Morgunn - 01.12.1983, Blaðsíða 32

134
MORGUNN
11. Efnisgeislan og efnissambönd
Alkunnugt er að geislan stafar frá öllu efni, efnisgeisl-
an: rafgeislan, segulgeislan o.s.frv.
Hver efniseind hefur aðdráttarafl. Þetta er aflið, sem
heldur tunglinu á braut um jörðina, jörðinni á braut um
sólina, sólinni á braut um miðju vetrarbrautarinnar og
sjálfri vetrarbrautinni á hreyfingu um sameiginlega þunga-
miðju nálægra vetrarbrauta.
Aðdráttaraflið er alheimsafl. Álitið er að það nái allt
að því óendanlega langt út í geiminn og hafi einhver áhrif
á alla þá hluti, sem það nær til, en að vísu því minni, sem
fjai'lægð er meiri.
Sólirnar senda frá sér ljósgeislan og rafgeislan með
hraða, sem nemur 300 þúsund km á sekúndu, en dofnar,
því fjær sem dregur. Menn hafa lært, að þessi geislan sóln-
anna segir til um eiginleika þeirra, hverrar um sig. Geisl-
anin gefur til kynna hvaða frumefni séu aðaluppistaðan í
hverri sólstjörnu, og í hvaða hlutföllum, hún segir til um
yfirborðshita stjörnunnar, um stærð hennar, um fjarlægð
hennar, og um hraða hennar í geimnum t.d. hvort hún
nálgast okkur eða fjarlægist, hvort hiti hennar er jafn eða
óstöðugur o.s.frv.
Hver efnisögn sendir frá sér orkugeislan og leitast. við
að hafa áhrif á allar aðrar efnisagnir geimsins.
C. Lífgeislan og lífsanihönd
Hví skildi þá ekki einnig hver lifandi efnisögn, hver
fruma, leitast við að hafa áhrif á allar aðrar lifandi efnis-
agnir hvar sem er í alheimi?
Lífið hefur náð miklu hærra þróunar- eða þroskastigi
en hin líflausa náttúra. Lífgeislan er miklu hraðflevgari
og langdrægari en geislan hins líflausa efnis, og því öflugri,
sem lífverurnar eru á hærra þroska- og fullkomnunarstigi.