Frjáls verslun - 01.10.2001, Qupperneq 66

KOSTIR VIÐBÓTARLÍFEYRISSPflRNflÐAR
Bankar og flármálafyrirtæki hafa aug-
lýst nokkuð stíft að undanförnu og
hvatt fólk tíl að spara til lengri tíma
með viðbótarlífeyrissparnaði. Til nokkurs
er að vinna því atvinnurekandi og ríki
greiða mótframlag sem gerir að verkum
að um hreina kjarabót er að ræða. Það
gildir einu í hvaða starfi eða á hvaða laun-
um fólk er, því er óhætt að slá föstu að
endist viðkomandi til að spara alla
starfsævina, kemur hann til með að lifa
mun þægilegra lífi en annars eftir að fastri
Viðbótarlífeyrir er fremur nýr af
nálinni hér á landi en nýtur
vaxandi vinsælda enda virðist
hann aðeins bjóða upp á kosti,
enga galla er að finna við kerfið.
Eftír Vigdísi Stefánsdóttur Myndir: Geir Olafsson
nu lýkur. tryggðum grunni, á
Á árinu sem nú er að líða hafa nær 50
þúsund manns nýtt sér möguleika á við-
bótarlífeyrissparnaði og þeim fer hratt
íjölgandi sem sjá sér hag í því hvort sem
um er að ræða 2,3 eða 4% af launum.
Ekki er verra að fjármagnstekjuskattur
nær ekki til þessara peninga og venjulegur
tekjuskattur verður ekki greiddur af þeim
iyrr en útborgun hefst. Ef til vill er komið
að þeim tímapunkti í sögu landsins að íbú-
arnir sjái sér hag í því að spara á verð-
nokkurrar pressu frá hinu opinbera? BIi
Græddur er geymdur eyrir...
Það er ef til vill ekki undarlegt þó að fólk hafi verið heldur
tregt til að spara hér áður iyrr,“ segir Baldur Guðlaugsson,
ráðuneytissþóri í ijármálaráðuneytinu. „Utanaðkomandi
atvik, ekki síst lausatök í stjórnun efiiahagsmála, mikil verðbólga
og litið um viðeigandi sparnaðarform gerði að verkum að það
snerist upp í andhverfu sína að spara. Það þótti ekki hyggilegt að
láta peningana brenna á verðbólgubálinu og menn reyndu bara að
eyða hverri krónu jafnóðum og hún kom inn til að sem mest feng-
ist iýrir hana. En margt hefur breyst á undanförnum árum og
ýmislegt gerst sem ætti að opna augu manna fýrir gildi sparnaðar.
Ríltið reynir Sitt Baldur segir gildi sparnaðar einstaklinga ótví-
ræðan iýrir þjóðfélagið. „Ríkisvaldið hefúr á sinn hátt reynt að
stuðla að því með ýmsum hætti á undanförnum árum að fólk
spari og er séreignalífeyrir hluti af þeim aðgerðum. Um allnokk-
urt skeið hefur verið skylda að greiða í lífeyrissjóði en nýlega var
gert viðbótarátak í því að efla sparnað í gegnum lífeyrissjóðina.
Það þótti að mörgu leyti heppilegt form og til að hvetja fólk til
sparnaðar bauð ríkið frestun á tekjuskatti og viðbót við það fé
sem fólk legði iýrir. Að auki hefur verið sett í allflesta kjarasamn-
inga ákvæði þess efiiis að launagreiðandi greiddi viðbót við lif-
eyrinn til enn frekari hvatningar og má þannig lita á sparnaðinn
að hluta sem hreina kjarabót."
Er hægt að spata? Þegar allt gengur mönnum í haginn er
erfitt að muna að það sé ekki sjálfgefið að þannig verði það alla
tíð. Það getur auðveldlega harðnað á dalnum hjá bæði einstak-
lingum og þjóðfélögum og þá er gott að eiga fé til vara. „Ekki
er alltaf fulla atvinnu að fá og ekki á vísan að róa með það,“
segir Baldur. „Hins vegar kemur alltaf upp spurningin um það
hvort fólk hafi efni á að spara og hversu mikið. Flestum þykir
nóg um að eiga fýrir salti í grautinn og sjá ekki alveg hvar hægt
er að klípa af þeim aurum.
Bjartsýni þrátt fyrir allt Þó að almennur sparnaður sé ekki
mikill hér á landi má að vissu leyti líta svo á að aukin fast-
eignaeign landsmanna sé ákveðinn sparnaður og fram til
þessa hefur steinsteypan verið nokkuð góð ljárfesting, auk
þess sem það heldur uppi aga hjá kaupendum fasteigna að
þurfa að gæta þess að geta borgað af skuldunum. Baldur er
bjartsýnn á framtíðina og segir verðbólguna á niðurleið.
Margt bendi til þess að stöðugleiki sé að færast yfir að nýju
eftir ofurlítið bakslag og að verðbólga verði viðráðanleg og
innan þeirra marka sem
ásættanleg séu. SH
Baldur Guð-
laugsson, ráðu-
neytisstjóri í fjár-
málaráðuneyt-
inu: „Ríkisvaldið
hefur á sinn hátt
reynt að stuðla að
því með ýmsum
hœtti á undan-
fórnum árum að fólk
sþari og er séreignaltf-
eyrir hluti af þeim
aðgerðum. “
66