Musica - 01.12.1949, Blaðsíða 24

Fróðleiksmolar af borði tónlistarinnar
3. grein
Enginn píanóleikari hefir geta náð yfir tvær
áttundir með einni hendi.
Anton Rubinstein náði yfir 12 nótur og gat
hreyft þá þrettándu, og Rachmaninoff gat náð yfir
11 nótur og hreyft þá 12.
Píanóstrengir eru meira en átta sinnum sterk-
ari en stál.
í hvíta húsinu í Washington er píanó úr skíru
gulli, og var það keypt á stjórnarárum Theódórs
Roosvelts fyrir 90.000 kr.
Er hinn ungi austuríski píanóleikari Paul
Wittgestein misti hægri hendi í fyrra stríði, ákvað
hann að gefast ekki upp en fylgja fordæmi hins
fræga ungverska píanóleikara Zichy greifa, er
einnig misti hendina ungur, en náði samt mikilli
frægð sem píanóleikari.
Margir af tónskáldum nútímans hafa samið tón-
verk fyrir Wittgestein m. a. Richard Strauss,
Ravel og Eric Korngold.
Fyrstu verkin samið sérstaklega fyrir píanóið
voru „þrjár sónötur op. 2. “ eftir Muzio Clementi
(1752—1842).
Friðrik 2. prússakonungur átti fimmtán píanó
í höll sinni „Sans Souci“ í Potsdam, og er Bach
heimsótti konunginn, varð hann að leika á öll
píanóin áður en konungurinn yrði ánægður.
Franz Liszt var stelsjúkur ((Kleptoman) og stal
öllu er hann girntist, án tillits til verðmætis.
Ritari hans sendi mest af hinu stolna til hinna
réttu eigendur aftur, án vitneskju Liszts.
Prófessor Musicus, hin frægi tónlistarmaður, er
nú á ferð í Kaupmannahöfn og sendir hann okkur
eftirfarandi pistil þaðan.
Dýragarðurinn í Kaupmannahöfn var að fá
sendar nokkrar slöngur frá Afríku, en svo illa
vildi til, að er verið var að skipa þeim upp, slapp
ein slangan úr kassa þeim er hún var í, og það
skipti engum togum, að hún skreið í land, án þess
að nokkuð væri hægt að gera.
Hún skreið á feiknahraða inn í borgina og allir
flúðu undan henni er vetlingi gátu valdið, en að
síðustu skreið hún inn í Wivex veitingahúsið.
Allir flúðu þaðan út, nema flautuleikari hljóm-
sveitarinnar, hann sat kyrr, og lék fyrir slönguna,
þar til að eftirlitsmenn dýragarðsins gátu skellt
poka yfir höfuð hennar.
Mér fannst þetta ganga kraftaverki næst, svo að
ég fór að athuga flautuna, og þá kom í ljós, að
þetta var — Töfraflauta Mozarts.
Á 19. öld var venja, að uppfæra ekki stór verk
í heilu lagi, heldur hafa hlé á milli og leika þá
létta tónlist.
Vitið þið . . .
Að
það eru 10 kvenn píanóleikarar (áhugapíanó-
leikarar) á móti hverjum karlmanni, en aftur á
móti eru 10 karl píanóleikarar (konsert) á móti
hverjum kvenmanni.
Að
Robert Schumann var afar fingrastuttur, og
náði yfir svo fáar nótur, að hann útbjó tæki til
að strekkja fingurna með, en tóxt aðeins að
eyðileggja fingurna, og þar með var draumur hans
um að verða frægur píanóleikari búinn.
Að
fyrirtæki í Leipzig bjó fyrir stríð til píanó,
handa indverskum fursta. Ramminn var úr silfri,
og allir strengirnir voru úr gulli eða silfri. Viður-
inn sem var notaður í það, var ekta rósatré, er
24 MUSICA