Morgunn - 01.06.1997, Side 38

Sálarrannsóknahreyfingin...
alls ekki standist sé betur að gáð. Slíkar fullyrðingar
gegn okkur viðhafa að vísu aðeins þeir sem skortir
innsýn í sögu hreyfingarinnar. Sagnfræðilega séð er
hreyfingin algerlega ósambærileg í dag og því sem
hún var fyrir 40 til 90 árum síðan. A það bæði við
hér á landi sem í flestum ef ekki öllum löndum Vest-
urheims, einnig þótt á annan hátt sé þar víðast að
vísu.
Af hverju glutruðum við niður flestum áfangasigr-
um frumherja spíritismanns?
Eða hvernig stendur á því að lang-langmerkileg-
asta skeið spíritismanns á íslandi var fyrir rétt tæpri
öld síðan, á árunum 1904 til 1909 þegar Tilraunafé-
lagið (fyrra) var og hét, ef á annað borð er tekið tillit
til þeirra merkilegu rannsókna og upplýsinga sem
þessum annars fáu árum fylgdi? )á hvernig stendur á
því? - )ú vegna þess að annars vegar tókst frumherj-
um sálarrannsóknarhreyfingarinnar þeim Einari H.
Kvaran rithöfundi og Haraldi Níelssyni prófessor það
ógerlega: að rífa heila sálarrannsóknarhreyfingu upp
úr nánast engu hér á landi og það við mjög erfiðar að-
stæður. Og hins vegar vegna þess að ýmsra hluta
vegna varð ekki framhald á því merkilega vísinda-
starfi sem þeim fóstbræðrunum Einari og Haraldi og
félögum tókst að stunda í þessi fyrrgreindu fimm höf-
uðár spíritismanns á íslandinu dulræna.
En af hverju varð ekki framhald á því starfi? Erfitt
er að gefa stutt svar við því. Þó má nefna það atriði
hér ásamt fleirum að þeim barst ekki í hendurnar
annað eins miðilsefni og Indriði var eftir hið ótíma-
bæra fráfall hans 1912, þá aðeins 28 ára gamall.
Annað atriði og líklega mun meira afgerandi, var og
36 MORGUNN