Morgunblaðið - 12.12.2008, Blaðsíða 1

Í HNOTSKURN
»Rauðvínsflaska sem kost-aði 1.498 kr. kostar 1.577
kr. eftir 5,2% hækkun.
»Stór bjórkippa sem kostaði1.452 kr. mun hækka um
5,8% í verði og kosta 1.536 kr.
»Vodkaflaska sem kostaði3.360 kr. áður mun kosta
3.669 kr. Það er 9,2% hækkun.
»Koníak sem kostaði 7.500kr. mun kosta 7.830 eftir
hækkun. Það er 4,4% munur.
Eftir Önund Pál Ragnarsson
og Höllu Gunnarsdóttur
ALÞINGI afgreiddi í gær lög um
hækkun gjalda á áfengi, tóbaki, olíu
og bifreiðum auk kílómetragjalds og
vörugjalds af ökutækjum og elds-
neyti. Viðbótartekjur ríkisins af þessu
nema ríflega 3,5 milljörðum króna. Í
fjárlagafrumvarpinu var gert ráð fyr-
ir að þessi gjöld hækkuðu um 11,5% á
næsta ári, en lagabreytingin tekur
gildi strax í dag og nemur 12,5%.
Samkvæmt upplýsingum frá
ÁTVR hækkar tóbaksverð strax í
dag, en ekki áfengið. Gjald af því er
tekið við innflutning og fá birgjar kost
á að tilkynna nýtt verð fyrir hækkun.
Fjármálaráðherra sagði í umræð-
unum á Alþingi í gær að umrædd
gjöld hefðu rýrnað miðað við þróun
vísitölu neysluverðs og að hækkunin
væri innan þeirra marka.
Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ,
segir að það skipti máli hvernig staða
ríkissjóðs sé rétt af. Þetta setji þrýst-
ing á sveitarstjórnir að fara sömu leið.
„Það gefur auga leið að þetta fer beint
inn í lánin okkar. Þetta er líka afar
gagnrýnisverð leið að fara, því þetta
hittir gríðarlega skuldsettan ríkissjóð
ekkert síður fyrir en heimilin. Ég
efast um að á endanum hafi ríkissjóð-
ur haft af þessu tekjur. Verðbótaþátt-
ur lána ríkisins mun auðvitað fara
upp,“ segir Gylfi.
Runólfur Ólafsson, framkvæmda-
stjóri FÍB, segir útgjöld vegna með-
alstórra bíla hækka um 20.000 krónur
á ári út af þessu. Bensínlítrinn hækki
um 7,70 kr. í verði og dísilolía um 6,40
krónur. Það sé verulega neikvætt að
ríkið taki nú til sín undanfarnar lækk-
anir á eldsneytisverði.
Þrýsta vísitölunni upp
 Hærri gjöld á áfengi, olíu, bíla o.fl.
 Virka á verðtryggingu og hækka lán
 Ekki á leiðarenda | 8
F Ö S T U D A G U R 1 2. D E S E M B E R 2 0 0 8
STOFNAÐ 1913
340. tölublað
96. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
95
ára
mbl.is
MENNING
ÁKVEÐNIR Í AÐ GERA
BESTU ROKKPLÖTUNA
DAGLEGTLÍF
Ull, list og armar
alheimsins
Leikhúsin
í landinu >> 49
MORGUNBLAÐIÐ hefur undir höndum bréf,
sem fyrirtækið Skólamatur ehf. sendi til for-
eldra barna í Hvassaleitisskóla, sem ekki höfðu
greitt fyrir skólamáltíðir barnsins. Þar kemur
m.a. fram að berist greiðsla ekki fyrir tiltekinn
tíma „verða skólamáltíðir ekki afgreiddar“. Þór-
unn Kristinsdóttir, skólastjóri Hvassaleitisskóla,
segir þó af og frá að börnum sé vísað frá þó að
foreldrar hafi ekki greitt. Foreldrum barnanna
segist svo frá. „Eitthvað klúðraðist í skráning-
unni og niðurstaðan var sú að við borguðum ekki
Tómarúm virðist vera í kerfinu gagnvart þeim
sem eru yfir viðmiðum þegar metið er hvort við-
komandi á rétt á aðstoð frá félagslega kerfinu.
