurn.
„Við höfum aldrei átt nóg af fiski og þurft
að neita kaupendum,“ segir hann. - jab
Hægur vöxtur tryggir gæðin
KIRKJUBÆJARKLAUSTUR
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
MEIRA AF LANDSBYGGÐINNI
Meira sjónvarp, meira útvarp, meiri fréttir, meiri upplýsingar, meiri umræða,
meira líf, meiri íþróttir, meiri virkni, meira úrval. Þú færð meira af öllu á Vísi.