Þeir sem enn hafa vinnu en eru í láglaunastörfum
eru margir hverjir farnir að lenda í vandræðum
þar sem þeir fá ekki aðstoð af þeim sökum. Þór-
hallur Heimisson, sóknarprestur í Hafnarfjarð-
arkirkju, telur að það snúi að ríki, borg og bæjum
að leysa úr vanda þessa fólks, sem jafnvel á ekki
fyrir mat og treystir sér ekki til að kaupa skóla-
máltíðir fyrir börn sín. sia@mbl.is | 14
matinn en áttuðum okkur ekki á því að greiðslur
hefðu ekki komið inn. Aftur á móti var ekki
fylgst með neinu í skólanum þó að krakkarnir
borðuðu þar í margar vikur. Einn daginn voru
pitsur í matinn og hert var á eftirlitinu af því að
líklegt þótti að margir myndu svindla sér í mat-
inn þann dag. Þá kom í ljós að ekki hafði verið
borgað fyrir krílin okkar og þau fengu enga
pitsu. Ég hringdi og það var gengið frá mál-
unum, en við þurftum að borga margar vikur
afturvirkt á einu bretti.“
Engin greiðsla - engar skólamáltíðir
Séra Þórhallur Heimisson segir dæmi um að fólk í fullri vinnu en á lágum
launum eigi í miklum vandræðum án þess að eiga rétt á félagslegri aðstoð
ÞÓTT Kári færðist í jötunmóð í gærkvöldi varð hvergi stórtjón svo vitað
sé. Loka þurfti vegum vegna vindstyrks og samhæfingarmiðstöðinni í
Skógarhlíð bárust 130 beiðnir um aðstoð. Björgunarsveitir á Suður- og
Vesturlandi voru ræstar út og voru um 200 manns að störfum þegar mest
var. Mikið var um að byggingarefni fyki út í veður og vind. Þá lét girðingin
kringum fótboltavöllinn við Kaplakrika í Hafnarfirði undan veðrinu.
Byggingarefni og þakplötur á ferð og flugi
Morgunblaðið/Golli
 Millifærsla
framkvæmda-
stjóra hjá
Landsbank-
anum, sem nú
er til rann-
sóknar hjá efna-
hagsbrotadeild
ríkislögreglu-
stjóra, var gerð
til þess að bjarga verðmætum eft-
ir setningu neyðarlaganna, að
sögn framkvæmdastjórans.
Um er að ræða millifærslu upp
á 107 milljónir króna af íslensk-
um bankareikningi eignarhalds-
félags, sem er skráð erlendis og
er í eigu Landsbankans, inn á
persónulegan reikning fram-
kvæmdastjórans.
Tilgangur erlenda eignarhalds-
félagsins var m.a. kaup á hluta-
bréfum, samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins.
Rannsókn málsins er á frum-
stigi hjá efnahagsbrotadeild rík-
islögreglustjóra en beðið er eftir
frekari gögnum. »22
Færði á eigin reikning til
að „bjarga innlánum“
 Ef ekki er
tryggt að sér-
stök rannsókn-
arnefnd vegna
bankahrunsins
starfi sam-
kvæmt ákvæð-
um stjórn-
arskrár og
Mannréttinda-
sáttmála Evrópu
gæti það spillt
fyrir mögulegri sakamálarann-
sókn í kjölfarið.
„Það er hætta á að ef reglur
um málsmeðferð, réttarstöðu
manna við rannsókn og meðferð
upplýsinga eru óskýrar komi síð-
ar í ljós að brotið hafi verið gegn
stjórnarskrárvörðum réttindum
manna. Það gæti orðið til þess að
rannsókn sakamáls sem síðar
væri höfðað ónýttist. Við þekkjum
svipuð dæmi t.d. úr olíumálinu
[…].“ Þetta segir Björg Thor-
arensen lagaprófessor við HÍ. »16
Gæti ónýtt sakamála-
rannsókn síðar
Björg
Thorarensen